۱۷ گام موثر و عملی برای تقویت و بهبود مهارت های ارتباطی

برخی مهارتها باعث میشود شما زندگی بهتری داشته باشید و بتوانید در کارهای روزمره موفقیت بیشتری داشته باشید. مهارت های ارتباطی شامل زیرمجموعههایی زیادی مانند مهارت های کلامی است که یادگیری هر کدام از این مهارتها نیاز به صرف زمان و تمرین دارد. استفاده درست از مهارت های ارتباطی میتواند کمک زیادی به موفقیتهای کاری و غیرکاری شما بکند.
شاید بسیاری از اوقات شده است که شما میخواهید یک موضوعی را بیان کنید اما به خاطر بیان بد نمیتوانید منظورتان را به درستی برسانید و شاید دردسرهای زیادی برای شما به وجود آمده باشد. عدم تسلط بر مهارت های ارتباطی باعث میشود فرصتهای کاری زیادی را از دست بدهید و مشکلات زیادی برای شما به وجود بیاید.
تسلط بر مهارت های ارتباطی کار سختی نیست اما باید حوصله زیادی داشته باشید تا بتوانید بر همه مهارت های ارتباطی مسلط شوید. بسیاری افراد این گونه فکر میکنند که تسلط بر مهارتهای ارتباطی یک موضوع ذاتی است در صورتی که این طور نیست و شما در طول زمان باید بر این مهارتها تسلط پیدا کنید.
قطعا میدانید که ۲ نوع هوش داریم، IQ و EQ. طبق نظر کارشناسان آی کیوی هر شخص ثابت است اما ای کیو قابلیت افزایش دارد. پس میتوانید مطمئن باشید که در صورت تمرین و آموزش میتوان EQ را افزایش داد. در این مقاله مهارتها و تمرینهایی را بیان میکنیم که به کمک آنها میتوانید مهارتهای ارتباطیتان را افزایش دهید.
۱ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی گوش شنوا داشته باشید
قطعا شما هم دیدهاید که برخی اولیا به مدارس فرزندانشان میروند و از معلمهای فرزندشان میخواهند نکاتی را به کودک گوشزد کنند. این موضوع به این خاطر نیست که خود اولیا نمیتوانند به کودکشان نصیحت کنند بلکه به این خاطر است که کودک حرف معلم را بهتر از حرف والدین میپذیرد. منظور از این مثال این است که بسیاری از افراد حتی کودکان بعضی حرفها را میشنوند اما توجهی به آن ندارند.
اگر شما به محیط اطرافتان دقت داشته باشید میتوانید مهارت های ارتباطی را به شیوه بهتری به کار بگیرید. شنیدن حرفهای دیگران یکی از مهمترین مواردی است که کمک میکند تا مهارتهای کلامی و ارتباطی شما تقویت شود.
۲ـ از پرسیدن سوال نترسید
بسیاری از اوقات در هنگام صحبت با افراد خانواده، همکاران، دوستتان و حتی مدیرانتان سوالاتی برای شما پیش آمده است که به دلیل عدم اعتماد به نفس یا خجولی نتوانستهاید آن سوال را بپرسید. این موضوع بسیار رایج است و افراد زیادی نمیتوانند به در بین صحبت با دیگران سوالات و ابهاماتشان را بپرسند. اگر این موضوع در شما وجود دارد و نمیتوانید سوالتان را از دیگران بپرسید باید کمی تمرین کنید تا این مهارت در شما تقویت شود.
تقویت پرسش میتواند اعتماد به نفس شما را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. اگر این مهارت در سنین کودکی تقویت شود میتوان مطمئن بود که اعتماد به نفس بالایی در کودک به وجود میآید پس اگر فرزند دارید یا با کودکان ارتباط دارید سعی کنید این مهارت را تقویت کنید.
