زبان بدن (Body language) چیست؟ +8 تکنیک عالی ارتباط غیرکلامی بدن

زبان بدن امری غیر عادی می باشد که ما هنگام حرف زدن و یا در شرایط خاص بدون اینکه متوجه شویم به صورت غیر کلامی از طریق حالت صورت، وضعیت بدن، حرکت چشم و… به بیان یا انتقال اطلاعات می پردازیم. زبان اشارات بدن هم در حیوانات و هم در انسان وجود دارد ، اما این مقاله به تفاسیر تکنیک های Body language انسان می پردازیم.

اگرچه Body language یا همان ارتباط غیرکلامی بخش مهمی از ارتباطات است ، اما بیشتر آنها غیر ارادی و ناخواسته اتفاق می افتد. به عنوان مثال ، هنگامی که در مطب یک دکتر منتظر هستید و زمان انتظار شما طولانی تر از حد معمول می شود ، ممکن است بدون اینکه متوجه شوید ، پای خود را به علت عصبی بودن به زمین بکوبید.

خوشبختانه با آموختن اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع می توانیم در درک وضعیت سایر افراد مهارت پیدا کنیم. تکنیک زبان بدن نباید با زبان اشاره اشتباه گرفته شود ، زیرا زبانهای اشاره زبانهای کاملی مانند زبانهای گفتاری هستند و دارای سیستم دستور زبان پیچیده خود می باشند و همچنین قادر به نمایش خصوصیات اساسی موجود در همه زبانها هستند.

به عنوان مثال اینکه با دست خود به کسی بگوییم که بیا اینجا یا برو آنجا و یا انگشت خود به سمتی اشاره کنیم اینها زبان اشاره می باشند و با زبان بدن متفاوت است. از طرف دیگر ، زبان بدن سیستم گرامری ندارد و باید به طور گسترده تفسیر شود زیرا در مورد جهانی بودن ارتباط غیرکلامی بدن یا همان Body language اختلاف نظر وجود دارد و هرجایی ممکن است معانی مختلف داشته باشد و مانند زبان اشاره که معانی آن در اکثر زبان ها یکسان می باشد نیست.

در یک جامعه ، تفسیرهای توافق شده از رفتار خاص وجود دارد. تفسیرها ممکن است از کشور به کشور دیگر ، یا فرهنگ به فرهنگ دیگر متفاوت باشد. تکنیک زبان بدن ، زیر مجموعه ای از ارتباطات غیر کلامی ، مکمل ارتباط کلامی در تعامل اجتماعی است.

در حقیقت برخی محققان بر این باورند که ارتباطات غیر کلامی اکثر اطلاعات منتقل شده در طول تعامل بین فردی را تشکیل می دهد. به برقراری رابطه بین دو نفر کمک می کند و تعامل را تنظیم می کند ، اما با این حال می تواند مبهم باشد.

وقتی صحبت می کنید ، فقط با آنچه می گویید صحبت نمی کنید ، بلکه با زبان بدن خود صحبت می کنید. از جملات صورت ، گرفته تا وضعیت و تماس چشمی ، همه آنها “حقیقت” را در پشت آنچه می گویند اضافهمی کنند. اگر احساس عصبی بودن می کنید ، بدن شما می تواند پیام متفاوتی را به مخاطب شما نسبت به آنچه که می گویید ، بدهد.

زبان اشارات بدن بخش مهمی از موفقیت در صحبت کردن عمومی است. علائم غیر کلامی شما بر نحوه دریافت پیام شما ، میزان جذب مخاطبان شما و آنچه که در مورد شما به عنوان یک فرد فکر می کنند تأثیر می گذارد.

حتی اگر بهترین سخنرانی در جهان را تهیه کرده باشید ، اگر شما تحرک کافی نداشته باشید یا فعال نباشید، مخاطبان شما به درستی متوجه سخنان شما نمی شوند و یا به بیان دیگر سخنان شما به خوبی در ذهن مخاطب تاثیر نمی گذارد.

