مراحل بازاریابی چیست؟ ۲۵ مرحله +۴ مرحله مخصوص ایران!

بازاریابی چیست؟
بازاریابی، یکی از مهمترین قسمتهای فروش موفق هر محصول یا خدمت است. مراحل بازاریابی اگر به صورت اصولی انجام شوند احتمال فروش موفق محصول یا خدمت بیشتر میشود. بازاریابی اصولی باعث میشود شرکت شما در فروش خدمت یا محصولهایتان بسیار موفق عمل کند. حتما برای شما جالب است که بدانید مفهموم بازاریابی برای اولین بار در سال ۱۹۳۵ توسط ”انجمن اساتید بازاریابی کشور آمریکا” ارائه شد. هرچند این تعریف در سالهای اخیر دچار تغییرات ریز و درشت زیادی شده است اما تا حد زیادی مفهوم آن بدون تغییر باقی مانده است.
بازاریابی در حقیقت کمک میکند تا شرکت شما با مشتریانتان ارتباط موثری برقرار کند. امروزه بازاریابی با شیوههای قدیمی دیگر کارساز نیست و هر روزه روشهای جدید و موثری به میان میآیند و شرکتهای بزرگ از آنها استفاده میکنند تا بتوانند فروش بیشتری را برای محصولات و خدماتشان بهدست آورند.
البته این نکته را هم در نظر بگیرید که بسیاری از شرکتهای کوچک و سنتی هم در حال بازاریابی برای محصولاتشان هستند اما اگر از آنها بپرسید که آیا از بازاریابی استفاده میکنند جواب منفی میدهند. علت این موضوع این است که با مفهوم بازاریابی به شیوهی آکادمیک آشنایی ندارند و نمیتوانند مفهوم آن را درک کنند اما در اصل در حال استفاده از آن هستند.
اگر نگاهی به لیست پردرآمدترین شغلهای جهان بیاندازید یکی از این شغل ها بلاگر بودن است. امروزه بلاگرها در دنیا ی مجازی درآمد بسیار بالایی دارند. در سال های اخیر بسیاری از جوانان به این شغل علاقه مند شدهاند و به سمت بلاگر شدن در فضای مجازی رفته اند. باید حتما قبل از انتخاب این شغل، بدانید که بلاگر کیست؟
در ضمن به یاد داشته باشید مقالات مرتبطی با بازاریابی در سایت دکتر ویز قرار دارند که مطالعه آنها میتواند کمک بسیار زیادی به شما داشته باشد.
- بازاریابی چگونه به رشد یک استارت آپ کمک میکند؟
- نقش بازاریابی در روانشناسی کسب و کار چیست؟
- تحقیق و توسعه سازمان چه فوایدی برای بازاریابی دارد؟
- افزایش فروش سازمان یا کسب و کار شخصی
- نقش بازاریابی در درآمدزایی با موبایل
- بازاریابی چه نقشی در پردرآمدترین شغلهای سال ۱۳۹۹ دارد؟
برای مثال بسیاری فروشگاههای بزرگ و قدیمی محل زندگیتان از بروشورهای تبلیغاتی و محلی استفاده میکنند و یا یک بنر را در قسمت پرتردد شهر نصب میکنند. همهی این مجموعه کارها در زیر پرچم بازاریابی قرار میگیرد که ممکن است بعضی از آنها را دیده باشید و یا از طرف دیگر، شاید هم اسم بعضی از انواع بازاریابی حتی به گوشتان هم نخورده باشد. در این مطلب سعی داریم مهمترین نکاتی که در مورد بازاریابی باید بدانید را بهصورت دستهبندی شده بیان کنیم.
همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد اولین بار مفهموم بازاریابی در سال ۱۹۳۵ مطرح شد و تعریف آن بهصورت زیر بود:
”بازاریابی اجرای فعالیتهایی در فضای کسب و کار است که جریان کالا و خدمات را از تولیدکننده به سمت مصرفکننده هدایت میکند.”
این مفهوم رفته رفته شکل کاملتری بهخود گرفت و البته در سالهای ۱۹۸۵ و ۲۰۰۴ مورد بازبینیهایی قرار گرفت و در آخرین تعریف که در سال ۲۰۱۳ میلادی توسط ”انجمن بازاریابی آمریکا” مطرح شد به تعریف زیر رسید:
”بازاریابی مجموعهی نهادها، فعالیتها و فرایندهایی است که به خلق، ارتباط [اطلاعرسانی و کسب اطلاع]، تحویل و تبادل پیشنهادها (Offerings) مربوطند. مبادلههایی که برای مشتریان، کارفرما، شرکا و در مقیاس بزرگتر، جامعه، ارزشمند محسوب میشوند.”
| تولیدات خانگی پر سود”]پس با توجه به تغییر تعریف بازاریابی در سالهای اخیر میتوان اینگونه گفت که بازاریابی به مجموعه کارهایی گفته میشود که قرار است به تبادل بیشتر شما با مشتریانتان منجر شود که البته این فعالیتهای بازاریابی برای مشتریانتان نیز بسیار ارزشمند است. در این مطلب از دکتر ویز سعی میکنیم مراحل بازاریابی را به شکل کامل توضیح دهیم. مراحل بازاریابی در هر سازمان و شرکت متناسب با حیطهی کاری این شرکت میتواند متفاوت باشد؛
مراحل بازاریابی
بازاریابی در کسب و کارهای مختلف انواع گوناگونی دارد که میتواند بسته به نوع هر کسب و کار کمی متفاوت باشد اما در بیشتر موارد این اصول بهصورت یکسان هستند و داشتن درک کلی از اصول بازاریابی میتواند کمک زیادی به شما و کسب و کارتان داشته باشد تا بتوانید مراحل توسعهی کسب و کارتان را سریعتر و اصولیتر دنبال کنید. پیروی از این اصول باعث میشود شما و کسب و کارتان رشد سریعی را تجربه کنید و رقیبان سنتی خود را کنار بزنید. البته درنظر داشته باشید که برای گرفتن نتیجه، بهتر است تمامی این اصول در کنار هم و توأمان انجام شوند.
البته اگر میخواهید در زمینهی بازاریابی بهروزترین اطلاعات را داشته باشید بهتر است وب سایتهایی مانند ”هاب اسپات” و ”مجلهی فوربز” را دنبال کنید تا اطلاعات شما دائم آپدیت شود و بیشترین بازده را در بازاریابی خود داشته باشید.
در ادامه، مراحل بازاریابی را به شکل مفصل توضیح دادهایم تا با استفاده از آن بتوانید کسب و کارتان را به پیشرفت چشمگیری برسانید.
۱ـ مشخص کردن هدف کسب و کار در بازاریابی
بعد از این که تصمیم به شروع بازاریابی در سازمان گرفته شد قبل از هر کاری هدف و چشم انداز شرکت را از بازاریابی مشخص کنید تا بدانید دقیقا به چه چیزی باید برسید؟!