۳ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی اعتماد به نفس داشته باشید
اعتماد به نفس شاید یکی از مهمترین موارد در مهارت های ارتباطی باشد. اگر شما اعتماد به نفس خوبی داشته باشید موفقیتهای زیادی برای شما به وجود میآید اما عدم وجود اعتماد به نفس در یک شخص باعث میشود پیشنهادهای بسیار خوب کاری و شخصی را به شکل مداوم از بین بروند.
راههای زیادی برای تقویت مهارت اعتماد به نفس وجود دارد که به کمک آنها میتوانید این مهارت را در خود تقویت کنید اما در نظر داشته باشید که اگر این مهارت را نداشته باشید نمیتوانید مهارت های ارتباطی را در خودتان تقویت کنید.
۴ـ نقش همدلی در تقویت مهارت ارتباطی
کمک کردن به سایرین و همچنین همدلی با افراد مختلف میتواند یکی از تمرین های موثر در تقویت مهارت های ارتباطی باشد. برخی تمرینها برای تقویت مهارت های ارتباطی در ظاهر بیربط هستند اما در عمل تاثیر بسیار زیادی دارند. برای تقویت همدلی در خودتان میتوانید با افراد مختلفی معاشرت کنید و سعی کنید به آنها کمک کنید.
این موضوع باعث میشود تا بتوانید همدلی را در خودتان تقویت کنید. معاشرت با حیوانات و نگهداری از گیاهان هم کمک زیادی میکند تا شما بتوانید همدلی را خودتان تقویت کنید.
۵ـ صحبتهایتان را برای مخاطب بهینه کنید
اگر شما بخواهید یک حرف یکسان را به ۲ نفر بزنید باید دقت زیادی به روحیات این دو شخص داشته باشید. شاید بهتر باشد قبل از زدن هر حرفی بسنجید که شخص مخاطب چه ویژگیهایی دارد و آیا گفتن این حرف به این شخص کار درستی است یا خیر.
البته در بسیاری از موارد حرف را میتوان با تغییرات جزئی به طرف مقابل اعلام کرد تا او از این موضوع ناراحت نشود. یکی از تمرینهایی که میتوانید برای این کار داشته باشید این است که یک خبر خوب و یک خبر بد را برای افراد نزدیکتان در نظر بگیرید و سعی کنید بهترین مدل اعلان آن خبر را به طرف مقابل تمرین کنید. اگر سعی کنید این پروسه را به صورت مکتوب انجام دهید بسیار بهتر نتیجه میگیرید.
۶ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی عوامل حواس پرتی را حذف کنید
یکی از چیزهایی که باید دقت زیادی به آن داشته باشید محیط اطرافتان است. توجه کافی به محیط اطراف میتواند باعث رشد و تقویت مهارت های ارتباطی شما بشود اما باید در نظر داشته باشید که اگر عوامل حواس پرتی ذهن شما را از اتفاقات دور و برتان پرت کنند به طور کلی نمیتوانید تسلط کافی بر محیط داشته باشید. توصیه میشود یک لیست از عوامل حواس پرتی موجود در اطرافتان تهیه کنید و ترجیحا بهتر است این لیست به صورت مکتوب باشد.
در ادامه باید سعی کنید به صورت مشخص هر کدام از آنها را حذف کنید یا میزان استفاده از این عوامل را کنترل کنید. برخی اوقات ممکن است عوامل حواس پرتی یک مجله مصور موجود روی میز کارتان باشد که باید دقت داشته باشید. برخی عوامل حواس پرتی آنقدر با ما اجین شدهاند که کنار گذاشتن آنها کار بسیار سختی است اما در هر صورت باید این کار انجام شود.
۷ـ نقش قصه گویی در تقویت مهارتهای کلامی
قصه گویی یکی از مهارتهایی است که در سالهای اخیر توجه زیادی به آن شده است و معمولا کسانی که قصهگوهای ماهری هستند میتوانند مهارتهای کلامی و ارتباطی را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند. اگر پای صحبت برخی افراد نشسته باشید متوجه شدهاید که صحبت آنها بسیار خشک است و هیچ داستانی در دل صحبتهای این افراد وجود ندارد. سعی کنید مهارت قصه گویی را تمرین کنید تا بتوانید به خوبی صحبتهایتان را برای شنونده قابل درک کنید.