کار کردن بر روی زبان بدن شما می تواند تاثیر زیادی در نحوه برخورد مخاطبان و احساس عمومی آن ها در مورد صحبت های شما بگذارد. ما 8 مورد از مهمترین عناصر زبان بدن شما را گردآوری کرده ایم که بیانگر موفقیت شما در گفتار است و توضیح می دهد که چرا آنها مهم هستند و چگونه می توانید از آنها به نفع خود استفاده کنید.

در این مقاله به بررسی زبان بدن و تکنیک‌های ارتباط غیرکلامی پرداخته‌ایم و اگر به‌دنبال آشنایی با چگونگی خواندن زبان بدن هستید می‌توانید از مقاله «چگونه زبان بدن را بخوانیم؟ آموزش زبان بدن با عکس» کمک بگیرید که در آن توضیحات کاملی در مورد نحوه خواندن زبان بدن و خواندن زبان بدن به کمک حالات چهره بیان شده است.

همچنین برای دریافت اطلاعات بیش‌تر در خصوص مزایای زبان بدن می‌توانید از مقاله «موضوع اصلی: 15 فواید زبان بدن در زندگی شخصی و کاری» کمک بگیرید. در این مقاله نیز به بررسی ۱۵ مورد از فواید اصلی زبان بدن پرداخته‌ایم.

8 تکنیک عالی ارتباط غیرکلامی بدن

1. حالات چهره

زبان صورت بخشی جدایی ناپذیر از Body language و بیان احساسات است. تفسیر دقیق از آن متکی به تفسیر علائم متعدد به صورت ترکیبی است – مانند حرکت چشم ها ، ابروها ، لب ها ، بینی و گونه ها می باشد که نشان دهنده ی حالت روحی فرد می باشد و برای تفسیر دقیق این حرکات باید به شرایط و جایگاهی که شخص در آن قرار گرفته و قصد احتمالی شخص از آن حرکات توجه کرد.

مثلاً شخصی که در یک شرایط استرس زا شغلی قرار گرفته و مضطرب است ممکن است با کندن پوست لب های خود با دندان یا دست خود حالت روحی خود را نشان دهد. و یا وقتی فرد خوشحال باشد ، به طور معمول لبخند می زند و بیان صورت و زبان بدن او به طور کلی احساس انرژی بیشتری را منتقل می کند. و مثال هایی از این قبیل بیانگر حالات چهره می باشد.

2. تماس چشمی

برقراری ارتباط چشمی با مخاطبان شما ارتباطی بین شما و آنها برقرار می کند و همین ارتباط چشمی باعث ارزشمندتر شدن شما نزد مخاطبان می شود. همچنین باعث می شود مخاطب بیشتر به شما احترام بگذارد و به شما گوش کند زیرا احساس اهمیت می کنند. همچنین باعث می شود مخاطب به شما اعتماد بیشتری پیدا  کند زیرا افراد تمایل دارند هنگام دروغ گفتن از تماس چشمی جلوگیری کنند.

برقراری تماس چشمی ساده ترین راه برای دریافت بازخورد مخاطبان درباره گفتار شماست. می توانید ببینید مخاطبان شما در حال گوش دادن هستند یا با نگاه کردن به چهره آن ها ببینند علاقه مند هستند ، بی حوصله ، عصبانی ، خوشحال و غیره هستند. سپس می توانید متناسب با بازخوردی که می بینید ، متن سخنرانی خود را تغییر دهید.

هنگام سخنرانی کردن برای افراد زیاد دقت کنید که با همه ی مخاطبان ارتباط چشمی برقرار کنید نه فقط یک عده خاص. همچنین با مخاطب خود بیشتر از 4 ثانیه ارتباط چشمی برقرار نکنید.

تماس چشمی را در شکل دهی ‘Z قرار دهید – به یک نفر در گوشه سمت چپ پشت اتاق ، سپس به عقب سمت راست ، سپس به سمت چپ جلو و در آخر به فردی در سمت راست جلو نگاه کنید. مراقب باشید که هر بار که این کار را انجام دادید ، شکل Z را فقط با همان مخاطبان تکرار نکنید و این حالت را هر دفعه برای سایر مخاطبان تکرار کنید.