هدف هر سازمان میتواند متفاوت و منحصر بهفرد باشد؛ بهطور مثال ممکن است هدف یک شرکت اپراتور که بهتازگی وارد بازار شده است این باشد که تعدادی از کاربران، صرفا با این اپراتور آشنایی اولیه پیدا کنند و اصلا قرار نیست هیچ سود مادی را برای شرکت بههمراه داشته باشند. اما در یک شرکت دیگر ممکن است بازاریابی بهمنطور فروش بیشتر یک محصول قدیمی شروع شود.
پس بهتر است در هر سازمان و شرکتی که فعالیت میکنید ابتدا هدف سازمان را بررسی و مشخص کنید و سپس متناسب با آن هدف، شروع به برنامه ریزی و صرف هزینه کنید. اگر قرار است کسب و کار شما رشد کند و به توسعهی پایداری برسد باید هدف اصلی و هدفهای جزیی آن مشخص باشند.
شاید از خود بپرسید که هدفهای جزیی سازمان چیست؟! منظور از هدف جزیی سازمان، هدفهایی است که برای هر بخش بهطور مجزا تعریف میشود و کارمندان آن بخش باید طی مدت زمانی خاص به آن دست یابند.
بهعنوان مثال، برای واحد فروش اینگونه هدف میگذاریم که تا ماه آینده باید تعداد فروش محصول نسبت به ماه قبل دو برابر شود. به این آماری که برای هر قسمت مشخص میشود در بازاریابی اینترنتی KPI میگویند که به معنای سنجش کارهای انجام شده است.
به عقیدهی کارشناسان بازاریابی اینترنتی، وجود KPI در بازاریابی سازمان میتواند مسیر رشد کسب و کار را هموارتر کند چراکه این دادههای مشخص، هدف کسب و کار را به سادگی برای کارمندان شرح میدهند و آنان را برای رسیدن به آن هدف تشویق میکنند.
بهتر است در هر ماه جلساتی را مشخص کنید و از همهی کارمندان بخواهید که در این جلسات شرکت کنند و دادههای بدست آمده را به اشتراک بگذارید. این کار باعث تعامل بیشتر کارمندان در بازاریابی میشود و به کسب نتایج بهتر میانجامد.
۲ـ الویت بندی اهداف سازمان
بعد از آن که در سازمان اهدافتان را مشخص کردید بهتر است اولویت اهداف را نیز مشخص کنید. اگر شما بهعنوان مدیر مجموعه فعالیت دارید قطعا فرصت نمیکنید تمامی اهداف مشخص شده را بررسی کنید و برای آنها برنامه ریزی کنید پس سعی کنید با مشورت از شخصی که بازاریابی مجموعه را بهدست گرفته است، اهدافی را زیر ذره بین قرار دهید که اهمیت بیشتری برای شما و سازمانتان دارد. شاید با خود بگویید که پس تکلیف بقیهی اهداف سازمان چه میشود و دقیقا چه کسانی و به چه شکلی میخواهند دیگر اهداف سازمان را ساماندهی کنند.
در مقاله اهمیت کار تیمی در وبسایت دکتر ویز بدین موضوع پرداختیم که اگر در شرکت و یا سازمانتان بتوانید کار تیمی را فرهنگ سازی کنید مجبور نیستید که هر روز و هر ماه نگرانهای کارهای عقب افتادهی شرکتتان باشید این موضوع کمک میکند که کارمندان نیز وظایفشان را بهتر بشناسند و همچنین در حل مشکلات شرکت شما احساس وظیفه کنند.
مراحل بازاریابی تعداد کاملا مشخصی ندارد اما قرار است در ادامهی مطلب ۴ مرحلهی دیگر از مراحل بازاریابی را برای شما بررسی کنیم که انجام همهی این مراحل میتواند کسب و کار شما را به موفقیت برساند. بازاریابی اصولی و درست برابر است با فروش بیشتر محصولات و خدمات سازمان شما.
۳ـ تحقیقات بازار
شاید برای شما جالب است که بدانید حتی شرکتهای بزرگی مانند اپل و سامسونگ قبل از شروع ساخت هر محصول جدیدشان، هزینههای زیادی میکنند تا تحقیقات بازار را به درستی انجام دهند و در نهایت، نیاز واقعی بازار را طراحی کنند.
به گفتهی یکی از بزرگترین افرادی که در زمینهی بازاریابی فعالیت میکند، کوچکترین خطا و بیدقتی در قسمت تحقیقات بازار باعث میشود تا سازمان محصولی را روانهی بازار کند که نیاز اصلی بازار نیست و هر چقدر هم از تکنیکهای فروش در بازاریابی برای آن محصول استفاده شود، آن محصول یا خدمت به موفقیتی دست پیدا نمیکند.
البته شاید اولویت بندی اهداف سازمان کمی برای شما سخت باشد که توجه به موارد زیر میتواند این اولویتها را برای شما واضحتر و مشخصتر کند.
- وضعیت فعلی بازار هدف
- نیاز بازار
- بخشبندی مشتریان
- نیازهای مشتریان
- رفتار مشتریان و کاربران
- تاریخچهی بازار هدفتان
- ظرفیت و سرمایهی شما در بازار هدف
- نمونههای مشابه شما که با شکست مواجه شدهاند
- آنالیز رقیبان
دقت به تمامی این موارد میتواند چشم انداز روشنی را به کسب و کار شما ارائه دهد. اگر در مباحث بازاریابی محتوایی، دانش کمی داشته باشید متوجه میشوید که این موارد همان پرسونای مخاطبی است که در مباحث بازاریابی محتوایی به آن پرداخته میشود و بسیار ارزشمند است.
بعد از اینکه موارد بالا را بررسی کردید و محصول یا خدمتی را روانهی بازار کردید، میبایست دقت داشته باشید که بازاریابی اصلی تازه شروع شده است و باید از روش بازاریابی حضوری و اینترنتی استفاده کنید تا فروش محصول یا خدماتتان راضی کننده باشد. یکی از مراحل بازاریابی بسیار مهم، بعد از انجام تحقیقات بازار، ”نحوهی معرفی محصول” است که در یک مقالهی جدا بهصورت کامل به آن پرداختهایم و جدیدترین روشهای آن را به شما گفتهایم.
تیم مارکتینگ شما باید تیم قدرتمندی باشد که توانایی اجر کردن کمپینهای بازاریابی و تبلیغاتی را داشته باشد. این تیم بهتر است از مجموعه افراد مجربی تشکیل شده باشد که تجربهی موفقی در بازاریابی دیجیتالی و اینترنتی داشتهاند.
۴ـ شناسایی و یافتن کانالهای بازاریابی
اگر قرار است بهدرستی مراحل بازاریابی را طی کنید این قسمت را جدی بگیرید. فرقی نمیکند که شما قصد دارید بیشتر بودجهی بازاریابیتان را صرف بازاریابی سنتی کنید یا برای بازاریابی اینترنتی هزینه کنید. همهی ما میدانیم که هزینههای بازاریابی کم نیستند و بسیار مهم است که این هزینه مدیریت شود و بهدرستی خرج شود.
امروزه کانالهای زیادی برای بازاریابی وجود دارد و به شدت مهم است که این کانالها را بهدرستی انتخاب کنید. کانالهای انتخابی شما میتوانند تاثیر بسیار زیادی بر روی موفقیت یا عدم موفقیت بازاریابی کسب و کار شما داشته باشد.
