قانون پارتو، که به اصل 80/20 نیز معروف است، بیان میکند که 80 درصد نتایج از 20 درصد علل به دست میآید. این اصل که توسط ویلفردو پارتو، فیلسوف و اقتصاددان ایتالیایی، مطرح شد، در حوزههای مختلف از جمله کسب و کار کاربرد فراوانی دارد. در دنیای تجارت، قانون پارتو به این معنی است که تمرکز بر روی 20 درصد فعالیتهایی که بیشترین بازده را دارند، میتواند 80 درصد نتایج مورد نظر را به ارمغان آورد. به عبارت دیگر، با شناسایی و اولویتبندی فعالیتهای کلیدی، میتوان به طور قابلتوجهی کارایی و اثربخشی را افزایش داد.
قانون پارتو ابزاری قدرتمند برای افزایش کارایی و اثربخشی در انواع کسب و کار است. با درک و استفاده از این اصل، میتوانید منابع خود را بر روی فعالیتهایی متمرکز کنید که بیشترین بازده را دارند و به اهداف خود سریعتر و آسانتر دست پیدا کنید. در ادامه این مقاله، به بررسی عمیقتر کاربردهای قانون پارتو در حوزههای مختلف کسب و کار، اصول راه اندازی کسب و کار و ارائه مثالهای عملی برای استفاده از آن میپردازیم.
قانون 20 80 یا پارتو چیست؟
اغلب افراد به اشتباه گمان میکنند که برای هر کار و فعالیتی باید بیشترین زمان را صرف کنند تا به نتیجه مطلوب و دلخواه مد نظرشان برسند. اما قانون پارتو خلاف این موضوع را مشخص میکند. اصل پارتو مشخص میکند که با مدیریت زمان میتوان به بهرهوری قابل قبول و مفیدی در حوزههای مختلف کاری مانند بازاریابی، فروش و غیره داشت. هنگامی که در فعالیتها خود کنترل زمان بهتری داشته باشید، در مقابل تمرکز و توجهتان بیشتر شده و نتیجه بهتری بدست میآورید زیرا اتلاف وقتتان نیز کاهش پیدا میکند. مجموعه دکتر ویز سعی دارد تا در این مقاله شما را با قانون پارتو (pareto principle) آشنا کند.
چرا اجرای قانون 20 80 اهمیت دارد؟
قانون پارتو از نظرهای مختلفی دارای اهمیت است که در زیر به مهمترین آنها اشاره شده است:
20 درصد از تلاش ما، 80 درصد نتایج را رقم میزند. طبق اصل پارتو، 20 درصد از تلاش مفید ما میتواند نتیجهای 80 درصدی داشته باشد؛ اما در نظر داشته باشید که این موضوع میتواند کاملا برعکس باشد. به این صورت که 80 درصد از تلاش ما صرفا 20 درصد نتیجه بخش باشد. در چنین مواقعی قانون 20 80 کاملا بر ضرر شما پیش میرود.
به جهت اینکه بیشتر با هدف ما از این مطلب آشنا شوید شما را با یک مثال آشنا میکنیم. آیا تا به حال به افرادی برخوردهاید که به دلیل مشغله بالای کاری مرتبا جملاتی مانند وقت ندارم، سرم شلوغه و مانند آن را بیان کنند؟ اینگونه افراد اغلب اوقات 80 درصد زمان خود را صرف کار یا فعالیتهای دیگر میکنند؛ اما در مقابل نتیجه مطلوبی بدست نمیآورند. اگر در دسته این افراد قرار میگیرید هر چه سریعتر روش و برنامه زندگی خود را تغییر دهید.
چطور طبق قانون پارتو برنامه ریزی کنیم؟
در صورتی که بخواهید طبق قانون پارتو برنامه ریزی کنید، لازم است تا فعالیتهای خود را دسته بندی و بر اساس اولویت و میزان اهمیتی که دارند بیشترین انرژی خود را صرف آنها کنید. به این طریق تمرکز بیشتری بر فعالیت مورد نظر دارید و همین امر موجب افزایش بازدهی آن خواهد شد. به عنوان مثال خود را در جایگاه یک فروشنده در نظر بگیرید. به این موضوع فکر کنید که اکثر مشتریان شما افراد جوان و برخی از آنها در دوره میان سالی به سر میبرند.