3. حرکات دست

استفاده صحیح ، حرکات دست و بازو می تواند به تقویت پیام شما کمک کند و به شما اطمینان و آرامش بیشتری می بخشد. حرکات تاثیر حرف شما بر مخاطب شما را تقویت کرده و به شما کمک می کند تا اصیل تر و باورپذیر تر به نظر برسید. حرکات دست یکی از روشهای واضح و غیر کلامی است که ما با اعتماد به نفس یا Body language عصبی ارتباط برقرار می کنیم – و مخاطب شما نسبت به حالت اول واکنش مثبت خواهد داشت.

در واقع دست ها ابزاری قوی برای جلب توجه و دید مثبت مخاطبان نسبت به شما می باشد بنابراین در هنگام توضیح دادن سعی کنید هنگام بکار بردن افعال یا نشان دادن اندازه یا اعداد از دستان خود استفاده کنید اما تعادل را نیز نادیده نگیرید و توجه کنید که با تکان دادن دستان سایر قسمت های بدن در حالت خنثی باشند.

4. حرکات پا

بعد از حرکات دست نوبت به حرکات پا می رسد. به عنوان مثال هنگام سخنرانی کردن توجه کنید که اگر روی سن هستید یا فضای بزرگی در اختیارتان است یکجا خشکتان نزند و تعادل را رعایت کنید. گاهی قدم بزنید و گاهی بایستید.

هنگام ایستادن حواستان باشد که پاهای خود را جفت نکنید و آنها را به اندازه ی عرض شانه باز نگه دارید زیرا جفت کردن کامل پاها نشان دهنده ی استرس و اضطراب شما می باشد و حس عدم اطمینان را در مخاطب ایجاد می کند.

همچنین در حالت نشسته اگر پاها کاملاً جفت باشند و یا روی هم قرار گرفته و تکان داده شود. یا صاف و با فاصله مناسب باشد اما زانوهایتان تکان داده شود نشان دهنده ی استرس و اضطراب شما می باشد.

5. قفسه سینه

سرشانه های خود را عقب و قفسه سینه خود را رو به جلو قرار دهید و قدم های خود را محکم بردارید. این حرکات باعث می شود که مخاطب متوجه اعتماد به نفس بالای شما و قدرت تسلط شما شود. در هنگام صحبت کردن و سوال پرسیدن از مخاطب یا مخاطبان خود کمی قفسه سینه خود را به سمت آنها نزدیک کنید زیرا این امر نشانه توجه بیشتر به آنها هنگام مکالمه می باشد.

لمس کردن قفسه سینه می تواند موارد مختلفی را نشان دهد. شخصی که دو دست خود را بر قلب خود قرار می دهد ممکن است این کار را انجام دهد تا تأکید کند که در آنچه می گویند صمیمانه است. مالیدن قفسه سینه ، به ویژه بر روی قلب ، می تواند نشانه ناراحتی باشد ، احتمالاً ناشی از استرس و تنش. مانند سایر نمونه های Body language در قفسه سینه ، ممکن است مربوط به ضربان قلب یک فرد باشد.

6. رفتارها

رفتارها عادات عصبی است که باعث می شوند مخاطب احساس ناراحتی کند. رفتارها برای اعتماد به نفس ارتباط غیرکلامی مهم هستند. شما ممکن است از عادت های رایج خود آگاه نباشید و نا آگاهانه آنها را انجام دهید.

مانند دست کشیدن مداوم در موهایتان، با ور رفتن بیش از حد با قسمت های مختلف کت و شلوارتان، قرار دادن دست هایتان در جیب و بیش از حد از کلمات پرکننده مانند “um” ، “پس” و “مانند” و… که می تواند تاثیر مثبت یا منفی در مخاطب بگذارد. برای از بین بردن این عادات منفی که بیش از حد معمول در شما وجود دارند به صورت زیر عمل کنید:

برای شکستن این عادات ، فیلم خود را به زبان بیاورید و از آنها آگاه شوید.

شما می توانید از یک دوست قابل اعتماد بخواهید که اگر این عادات بیش از حد طبیعی در شما وجود دارد به شما بگوید.