پس سعی کنید در ابتدای کار، سنتی بودن یا اینترنتی بودن بازاریابی خود را مشخص کنید و حتی اگر قرار است به هر ۲ شکل سنتی و اینترنتی، بازاریابی خود را انجام دهید بهتر است مشخص کنید که هر کدام قرار است چند درصد از کل بودجهی شما را به خود اختصاص دهند. پس سعی کنید شفافیت هزینههای مالی را برای خودتان و تیم مارکتینگتان انجام دهید تا مشکلات شما به حداقل برسد.
شاید این کانالهای بازاریابی برای شما هنوز بهصورت واضح مشخص نشدهاند برای همین چند مثال میزنیم تا بهطور کامل این موضوع را متوجه شوید. فرض کنید شما یک مجموعهی آموزشی دروس کنکور هستید که میخواهید در زمینهی تولید ویدیوهای باکیفیت آموزشی فعالیت کنید.
پس با توجه به اینکه شما ویدیو تولید میکنید قطعا قرار دادن بعضی از این ویدیوها در پیجهای اینستاگرامی کمک میکند که شما بیشتر دیده شوید و حتی اگر تبلیغات زیادی هم در این شبکهی اجتماعی انجام دهید ضرری نخواهید کرد و کانال مناسبی را برای بازاریابی خود انتخاب کردهاید. اما در مقابل فرض کنید که شما یک تولید کنندهی آرد باکیفیت هستید که میخواهید آرد خود را به نانواییهای شهرتان بفروشید؛ حالا به نظر شما اگر روش قبل استفاده کنیم و سراغ اینستاگرام برویم موفق میشویم؟
قطعا جواب منفی است و با این کار فقط هزینهی بازاریابی را دور ریختهایم اما اگر برای فروش آرد بهسراغ پیدا کردن شماره موبایل نانوایان شهر برویم و با یک پیامک جذاب آنها را دعوت به خرید آرد کنیم بهنظر شما احتمال موفقیتمان بیشتر نمیشود؟
البته چگونگی همین پیامک زدن نیز میتواند در میزان موفقیت ما نقش زیادی داشته باشد؛ برای مثال سعی اگر در پیامک خود یک ارزشی ارائه کنید(مثلا ارائه آرد بهصورت چکی) که شخص نانوا قانع شود که از شما آرد تهیه کند حتما در بازاریابی پیامکیتان موفق بودهاید.
برای راحتی شما در شناخت کلی کانالها تعدادی از پرکاربردترین کانالهای بازاریابی را برای شما آماده کردهایم که میتواند بسیار مفید باشد.
- تبلیغات تلویزیونی و رادیویی
- ایمیل مارکتینگ
- تبلیغات نیتو یا محلی
- شبکههای اجتماعی
- تبلیغات داخل اپ
- اپلیکیشن موبایل
- برگزاری وبینار یا سمینار
۵ـ مشخص کردن بودجهی اولیه بازاریابی یا مارکتینگ
اگر قصد بازاریابی برای محصول یا خدمات شرکتتان را دارید بهتر است قبل از شروع این کار مقدار بودجه را مشخص کنید البته اگر شرکت کوچکی هستید بعد از مشورت با متخصصان مارکتینگ و بازاریابی متوجه خواهید شد که در بیشتر موارد بودجهی زیاد و مناسب(بهشرطی که درست خرج شود) در بازاریابی میتواند نقش ویژهای برای میزان موفقیت کمپین بازاریابی شما داشته باشد.
برای مثال یکی از شرکتهای موفق لبنیات ایران در تابستان ۹۸ در حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینهی بازاریابی برای یکی از کمپینهای خود کرد که شاید این میزان از دارایی کل بسیاری از شرکتهای دیگر بیشتر باشد اما هدف از این مثال این بود که بدانید هزینههای بازاریابی به هیچ وجه کم نیستند و شما به عنوان مدیر یک کسب و کار فقط میتوانید در بهینه کردن این هزینهها نقش داشته باشید.
البته شاید برای شما جالب باشد که بدانید تیم مارکتینگ و بازاریابی باید برای جز جز هزینههایی که انجام داده است دلیل موجهی داشته باشد و حتی شرکتهایی که هزینههای میلیارد دلاری را برای کسب و کارشان دارند، ریز هزینهها را از تیم بازاریابیشان میخواهند. اتلاف هزینههای سازمان موضوعی است که میتواند باعث قطع همکاری سازمان با شخص یا تیم بازاریابی شود.
همچنین مشخص بودن بودجهی بازاریابی کمک میکند که تیم بازاریابی شما بداند که قرار است با چه بودجهای کار کند و در حین کار انتظار بودجهی بزرگی را نداشته باشد. پس بهعنوان مدیر مجموعه، تیم بازاریابیتان را به قطره چکانی خرج کردن عادت دهید.
۶ـ پیدا کردن تیم مناسب برای بازاریابی
اگر یک تیم خوب برای بازاریابیتان داشته باشید تقریبا خیالتان جمع است که هزینههایی که برای بازاریابی میکنید به شکل درستی خرج میشود. جمع کردن یک تیم حرفهای و کاربلد نهتنها کار سختی است بلکه ممکن است هزینههای زیادی را نیز به شما و شرکتتان وارد کند. در این مطلب از دکتر ویز سعی کردیم مراحل بازاریابی را به شکل کامل توضیح دهیم. مراحل بازاریابی در هر سازمان و شرکت متناسب با حیطهی کاری این شرکت میتواند متفاوت باشد؛
نکات مهم در مورد مراحل بازاریابی در ایران
همانطور که میدانید بازاریابی امری تدریجی و زمانبر است. به عبارت دیگر بازاریابی زمانی اثر بخش خواهد بود که بهصورت تدریجی و در طی زمانی مشخص انجام شود. برای اینکه بتوانید بهترین بهره را از مراحل بازاریابی ببرید باید فرآیندی مشخص را در نظر بگیرید و در بازههای زمانی مشخص مراحل انجام شده را بررسی کنید.
زمانیکه میخواهید اولین مرحله بازاریابی را در شرکت و یا سازمانتان آغاز کنید بهتر است روشی برای کنترل آن در بازههای زمانی مشخص تعیین کنید. این کار کمک میکند تا در طول زمان بتوانید روند کلی فعالیتهای بازاریابی را بررسی کنید. اگر میخواهید در علم بازاریابی به شیوه موفق عمل کنید توصیه میشود حتما کتاب اصول بازاریابی نوشته فیلیپ کاتلر را مطالعه کنید. گرچه این کتاب به لحاظ حجمی بسیار پرمحتوا و سنگین است اما مطالعه آن میتواند نتایج بسیار مطلوبی را برای شما و کسب و کارتان داشته باشد.
اگر مطالب بالا را با دقت خوانده باشید متوجه شدهاید که بازاریابی را در ۶ مرحله خلاصه کردهایم؛ البته این ۶ مرحله میتواند مقدمهای در بازاریابی باشد و قطعا این تعداد مرحله برای هر کسب و کار مقداری متفاوت است. در موضوعات بازاریابی بودجهای که در مسیر بازاریابی مشخص میکنید نقش بسیار مهمی دارد.