”]استفاده از داستان و قصه کمک میکند تا شما بتوانید مفاهیم سخت و پیچیده را به شکل آسانتری به مخاطب انتقال دهید. اگر میخواهید این مهارت در سریعترین زمان در شما به وجود بیاید میتوانید اتفاقات روزمره را به شکل داستان و قصه برای خودتان تعریف کنید یا حتی آنها را مکتوب کنید.
۸ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی سادهگویی را تمرین کنید
ساده گویی کمک میکند تا شما بتوانید به راحتی اعتماد مخاطب را جلب کنید. بسیاری از افراد فکر میکنند استفاده از کلمات تخصصی و سخت باعث میشود مخاطب بیشتر لذت ببرد در صورتی که استفاده از کلمات غیررایج و تخصصی مخاطب را گیج میکند و باعث میشود توجه او نسبت به حرفهای شما به شدت کاهش پیدا کند.
اگر در موضوع خاصی مهارت دارید سعی کنید یکی از سختترین مباحث رشته خود را در نظر بگیرید و در سادهترین سطح ممکن آن را بیان کنید. برای مثال اگر رشته دانشگاهی شما مهندسی بوده است سعی کنید یکی از مهمترین و سختترین مباحث درسیتان را به زبانی ساده بیان کنید.
این کار نه تنها برای مخاطب لذتبخش است و احساس نزدیکی بیشتری با شما پیدا میکند بلکه باعث میشود افراد بیشتری به پای صحبتهای شما بنشینند. ساده گویی میتواند یکی از مهمترین گامها برای بهبود مهارت های ارتباطی باشد.
۹ـ استفاده از زبان بدن برای تقویت مهارت های کلامی
زبان بدن یا همان بادی لنگوئیج یکی از مواردی است که در تقویت مهارتهای کلامی شما نقش مهمی دارد و قطعا میدانید که مهارتهای کلامی زیرمجموعهای از مهارت های ارتباطی است. استفاده درست از دستها، حرکات بدن و حالات صورت میتواند تاثیر بسیار زیادی روی مخاطب داشته باشد و همین موضوع باعث میشود که زبان بدن یکی از اصول مهم در جلب نظر افراد باشد.
اگر شما صرفا حرفتان را به صورت پشت سر هم و بدون استفاده از زبان بدن بزنید احتمال تاثیرگذاری حرفتان بسیار کم است اما اگر استفاده درست از زبان بدن را بدانید میتوانید تاثیرگذاری کلامتان را به شکل قابل توجهی افزایش دهید. برای تمرین بهبود زبان بدن میتوانید جلوی آینه صحبت کنید و سعی کنید به خودتان و حرکات بدنتان دقت داشته باشید و سعی کنید در موقع درست از آنها استفاده کنید.
۱۰ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی ارتباط چشمی مناسب را حفظ کنید
بسیاری از افراد ارتباط چشمی مناسب را در همان دسته زبان بدن قرار میدهند اما به دلیل اهمیت این موضوع تصمیم گرفتیم این موضوع را در یک قسمت جداگانه بررسی کنیم. ارتباط چشمی مناسب میتواند مخاطب را موقع صحبتهای شما میخکوب کند. اگر موقع صحبت کردن به در و دیوار یا پایین پایتان نگاه کنید هیچ کس جلب حرفهای شما نمیشود.
گرفتن ارتباط چشمی مناسب میتواند تا چندین برابر تاثیر حرفهای شما را بیشتر کند پس دقت زیادی به این نکته داشته باشید. برای تمرین ارتباط چشمی میتوانید یک دوربین جلوی خودتان قرار دهید و سعی کنید با حفظ نگاه به لنز دوربین صحبت کنید.