پس از پیدا کردن این عادات منفی، در گفتگوی روزمره خود کار کنید تا آنها را بشکنید. اگر بتوانید آنها را در مقیاس کوچک بشکنید ، به احتمال زیاد متوجه خواهید شد که آنها در مقابل مخاطبان بزرگتر نیز ناپدید
می شوند.

7. تنفس

حتی اگر مخاطبان شما نتوانند نفس شما را ببینند ، یک عامل مهم در ترسیم زبان بدن مطمئن است. حفظ یک نفس آرام و پایدار می تواند سطح استرس شما را کاهش دهد و باعث شود کمتر به عادت های عصبی ، وضعیت بد بدن و حرکت بیش از حد متوسل شوید.

نفس های آرام و عمیق همچنین تضمین می کند که شما با سرعت مناسب صحبت می کنید و صدای شما کاملاً واضح می تواند در اتاق اجرا شود ، که به خودی خود باعث می شود احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.

بنابراین قبل از حضور یا صحبت در ملاء عام ، برخی از تمرینات تنفس را برای گرم کردن صدای خود و پر کردن ریه های خود انجام دهید. به آرامی 3 ثانیه استنشاق کنید و 4 ثانیه بازدم کنید. این کار را هر چند وقت یکبار تکرار کنید تا احساس آرامش کنید. همیشه مطمئن شوید که درست در حال ایستادن هستید تا ریه های شما بطور کامل گسترش یابد.

8. صدا

صدا از اعماق وجود شما بیرون می آید و هر حس و حالی که داشته باشید از طریق صدا و نحوه ی صحبت کردن شما به مخاطب منتقل می شود. بنابراین Body language شما در صدای شما تأثیر دارد و می تواند پیام گفتار شما را تقویت یا مضر کند.

آلبرت محرابیان در مورد اهمیت نسبی پیامهای کلامی و غیر کلامی به طور گسترده نوشت و یافته های وی سالها به عنوان قانون 7 – 38 – 55 ‘نقل شده است. یعنی: کلمات ما 7٪ معنی را منتقل می کنند ، لحن ما 38٪ و Body language ما 55٪ تاثیرگذار است.

هنگامی که این 3 عنصر را با هم ترکیب می کنید ، مخاطبان شما بیشتر درگیر و ارتباط با شما خواهند بود. بنابراین فراموش نکنید که زبان بدن شما باید همیشه صدای شما را تقویت کرده و بر پیام شما تأکید کند.

بیشتر زبان و حرکت بدن ما ناخودآگاه است، بنابراین می توان با آگاه شدن از این حرکات ناخودآگاه و تمرین برای از بین بردن عادات بد و تقویت عادات خوب زبان بدن به تسلط لازم برای هنر سخنرانی عمومی رسید.

آگاهی در بکار بردن صحیح حرکات بدن نباید شما را از موضوع اصلی که سخنرانی یا مصاحبه کاری و… می باشد منحرف کند و فقط کافیست با اندکی آگاهانه فکر کردن مانند ارتباط چشمی صحیح، طرز نشستن و ایستادن صحیح و تنفس درست در مخاطب تاثیر مثبت بگذارید و او را مجذوب خود کنید.

بنابراین ، مانند هر مهارت دیگری ، تمرین منظم راز موفقیت و سریعترین مسیر برای اعتماد به نفس زبان بدن است. شما می توانید تکنیک های فوق را در زندگی روزمره خود تمرین کنید تا آنها به عادت هایی عمیق تبدیل شوند و دیگر نیازی به آگاهی در مورد انجام آنها هنگام رسیدن به صحنه نیست.

برخی از سوالات رایج

پرکاربردترین تکنیک های ارتباط غیرکلامی کدامند؟

حالات چهره

تماس چشمی

حرکات دست

حرکات پا

قفسه سینه

رفتارها

تنفس

صدا

کاربرد حالت چهره در ارتباط غیرکلامی چیست؟

زبان صورت بخشی جدایی ناپذیر از Body language و بیان احساسات است.

ساده ترین ارتباط غیرکلامی کدام است؟

برقراری تماس چشمی ساده ترین راه برای دریافت بازخورد مخاطبان درباره گفتار شماست. سپس می توانید متناسب با بازخوردی که می بینید ، متن سخنرانی خود را تغییر دهید.