برای مثال فرض کنید میخواهید بازاریابی یک محصول آرایشی را با بودجه ۱۰۰ میلیون انجام دهید. حال ممکن است همین بازاریابی را با بهینه کردن هزینهها بتوان با ۶۰ میلیون تومان انجام داد. تمامی این کارها وظیفه شخص یا تیم بازاریاب است. به پایان رساندن یک پروژه زمانی موفق تلقی میشود که شما بتوانید با کمترین هزینه بازاریابی یک محصول یا یک سازمان را به بهترین شکل به انجام رسانید.
بازاریابی محصولات و شرکتها همیشه به یک صورت نیست و متناسب با نوع محصول بازاریابی آن فرق میکند. مطالعه کتاب نسل چهارم بازاریابی فیلیپ کاتلر به شما کمک میکند تا بتوانید تفاوتهای بازاریابی در گذشته و حال را بهطور کامل متوجه شوید.
در سالهای دور بازاریابی شرکتها بهصورت کاملا ساده و روانی صورت میگرفت اما کم کم علم بازاریابی پیشرفتهای فراوانی را تجربه کرد و آرام آرام روشهای بازاریابی محصولات و خدمات در کل دنیا تغییر کرد. تغییرات بازاریابی أن چنان در همه دنیا فراگیر شد که بسیاری شرکتها بلافاصله به سراغ جذب یک نیروی بازاریاب رفتند. البته بعدها بازاریابی به شکل دیجیتال مارکتینگ در آمد و جالب است که این شغل در این روزها جز پردرآمدترین شغلها است.
دیجیتال مارکتینگ تلفیقی از بازاریابی و همچنین تکنولوژی است که به شرکتها کمک میکند تا محصولات و خدماتشان را به شیوه بهتری به مشتریان ارائه دهند. شرکتهایی که میخواهند کمترین هزینه را برای بازاریابیشان داشته باشند معمولا یک شخص بازاریاب استخدام میکنند. اما باید در نظر داشته باشید که در شرکتهای بزرگ این موضوع با حساسیت بیشتری پیگیری میشود.
در حقیقت بازاریابی در شرکتهای کوچک و بزرگ، زمین تا آِسمان فرق میکند. برای مثال در شرکتهای بزرگ بازاریابی به ۲ شاخه سنتی و دیجیتال تقسیم میشود و هر کدام از این دو قسمت شامل زیر مجموعههای زیادی میشوند. بازاریابی دیجیتال به خودی خود شامل مهارتهایی شامل محتوا، گوگل ادز، سئو و بسیاری شغلهای دیگر میشود. ساماندهی و پیوند میان این شغلها برعهده شخص سرپرست در سازمان است.
بازاریابی در کسب و کار
بازاریابی در کسب و کار میتواند کسب و کار شخصی یا سازمانی شما را با پیشرفتهای زیادی روبهرو کند. البته بازاریابی بسیاری از شرکتها و سازمانها در کشور ایران اصولی نیست و بسیاری از شرکتها و افراد از روشهایی استفاده میکنند به روشهای زرد مرسوم است.
این روشها در طول زمان اثری جز تخریب برند ندارد اما ممکن است در زمانهای کوتاه، موجب رشد برخی پارامترهای بازاریابی شود. پس اگر قرار است بهصورت حرفهای بازاریابی را یاد بگیرید و یا از بازاریابی استفاده کنید بهتر است از اصول آن استفاده کنید. همانطور که در قسمت قبل هم توضیح داده شد بازاریابی اصولی را میتوانید از کتاب مرجع فیلیپ کاتلر مطالعه کنید.
این کتاب در کشور ایران ترجمه شده است و به خوبی میتواند اصول اولیه بازاریابی را به شما تفهیم کند. بعد از مطالعه این کتاب میتوانید به سراغ کتاب مدیریت بازاریابی بروید که در حقیقت نسخه دوم کتاب اصول بازاریابی است. این کتاب به شکل پیشرفتهتری مباحث بازاریابی را بیان میکند و برای کسانی مناسب است که میخواهند بازاریابی شرکتشان را به شکل حرفهای انجام دهند.
البته اطلاع از این مفاهیم بازاریابی برای صاحبان مشاغل نیز مناسب است. البته کلاسها و وبینارهای زیادی نیز در مورد بازاریابی برگزار میشود که برای برخی افراد مناسبتر است اما قطعا به کاملی دو اثر معرفی شده فیلیپ کاتلر نیست. بازاریابی در کسب و کارها تمایز اصلی کسب و کارهایی است که محصولات و خدماتشان زبانزد است. بعد از شروع بازاریابی ممکن است تا یک سال زمان ببرد تا نتیجه کارهایتان مشخص شود اما به شما اطمینان میدهیم که با استفاده از تکنیکهای بازاریابی بررسی شده در این مطلب میتوانید به بهترین نتیجه در کمترین زمان ممکن برسید.
چگونه بازاریابی کنیم؟(راهنمای آموزش بازاریابی)
چگونه بازاریابی کنیم سوالی است که بسیاری از افراد از مشاروان دکتر ویز میپرسند. در حقیقت بسیاری از این افراد اطلاعات مناسبی در زمینه بازاریابی دارند اما نمیتوانند از تمامی اطلاعاتشان استفاده کنند. این موضوع به این خاطر است که در زمینه بازاریابی اطلاعات مناسبی دارند اما به لحاظ تحربهای از دانش کافی برخوردار نیستند.
نحوه برخورد با مشکلات و مشتریان موضوعی است که باید توجه ویژهای به آن بشود. برای مثال فرض کنید شما تمامی موضوعات مربوط به بازاریابی را فراگرفتید اما در پیج اینستاگرامتان با خیل عظیمی از مشتریان ناراضی روبرو شدید و کامنتهای پستهایتان پر شد از مشتریانی که از خدمات شما ناراضی هستند. در این شرایط شما چه کار میکنید؟
در نگاه اول کارهای زیادی به ذهن ما میرسد از جمله پاک کردن کامنتهای منفی، بستن کامنتها، بلاک کردن افراد ناراضی و بسیاری کارهای دیگر که شاید برخی از آنها اخلاقی نباشند. در این قسمت اهمیت یک شخص با تجربه در زمینه بازاریابی کاملا مشخص میشود.
البته در نظر داشته باشید که بهترین کار در مقابله با افراد ناراضی در شبکههای اجتماعی صحبت و هدایت آنها به دایرکت یا پیوی است؛ اما اگر شخصی به توهین یا حرفهای نامربوط متوسل شد بهترین کار نادیده گرفتن پیامهای اوست.
پس متوجه شدیم که صرفا اطلاع از شرایط بازاریابی و نحوه بازاریابی نمیتواند شما را در این کار موفق کند. به همین خاطر توصیه میشود همزمان با مطالعه و یادگیری در مورد مباحث بازاریابی بهتر است پروژههای کوچکی را انجام دهید تا کمی تحربه بهدست آورید.