۱۱ـ نقش کنترل خشم پر اهمیت در بهبود مهارتهای ارتباطی
شاید موقع صحبت کردن حرفهایی زده شود که خشم شما برانگیزد. برای بهبود مهارت های ارتباطی باید سعی کنید در شنونده خوبی باشید و خشم خودتان را کنترل کنید. در رفتن از کوره میتواند افراد نظارهگر را ناراحت کند و نشان از کمظرفیتی شما باشد. حتی اگر شخص مقابل هم از کوره در رفت سعی کنید شما آرام باشید و با آرامش به او پاسخ بدهید.
البته این موضوع کار سادهای نیست و شاید سالها زمان ببرد تا شما به چنین درجهای از مهارت ارتباطی برسید اما به هر حال باید برای رسیدن به چنین مرحلهای تلاش کنید. برای تمرین این قسمت میتوانید از بحثهای روزمره کمک بگیرید. قطعا در خانواده، محل کار و بین دوستان مواقعی میرسد که ناراحت میشوید، در این زمانها سعی کنید خشمتان را کنترل کنید تا آرام آرام بر این مهارت مسلط شوید.
۱۲ـ آماده شدن قبل از صحبت کردن، تاثیرگذار در بهبود مهارت های ارتباطی
این که شما بدانید قرار است در مورد چه موضوعی صحبت کنید میتواند آمادگی شما را افزایش دهد. البته یکی از مهارت های ارتباطی توانایی صحبت بداهه است اما بداهه صحبت کردن توانایی است که باید در شما وجود داشته باشد اما به این معنا نیست که همیشه بداهه صحبت کنید.
اگر میخواهید در جلسه بروید یا یک قرار کاری یا عاشقانه دارید بهتر است نکات مهمی که میخواهید در موردشان صحبت کنید را یادداشت کنید و برای هر کدام از آنها به اندازه کافی تمرین کنید. یکی از مهارتهای ارتباطی که در نظر مخاطب بسیار جذاب است تسلط شما روی صحبتهایی است که میکنید.
اگر نتوانید صحبتهایتان را در یک چهارچوب مشخص مطرح کنید شنونده نمیتواند به خوبی حرفهای شما ر تحلیل کند. همچنین سعی کنید در هنگام صحبت از مثال، داستان، احساسات مناسب و… استفاده کنید تا صحبتهایتان یکنواخت نباشد. البته در کنار این موارد خلاصه گویی را هم در نظر داشته باشید تا شنونده خسته نشود.
۱۳ـ صداقت در گفتار
شنونده به دنبال اعتماد کردن به شما است، اگر در بین حرفهایتان چیزی بگویید که باور آن سخت است ذهن نقیض یاب خواننده را روشن کردهاید و احتمالا شنونده تا آخر حرفهایتان به شما شک میکند. پس سعی کنید روان و با صداقت صحبت کنید تا بتوانید نظر خوانندگان زیادی را به خودتان جلب کنید.
صداقت در گفتار همیشه میتواند یکی از مزیتهای شما نسبت به رقیبانتان باشد پس سعی کنید این نکته را رعایت کنید. همان طور که در قسمتهای قبل اشاره شد بهبود مهارت های ارتباطی موضوعی است که برای دستیابی به آن باید چندین مهارت را تمرین کنید و صرفا استفاده از چند مورد محدود نمیتواند مهارت های ارتباطی شما را تقویت کند.
۱۴ـ برای تقویت مهارتهای ارتباطی مختصر و مفید صحبت کنید
صحبت کردن به شکل طولانی و یکنواخت میتواند مخاطب را خسته کند. سعی کنید صحبتهایتان را به خلاصهترین حالت ممکن دربیاورید تا شنیدن آنها برای مخاطب جذاب باشد.
اگر صحبتهایتان به شکل خلاصه و مفید باشد مخاطب همیشه به دنبال شنیدن حرفهای شما است اما اگر حرفهای شما چهارچوب مشخصی نداشته باشد احتمالا مخاطب از شنیدن آنها لذت نمیبرد و لحظه شماری میکند تا صحبتهای شما تمام شود. برای بهبود مهارت های ارتباطی سعی کنید حرفهایتان را در خلاصهترین حالت ممکن بزنید، این کار در طول زمان باعث میشود حرفهای شما ارزش شنیدن داشته باشد.