در این شرایط شما باید به نیاز مشتریان جوان خود توجه کنید و محصولاتی که طرفدار آنها هستند را در فروشگاه خود موجود کنید تا سود بیشتری بدست آورید. در صورتی که برعکس این قضیه عمل کنید قانون پارتو بر ضرر شما خواهد بود. به همین منظور، برنامه ریزی خود را به گونهای انجام دهید که به بیشترین بازدهی دست یابید.
تکنیک های موفقیت در کار برای همه افراد ثابت نیستند. هر روش می تواند برای شخص یا کسب و کار خاصی مؤثر واقع شود. بنابراین اگر شما به دنبال روشی هستید تا به کمک آن بتوانید موفقیت بیشتری در کارتان کسب کنید، باید مقاله ” بهترین تکنیک موفقیت در کار ” را مطالعه کنید.
کاربردهای مختلف اصل پارتو یا قانون 20 80
قانون پارتو کاربردهای جالب و نقش موثری در بهبود نتیجه کار در هر زمینهای دارد. در واقع اصل پارتو به شما این امکان را میدهد تا بر اساس اولیوتبندی فعالیتهای خود را به گونهای انجام دهید که بیشترین اثربخشی را از آن داشته باشید. قانون اصل پارتو به این صورت است که هر فردی دارای 20% حیاتی و 80% بیهوده است.
این اصل را تقریبا میتوان به همه چیز تعمیم داد و رویای تحقق بسیاری از اهداف را طبق آن به واقعیت تبدیل کرد. کافی است تا با دید باز و تفکری آگاه به قانون پارتو بپردازید. در زیر به کاربردهای مختلف اصل پارتو پرداخته شده است تا بهتر با آن آشنا شوید.
کاربرد اصل پارتو در کسب و کار
طبق قانون پارتو؛ در بسیاری از موقعیتها، بخش کوچکی از عوامل، سهم بزرگی از نتایج را به خود اختصاص میدهند. با درک و اعمال قانون 20/80، میتوانید؛ با شناسایی و تمرکز بر روی 20 درصدی از فعالیتهایی که 80 درصد نتایج را به ارمغان میآورند، زمان و انرژی خود را به طور موثرتری مدیریت کنید. این امر به شما امکان میدهد تا کارهای کماهمیت را حذف کرده و بر روی کارهایی که واقعاً مهم هستند تمرکز کنید.
هنگامی که بدانید کدام عوامل بیشترین تأثیر را بر نتایج شما دارند، میتوانید تصمیمات آگاهانهتری بگیرید. این امر میتواند منجر به صرفهجویی در زمان، پول و منابع شود. با تمرکز بر روی 20 درصد از مشتریان یا محصولاتی که 80 درصد از فروش شما را به خود اختصاص میدهند، میتوانید بازاریابی و تلاشهای فروش خود را به طور موثرتری هدف قرار دهید.
با شناسایی و حل 20 درصدی از مشکلاتی که 80 درصد از نارضایتی مشتریان را ایجاد میکنند، میتوانید تجربه کلی مشتری را به طور قابل توجهی ارتقا دهید. با تمرکز بر روی 20 درصدی از ایدههایی که 80 درصد پتانسیل را دارند، میتوانید فرآیند نوآوری خود و مدیریت فرایند کسب و کار را کارآمدتر کنید.
کاربرد اصل پارتو در مدیریت کارکنان
هر مجموعهای نیازمند کارمندان حرفهای و باتجربه است؛ اما یک برنامه ریزی قوی و پیروی از قوانین خاص در کنار تبحر کارکنان، کمک میکند تا به موفقیت بالایی در حرفه خود برسند. رشد و موفقیت مهمترین هدف تمام مشاغل است که برای رسیدن به آن در کنار تیم فیزیکی، به ابزارهای کاربردی و آزمایش شدهای نیاز است تا بتواند عملکرد کارکنان را افزایش دهد.