داشتن تجربه در این زمینه به شما کمک میکند تا بتوانید با کمترین خطا، بازاریابی کسب و کار و سازمان مورد نظرتان را انجام دهید. در بازاریابی از بهروز بودن خودتان غافل نشوید. سالهاست که مباحث بازاریابی بهطور لحظهای در حال تغییر است. قطار بازاریابی دنیا به سمت دنیای مجازی پیش میرود اما در این بین نباید بازاریابی سنتی را نیز از دست بدهید. بازاریابی سنتی در ایران هنوز پتانسیلهای بسیار خوبی دارد که نباید از آن غافل شد.
مراحل استراتژی فرایند بازاریابی(مراحل فرایند بازاریابی)
مراحل فرآیند بازاریابی را میتوان در پرسشهای زیر خلاصه کرد:
- به دنبال دسترسی به چه افرادی هستید؟
- آن افراد باید چه کاری را انجام دهند؟
- چگونه آنها را برای انجام آن عمل ترغیب میکنید؟
اما این سوال پیش می آید که در فرایند بازاریابی و فروش پاسخ به این سوالات چه اهمیتی دارد؟ مراحل بازاریابی یک محصول را به عنوان یک سفر در نظر بگیرید. شما میتوانید سوار ماشین شوید و بدون هیچ برنامه ای عازم سفر شوید اما به احتمال زیاد فقط وقت و بنزینتان را هدر میدهید و هرگز به جایی نخواهید رسید که ارزش فشار و خستگی سفر را داشته باشد از طرف دیگر اگرشما نقشه داشته باشید میتوانید از وقتتان بهتر استفاده کنید و مزد زحمتتان را بگیرید.
برای آنکه بازاریابی موفقی داشته باشید باید مراحل اصلی بازاریابی را بدانید و آن را به کاربگیرید برای این منظور روند زیر را دنبال کنید.
-
مشخص کردن هدف کسب و کار در بازاریابی
-
اولویت بندی اهداف سازمان
-
تحقیقات بازار
-
شناسایی و یافتن کانال های بازاریابی
-
مشخص کردن بودجه اولیه بازاریابی
-
تیم مناسب بازاریابی
-
مخاطب خود رابشناسید
طبیعتاُ هر شرکتی برای خدمت به مشتریان خود راهاندازی میشود. حتی با این حال هم بسیاری از شرکتها برای درک این منظور که مشتریان آنها چه کسانی هستند و با چه مشکلاتی دست وپنجه نرم میکنند به اندازه کافی وقت صرف نمیکنند. لذا برای موفقیت در بازاریابی محصول خود باید نیازهای مشتریان مشکلات و خواسته هایشان را تا جایی که ممکن است پیدا کنید.
-
عملی را که باید مشتری انجام دهد مشخص کنید
بعد از تعیین افرادی که باید به آنها دسترسی پیدا کنید تعیین عمل یا اعمالی است که مشتری را به سمت خرید هدایت میکند.طبیعتاُ عمل نهایی مورد نظر انتخاب محصول و خرید حضوری یا غیر حضوری آن است؛ اما معمولاُ قبل از رسیدن به این مرحله انجام برخی اقدامات دیگر مانند(عضویت در فهرست ایمیل، دنبال کردن شما در شبکه های اجتماعی، تماس با کارشناسان شرکت برای مشاوره و یا دریافت نمونه محصول)ضروری است.
-
تاکتیک های خود را مشخص کنید
شناسایی و انتخاب تاکتیکهایی که به کمک آنها میتوانید بهتر و سریعتر به اهداف خود دست پیدا کنید بخشی از همه مراحل موٌثر بازاریابی است. البته از آنجایی که میزان تنوع محصول بخصوص در بازاریابی انلاین زیاد است احساس گیجی و سردرگمی به مخاطبان دست میدهد. برای انتخاب بهترین روشها و کانالها ابتدا برسی کنید که مخاطبان شما بیشتر وقت خود را در کجا میگذرانند و سپس برای انتخاب تاکتیکها و روشهای مختلف بازاریابی برای ارتباط موٌثر با آنها در زمان مناسب در آن موقعیت برنامه ریزی کنید.
-
استراتژی بازاریابی خود را مشخص کنید
پس از تعیین و تنظیم استراتژی بازاریابی، نوبت به اجرای آن میرسد. برای اجرا صحیح و دقیق استراتژی بازاریابی باید مهارت، پرسنل و ابزار مناسبی در اختیار داشته باشید. در ادامه به شرح این سه مهم خواهیم پرداخت:
مهارت های لازم برای بازاریابی
مهارتی که هر بازاریاب باید برای موفقیت با آن اشنا باشد. به طور کلی از جمله مهمترین مهارتهای لازم که در بسیاری از روشهای بازاریابی به کار میآید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارت ارتباط کلامی: توانایی برقراری ارتباط موٌثر به کمک ارتباط کلامی و یا زبان بدن در بازاریابی اهمیت به سزایی دارد وضوح و تاثیرگذاری کلام معمولاٌ در موفقیتآمیز بودن بازاریابی حرف اول را میزند.
- .مهارت نویسندگی: شما به عنوان کسی که بازاریابی میکند باید زیاد دست به قلم شوید؛ چه برای تولید محتوا یا نوشتن ایمیل برای مشترکان فهرست ایمیل مارکتینگتان.
- مهارت تحقیق: تحقیق بیشتر به معنای کسب اطلاعات بیشتر است و هرچه اطلاعات بیشتری داشته باشید بهتر میتوانید برنامه ریزی کنید.
- مهارت تجزیه و تحلیل: توانایی تحلیل اطلاعات خام جمع آوری شده و شناسایی روندهای صعودی و نزولی و علت آنها برای بهبود اقدامات مرتبط با بازاریابی ضروری است.

ابزارهای بازاریابی
معمولا انتخاب ابزارهایی که کارکنان ودپارتمانهای مختلف بازاریابی برای انجام کار خود از آنها بهره میبرند به اهداف و امکانات شرکت وابسته است. از جمله این ابزارها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابزارهای مدیریت پروژه: استفاده از این ابزارها برای بازاریابی و پیگیری بر روند اجرای پروژه لازم است.
- ابزارهای زمانبندی شبکه های اجتماعی:از آنجایی که زمانبندی ارسال پست در شبکه های اجنماعی در مقیاس کلانتقریباٌ غیر ممکن است استفاده از چنین ابزارهای ضروری است.
- برنامه های تولید محتوا و انتشار محتوا: استفاده از برنامه های نرم افزاری به منظور تعیین بازه زمانی تولید و انتشار محتوا برای حفظ علاقه کاربران ضروری است.
- پلتفرمهای بازاریابی ایمیلی: استفاده از برنامههای مخصوص بازاریابی ایمیلی برای مدیریت فهریتهای بازاریابی و ارسال ایمیل ضروری است.
- ابزارهای سئو: به کمک ابزارهای سئو میتوانید اقدامات مرتبط با بهینه سازی برای متورهای جستوجو را انجام دهید از جمله نظارت بر وضعیت کلمات کلیدی در رتبه بندی،انجام تحقیق رقابتی،نظارت بر بک لینک ها،انجام تحقیق کلمه کلیدی و موارد مشابه را به اسانی و با کارآمدی بیشتری انجام بدهید.