۱۵ـ خودتان را جدای از مخاطبان ندانید
اگر میخواهید مهارت های ارتباطی شما در بهترین حالت ممکن باشد سعی کنید همیشه خودتان را هم سطح شنونده بدانید. اگر در بین صحبتهایتان دائما از واژه «من» استفاده کنید و در اصطلاح نگاه بالا به پایین داشته باشید، مخاطب ناراحت میشود و باعث میشود حرفهای شما اثرگذاری لازم را نداشته باشند. پس سعی کنید خودتان را با شنونده در یک تیم قرار دهید تا بهترین بازدهی را دریافت کنید.
۱۶ـ لبخند در صحبتها را فراموش نکنید
در بین صحبتهایتان سعی کنید لبخند داشته باشید، ترکیب ارتباط چشمی و لبخند زدن به مخاطب میتواند یک ترکیب بینظیر برای جلب نظر شنونده باشد. اگر در یک جمع صحبت میکنید سعی کنید لبخندتان را بین حضار تقسیم کنید و فقط به یک سمت یا یک نفر توجه نکنید. برای تمرین این موضوع میتوانید در هنگام صحبت جلوی آینه یا جلوی دوربین لبخند بر لب داشته باشید. برای شروع میتوانید در مکالمات روزمره هم لبخند بزنید و تاثیر بینظیر آن را مشاهده کنید.
۱۷ـ نقش ارائه تجربههای مفید در بهبود مهارتهای ارتباطی
یکی دیگر از راه های بهبود مهارت های ارتباطی این است که شما در یک جمع بتوانید تجربههای کاری و شخصیتان را به راحتی با دیگران به اشتراک بگذارید. اگر بتوانید از تحربیاتتان صحبت کنید میتوانید شنوندگان بیشتری را با خودتان همراه کنید. سعی کنید در بین صحبتهایتان تجربههای مسیر شغلیتان را هم با دیگران به اشتراک بگذارید چرا که مخاطب این کار را بسیار دوست دارد.
جمعبندی
بهبود مهارت های ارتباطی تاثیرات بسیار مثبتی در زندگی شخصی و کار شما دارد. شاید موفقیتهای زیادی در انتظار شما است که کافی است مهارتهای ارتباطی را یاد بگیرید تا به سراغ شما بیایند. تسلط بر مهارتهای ارتباطی موضوع مقطعی است و این گونه نیست که در یک بازه زمانی یک ماهه یا شش ماهه به دست بیاید.
سعی کنید هر کدام از مهارتهای بالا را برای زمانی خاص تمرین کنید تا بتوانید آرام آرام بر همه آنها مسلط شوید. همچنین در نظر داشته باشید که مشاوران دکتر ویز در کنار شما هستند تا با ارائه یک برنامه مشخص، مهارت های ارتباطی شما را تقویت کنند.

درباره تیم تحقیقات دکتر پدرام شهدوست
دکتر پدرام شهدوست علاوه بر تحصیلات عالیه فنی مهندسی در دانشگاه علم و صنعت ایران و ارائه مقالات علمی فراوان در این زمینه، با تحقیق و تفحص و تحصیلات آکادمیک در زمینه خود شناسی و با برگزار کردن بیش از 2000 ساعت دوره های تخصصی در ایران و خارج از ایران. ایشان معتقد است که انسانها میتوانند به تمام اهداف و آرزوهایی که حتی از فکر کردن به آن هم ترس بر وجودشان حاکم میشود دست پیدا کنند و تنها نیاز به داشتن آموزههای مناسب دارند که در این سلسله سمینارها و کارگاهها ارائه میشود.
نوشته های بیشتر از تیم تحقیقات دکتر پدرام شهدوست
دیدگاهتان را بنویسید