-
ﻗﺎﻧﻮن زﻣﺎن:
یکی از مراحل اصلی بازاریابی به شمار میآید. ﺑﺎزده ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ در ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ. آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺳﻮد ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت )ﻓﺮوش اﻣﺮوز( ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎي ﺿﺮر در ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺗﻤﺎم ﺷﻮد. ﺗﻼش ﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻗﻴﻤﺖ ﻓﺮوش اﻣﺮوز ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﮔﺮان ﻓﺮوﺷﻲ در زﻣﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺮوش در آﻳﻨﺪه اﺳﺖ. از راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت و ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺳﻮد ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﺑﺎ ﭼﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ اي ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪﻫﺪﻓﺘﺎن راﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺮاي ﭘﺮداﺧﺖ ﻫﺰﻳﻨﻪ آﻣﺎده ﺑﺎﺷﻴد.
-
ﻗﺎﻧﻮن ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ:
ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ اﮔﺮ در ﺳﻄﺢ ﺷﺮﻛﺖ ﮔﺴﺘﺮده ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻫﻴﭻ اﺳﺖ. اﮔﺮ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﻓﺮوش، ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﺑﺎزار ﻳﺎﺑﻲ را ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺷﻤﺎ در ﻣﺨﻤﺼﻪ ﻗﺮار دارﻳﺪ. اﮔﺮ واﻗﻌﻴﺖ ﺑﻪ اﻧﺪازه ادﻋﺎي ﺷﻤﺎ ﻋﺎﻟﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﭘﻴﺎﻣﻬﺎي ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺮف ﻣﻔﺖ و ﻗﻮل اﻟﻜﻲ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ ﻫﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻛﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ. ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻣﺪﻳﺮاداري و ﻣﻨﺸﻲ ﺧﻮد را آﻣﻮزش دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﺸﺸﺎن را در اول ﻗﺮار دادن ﻣﺸﺘﺮي درك ﻛﻨﻨﺪ. اﻳﻦ ﻛﺎر دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي آﺳﺎﻳﺶ، ﺳﺮﻋﺖ، ﻣﻬﻤﺎن ﻧﻮازي، درﺟﻪ ﻳﻚ ﺑﻮدن، اﺑﺘﻜﺎر، ﻧﺰاﻛﺖ و ﺻﺪاﻗﺖاﺳﺖ.
-
ﻗﺎﻧﻮن ﺻﻨﺪﻟﻲ راﻧﻨﺪه:
ﺗﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، ﻣﺮﻛﺰ ﺑﻬﺒﻮد اﺳﺖ. ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺒﻮدﻫﺎي ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ را از ﻫﻴﺞ ﺟﺎي دﻳﮕﺮ )ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ( ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻤﻲ آورﻳﺪ. ﻫﻤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ را از ﺗﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ. ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻫﺪاﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ، اوﻟﻮﻳﺖ ﺧﻮدﺗﺎن را در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ؛ ﭼﺮاﻛﻪ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت اوﻟﻮﻳﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﻤﻠﻲ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ.
-
ﻗﺎﻧﻮن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي:
ﻓﻘﻂ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻧﻜﻨﻴﺪ – ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﻨﻴﺪ. ﺗﺎ آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻧﺪازه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ. ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ را ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻴﺪ، و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ و روﻧﺪﻫﺎ، ﻧﺘﺎﻳﺞ را ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﻨﻴﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل %48 اﻓﺰاﻳﺶ در ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮاي ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻌﺪ از ﻓﺮوش، ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻤﻲ اﺻﻼح ﺷﻮد ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن رواﺑﻂ ﻗﻮي ﺗﺮي را ﺧﻮاﺳﺘﺎرﻧﺪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺷﻮد.
-
ﻗﺎﻧﻮن اوﻟﻴﻦ:
اﮔﺮ ﺷﻤﺎ در ﮔﺮوه ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ، ﻳﻚ ﮔﺮوه ﺑﺮاي ﺧﻮدﺗﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ و در آن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﻴد. ﻣﺮدم دوﺳﺖ دارﻧﺪ از ﺷﻤﺎره 1 ﻫﺮ ﮔﺮوه ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ در آن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎره 1 ﺑﺎﺷﻴﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪ اوﻟﻴﻦ رﺳﺘﻮران ﻏﺬاي آﻣﺎده ﻣﻜﺰﻳﻜﻲ ﻳﺎ اوﻟﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﭼﺎﭘﮕﺮ ﺑﺎ ﮔﺎراﻧﺘﻲ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﭘﻮل. اﻣﺎ اﮔﺮ در اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺷﻤﺎره 1 ﻧﺒﻮدﻳﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. ﻳﻚ اﺳﻢ ﺳﺎده ﺗﺮ ﺑﺮاي ﻳﺎدآوري، ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﻳﺪ )ﺑﻬﺘﺮ، ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ، ارزاﻧﺘﺮ، زﻳﺒﺎﺗﺮ( ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺳﻢ ﺷﻤﺎ را در ذﻫﻦ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﺪ. ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از رﻗﺒﺎي خود پیشی بگیرد.
-
ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ دردﺳﺮ:
ﻳﻚ ﻛﺸﺶ وﺳﻮﺳﻪ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮش ﺧﻄﻮط ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻜﺲ ﺑﺪﻫﺪ. ﻳﻚ ﻧﺎم ﺗﺠﺎري ﺧﻮب و داﺷﺘﻦ ﺷﻬﺮت در ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ ﺧﺪﻣﺖ، ﺿﺮورﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ آﻣﻴﺰ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻳﺎ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ. ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﺎم ﻫﺎ ﺗﺠﺎري ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري را دارﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ ﻧﺪارﻧﺪ.
”]آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم دادن ﻛﺎري ﻛﻪ در آن ﺗﺨﺼﺺ ﻧﺪارﻳﺪ ﭼﻪ ﻗﺪر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ. ﻳﻚ ﻛﺎﻓﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻏﺬا ﺑﻪ ﺑﻴﺮون ﺗﻮزﻳﻊ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻓﺮوﺷﮕﺎه ﻏﺬاي آﻣﺎده ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎﻧﺪوﻳﭻ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﺪ. وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎزار ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺪﻳﺪ روي ﻣﻲ آورﻳﺪ، ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰي را ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻘﻼﺋﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﻴﺪ.
-
ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ و ﺷﻜﺴﺖ:
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ و ﺷﻜﺴﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. اﺷﺘﺒﺎه ﻛﺮدن اﻳﺮادي ﻧﺪارد اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ از اﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﺘﺎن درس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ. ﺷﻜﺴﺖ ﺟﺰﺋﻲ از ﻳﺎدﮔﻴﺮي اﺳﺖ. ﺷﻜﺴﺖ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﺪ و ﻗﺒﻞ از ﺑﺮوز ﻳﻚ ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺟﻠﻮي زﻳﺎن را ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ زﻳﺎن ﺑﺎري ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺎﻧﻚ ﺳﻼﻣﺘﻲ و ﺷﻤﺎره 1 ﺑﻮدن آن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﻮد ﺧﻮاه، ﭘﺮ ﻣﺪﻋﺎ و ﺗﻨﺒﻞ ﺷﻮد و ﺑﻪ اوﻫﺎم و ﺗﺨﻴﻼت روي آورد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ رﻗﺎﺑﺖ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺨﻮرد.
وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﺷﻤﺎره 1 ﻫﺴﺘﻴﺪ در آﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳر ﺗﺮﻳﻦ وﺿﻊ ﺧﻮد ﻗﺮار دارﻳﺪ. ﭼﺮا ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﻬﺮت ﺷﻤﺎ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮﻧﺪ. ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن، ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ اﻣﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ را ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﻨﻨﺪ.
-
ﻗﺎﻧﻮن ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺎزﮔﺸﺖ:
ﺑﺎ ﻳﻚ ﻫﺪف در ذﻫﻦ ﺧﻮد ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺴﻮوﻟﻴﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ. اﮔﺮ ﺑﺎ ﻫﺪﻓﻲ ﻛﻪ در ذﻫﻨﺘﺎن دارﻳﺪ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺮاﺣﻞ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ آن ﻫﺪف را ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻜﺸﻴﺪ. ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﻨﺎرﻳﻮﻫﺎي در ذﻫﻦ ﻣﺘﺼﻮر ﺷﺪه، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم دادن ﻧﻴﺎز دارﻳﺪ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮﻳﺪ. اﻳﻦ ﺑﻬﺮه ورﺗﺮﻳﻦ راه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛ زﻳﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮه در ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ذﻫﻦ را ﺑﻪ ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮل ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﻪ ﻳﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن، ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻳﺎ ﺧﺪﻣﺎت ﺷﻤﺎ را ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﺮده ﻳﺎ رد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﺟﻮد دارد. ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮات ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ، اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺻﺮف وﻗﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ است.
-
قانون چرخه عمر محصول:
اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن در ﻣﻮرد ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ ﻛﻪ در ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻳﻜﺴﺮي از ﻣﺮاﺣﻞ )اﻳﺪه، ﺗﻮﻟﺪ، رﺷﺪ، ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻧﻮﺟﻮاﻧﻲ، ﺑﻠﻮغ، و ﻣﺮگ( را ﻃﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺻﺎدق اﺳﺖ. ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻼش ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﺎص را ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻴﺪ اﻣﺎ اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن از ﺑﻴﻦ ﻧﻤﻲ رود. ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﻛﻪ در آن ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺗﺪوﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ.
-
قانون سوالات:
ﺳﻮاﻻت ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ، ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ، و راﺑﻄﻪﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻳﻜﻲ از ﺳﺎده ﺗﺮﻳﻦ راﻫﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ درﺟﻪ اﻫﻤﻴﺖ را ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺪﻫﻴﻢ، ﭘﺮﺳﻴﺪن ﺳﻮال ﺑﻪ ﻃﻮر داﺋﻤﻲ و اﺣﺘﺮام ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮي اﺳﺖ. ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ، ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآورﻳﺪ، و رواﺑﻂ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد.
در ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﺗﺮ ﻛﺮدن رواﺑﻂ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮي ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺛﺮواﻗﻊ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ﻓﻘط ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ وﻳﮋﮔﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد دادهاﻧﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ.
این مقاله چکیدهای از قوانین تغییر ناپذیر بازاریابی رابرت کریون و استراتژی های بازاریابی و مراحل اصلی بازاریابی است. مراحل برنامه بازاریابی یک بیانه جهت دار کسترده است که چگونگی حصول اهداف بازاریابی را نشان میدهد.
استراتژی بازاریابی، شیوه عمل کردن به اهداف را فراهم میآورد. در حالی که اهداف بازاریابی مشخص و قابل اندازه گیری و سنجش هستند استراتژیهای بازاریابی توصیفی اند.
استراتژی بازاریابی نشان دهند یک نگاه کلی اولیه به عناصر بازاریابی گوناگون و چگونگی کاربرد آنها برای حصول اهداف بازاریابی است و به رایج ترین استراتژی و مراحل بازاریابی و بازاریابی در ایران در این مقاله اشاره شد و شما می توانید با بهره گیری از مراحل اصلی بازار یابی و استراتژی های بازاریابی به بهترن شیوه برای شرکت، خدمات و محصول خود بازاریابی کنید اما تسلط بر بازاریابی و اصول آن معمولاٌ به سالها تجربه و تلاش مستمر در حوضه های مختلف تنظیم استراتژیهای بازاریابی است. این مراحل بازاریابی مروری بر هرآنچه بود که در امر بازاریابی به کارتان خواهد آمد.
دیگر مراحل بازاریابی چیست؟ 7 مرحله + 4 مرحله مخصوص ایران!
یکی از قسمتهای مهم برای پروسه فروش موفق را میتوان بازاریابی در نظر گرفت؛ البته باید توجه داشته باشید که مراحل بازاریابی و فروش را به درستی انجام دهید. حال شاید برای شما سوال پیش بیاید که مراحل بازاریابی چیست؟ در ادامه تصمیم داریم توضیحات جامع و کاملی را در اختیارتان قرار دهیم تا به طور کامل جواب این سوال را به دست آورید.
پیش از هر چیزی باید بدانید که فرایند بازاریابی برای هر کسب و کاری متفاوت است و بسته به نوع حرفه انتخابی تعیین میشود؛ البته باید متذکر شد که در بیشتر مواقع و شرایط اصول بازاریابی یکسان است.
آشنایی شما با اصول اولیه بازاریابی، شرایطی را برای شما ایجاد میکند که بتوانید کسب و کار خود را بهبود ببخشید؛ بنابراین در پاسخ به سوال مراحل بازاریابی چیست؟ باید گفت شرایط و اصولی به حساب میآیند که شما را در راستای موفقیت یاری میکنند و سبب میشوند مسیر موفقیت با سرعت بیشتر سپری شود. البته توجه داشته باشید که برای گرفتن نتیجه بهتر، تمام اصول را توأم با یکدیگر انجام دهید.
اگر شما نیز به دنبال جواب مراحل بازاریابی چیست؟ هستید، ادامه متن را از دست ندهید و با ما همراه باشید. در ادامه تمام مراحل را به صورت کامل برای شما توضیح خواهیم داد تا از آنها در راستای پیشرفت و ارتقاء کسب و کارتان استفاده کنید.
مراحل بازاریابی چیست؟
-
روی رقبا تحقیق کنید
شما باید برای موفق شدن، نیاز دارید تا بدانید اصول بازاریابی چیست؟ و رقبای خودتان را به خوبی شناسایی کنید. شما باید بدانید رقیب اصلیتان کیست و با استفاده از چه شیوههایی توانسته مسیر موفقیت را طی کند. این موضوع به شما کمک میکند تا از کلیدهای موفقیت رقبا استفاده کنید و خود نیز به موفقیت برسید.
-
بر روی مخاطبان تحقیق کنید
هر چه شناخت بیشتری بر مخاطبان خود پیدا کنید، میتوانید تاثیرگذارتر به فعالیت خود بپردازید. شما باید در رابطه با مسائلی چون سن، جنسیت، نیازهای اصلی و … مخاطبان خود، اطلاعات کاملی داشته باشید تا متناسب با آنها خدمات خود را ارائه دهید.
-
تحقیقات انجام شده را بررسی کنید
پس از آن که تحقیقات لازم را انجام دادید، نوبت به تجزیهوتحلیل آنها میرسد. شما با انجام این کار میتوانید پایه کسب و کار خود را قوی بسازید؛ چرا که نتایج به دست آمده، همگی شیوه و روشهای موثر بر موفقیت هستند.
-
مشتری هدف را شناسایی کنید
با انجام مرحله قبل، یعنی تجزیه و تحلیل تحقیقات، به این نتیجه خواهید رسید که مشتریان هدف شما چه افرادی هستند. با شناسایی چنین موضوعی، میتوانید مسیر حرکت خود به سمت موفقیت را درستتر سپری کنید.
-
عملکرد خود را اندازهگیری کنید
شما باید عملکرد بازاریابی شروع شده را اندازهگیری و ارزیابی کنید. البته منظور ما فقط تاثیر بازاریابی بر فروش نیست، بلکه شما باید تعداد تماسها، پرسشها و دیگر درخواستها را نیز بررسی کنید و تغییرات بازه زمانی پیش از بازاریابی و پس از بازاریابی را به دست آورید و متوجه شوید که این موضوع چه تاثیری بر کسب و کار شما داشته است.
-
یک برنامه اجرایی ایجاد کنید
شما باید برای موفق شدن در بازاریابی، یک برنامه اجرایی را آماده کنید. این برنامه به شما این امکان را میدهد فعالیتهای تاثیرگذار در زمانهای مناسب به اجرا در بیاورید و آن را به فرد مناسبی برای به اجرا درآوردن بسپارید.
-
وفاداری و رضایت مشتریان را ارزیابی کنید
شما باید هر از چند گاهی رضایت و وفاداری مشتریان خود را ارزیابی کنید. این کار به شما این امکان را میدهد که فعالیتهای خود را به درستی سازماندهی کنید؛ یعنی در صورت موفقیت مسیر قبلی را ادامه و در صورت عدم دریافت نتیجه مطلوب، شیوه دیگری را انتخاب کنید. این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است و یکی از مهمترین پاسخها برای سوال مراحل بازاریابی چیست؟ به حساب میآید.
نکات مهم بازاریابی در ایران
-
مشتریتان را برای بازگشت مجدد تشویق کنید
تشویقکردن مشتریان برای بازگشت مجدد به سمت کسب و کار شما یکی از مهمترین نکاتی است که در بازاریابی در ایران وجود دارد و شما میتوانید این کا را به چندین شیوه انجام دهید. برای مثال یک مرکز خرید لیستی را تهیه کرده است که در آن تعداد دفعاتی که مشتریان به خرید از این فروشگاه میپردازند ثبت میشود. بعد از 8 بار خرید کردن یک خرید رایگان هدیه میگیرند. این کار سبب افزایش تعداد دفعات خرید در بازه زمانی کوتاهی میشود. شما نیز میتوانید با توجه به نوع کسب و کاری که دارید از شیوه در بازایابی استفاده کنید.
-
از بازاریابی مشارکتی استفاده کنید
در ایران برخی از کسب و کارهایی که به یکدیگر مرتبط هستند با یکدیگر در حوزه بازاریابی به مشارکت میپردازند. این کار علاوهبر افزایش احتمال جذب مشتری سبب کاهش هزینه نهایی برای بازاریابی میشود.
-
برای جذب بیشتر مشتریان هدایایی را درنظر بگیرید
در نکته اولی که برای بازاریابی در ایران ذکر کردیم، گفتیم که ارائه خدماتی مانند امکان یک بار خرید رایگان بعداز 7 بار خریدکردن میتواند مشتریان را به مراجعههای پیدرپی تشویق کند. ارائه هدایای ویژه به مشتریهای باسابقه و مشتریهای جدید نیز میتواند سبب جذب مشتری در مراجعه به کسب و کار و استفاده از خدمات شما شود.
-
از ارائه پیشنهادات وسوسهانگیز استفاده کنید
بسیاری از فروشگاههای مجازی و فیزیکی که در ایران در حال فعالیت هستند تخفیفاتی را برای زمانهای مشخصی درنظر میگیرند. این کار سبب ایجاد یک انرژی مضاعف در مشتری برای خرید میشود زیرا حس میکند اگر این محصول را خریداری نکند یک فرصت طلایی را از داده است.
3 مرحله بازاریابی مخصوص ایران!
- توجه به فرهنگ مردم
- در نظر گرفتن شرایط اقتصادی
- کمک گرفتن از درآمدهای دلاری
سوال و جواب
1- بازاریابی چه فوایدی برای کسب و کار دارد؟
بازاریابی در نهایت میتواند فروش خدمات و محصولات یک کسب و کار را افزایش دهد.
2- بازاریابی سنتی یا بازاریابی دیجیتال؟!! کدامیک برای کسب و کار ما بهتر است؟
بهترین روش استفاده از هر دو بازاریابی است اما ممکن است در شرایطی صرفا یک نوع از بازاریابی کافی باشد.
3- بازاریابی برای کسب و کار چقدر هزینه دارد؟
متناسب با نوع کسب و کار، هزینه بازاریابی متفاوت است و رقم مشخصی ندارد.
برخی از سوالات رایج
1. بازاریابی چیست؟
بازاریابی، یکی از مهمترین قسمتهای فروش موفق هر محصول یا خدمت است. مراحل بازاریابی اگر به صورت اصولی انجام شوند احتمال فروش موفق محصول یا خدمت بیشتر میشود. بازاریابی اصولی باعث میشود شرکت شما در فروش خدمت یا محصولهایتان بسیار موفق عمل کند.
2. مراحل بازاریابی کدامند؟
- مشخص کردن هدف کسب و کار در بازاریابی
- الویت بندی اهداف سازمان
- تحقیقات بازار
- شناسایی و یافتن کانالهای بازاریابی
- مشخص کردن بودجهی اولیه بازاریابی یا مارکتینگ
3. پرکاربردترین کانالهای بازاریابی کدامند؟
- تبلیغات تلویزیونی و رادیویی
- ایمیل مارکتینگ
- تبلیغات نیتو یا محلی
- شبکههای اجتماعی
- تبلیغات داخل اپ اپلیکیشن موبایل
- برگزاری وبینار یا سمینار
درباره تیم تحقیقات دکتر پدرام شهدوست
دکتر پدرام شهدوست علاوه بر تحصیلات عالیه فنی مهندسی در دانشگاه علم و صنعت ایران و ارائه مقالات علمی فراوان در این زمینه، با تحقیق و تفحص و تحصیلات آکادمیک در زمینه خود شناسی و با برگزار کردن بیش از 2000 ساعت دوره های تخصصی در ایران و خارج از ایران. ایشان معتقد است که انسانها میتوانند به تمام اهداف و آرزوهایی که حتی از فکر کردن به آن هم ترس بر وجودشان حاکم میشود دست پیدا کنند و تنها نیاز به داشتن آموزههای مناسب دارند که در این سلسله سمینارها و کارگاهها ارائه میشود.
نوشته های بیشتر از تیم تحقیقات دکتر پدرام شهدوست
دیدگاهتان را بنویسید