قانون پارتو که با نام اصل 80/20 نیز شناخته میشود به این صورت عمل میکند که در واقع 80 درصد وظایف را بر عهده 20 درصد از کارکنان قرار میدهد. قانون پارتو میگوید: در یک مجموعه به منظور بهرهوری و موفقیت بیشتر باید از کمترین کارکنان برای انجام بیشترین کارها استفاده کرد تا نتیجه مطلوبی حاصل شود.
به عنوان مثال ممکن است در یک شرکت 20 درصد از کارکنانی که وظایف بین آنها تقسیم میشود شامل مدیران، رهبر گروه یا کارکنانی است که از عهده آن برآیند. در نظر داشته باشید که برعکس این موضوع نیز صدق میکند. اینگونه که ممکن است در یک حرفه کاری، 80 درصد از مشکلات کاری توسط 20 درصد از کارکنان رخ دهد. به موارد زیر دقت کنید تا با کاربرد قانون پارتو در مدیریت کارکنان آشنا شوید.
- 80% تصمیمات بر عهده کارکنان است: یکی از اصلهای مهم پارتو این است که شما به عنوان یک رهبر و مدیر صرفا 20 درصد تصمیمات را برعهده داشته باشید و 80 درصد تصمیمگیری، هدف گذاری و برنامه ریزی برای رسیدن به آن هدف که در نهایت منجر به موفقیت شرکت خواهد شد، بر عهده کارکنان باشد؛
- 80% وقت شما باید صرف گوش دادن به کارمندان شود: هدایت و رهبری تیم کارکنان برای یک رهبر بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مدیر لازم است بعد از محول کردن مسئولیت به کارمندان خود اکنون به سخنان آنها گوش دهید تا به همفکری بهتری در کار تیمی دست یابید؛
- تمرکز کارکنان بر روی 20% از تصمیمات مهم: در یک شرکت کارهای مختلفی برای انجام وجود دارد که برخی کم اهمیت و برخی دیگر پر اهمیت هستند. بالفرض پاسخ به تلفن، چک کردن ایمیل و مواردی مشابه آن جزء کارهای روزانه و جزئی به شمار میروند. اما این امکان را به کارمندان بدهید در تصمیم گیریهایی که به نفع شرکت است و باعث پیشرفت آن میشود دخالت داشته باشند.
کاربرد قانون پارتو در بازار یابی
قانون پارتو در بازاریابی بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. این قانون مهم در بازاریابی به این صورت عمل میکند که:
کاربرد قانون پارتو در بازاریابی |
80% از فروش محصولات نتیجه 20% از تبلیغات است. |
80% از فروش محصولات از 20% از محصولات است. |
80% سود حاصل از فروش محصولات از 20% مشتریان بدست میآید. |
هنگامی که اصل پارتو را در بازاریابی و فروش محصولات به کار میبرید باعث میشود برای رشد، توسعه و سوددهی بالا بر روی محصولات پرطرفدار و محبوب، دلایلی که مشتریان نسبت به آن ناراضی هستند و خود مشتری تمرکز کنید. این اقدام سبب میشود تا بیشترین خروجی را از 20 درصد ورودی بدست آورید. قانون پارتو نقش مفید و موثری در بازاریابی ایفا میکند. از آن غافل نشوید.
کاربرد قانون پارتو در رفتار سازمانی
در هر سازمانی چالشهای مدیریتی مختلفی وجود دارد که ممکن است به یک مجموعه آسیب جدی برساند. دلیل این امر، پیچیدگی فرایندهای سازمانی و مدیریتی است. به همین منظور، در اینگونه سیستمها از ابزارهای مدیریتی منحصر بفردی مانند قانون یا اصل پارتو استفاده میکنند تا بتوانند روند کاری را هوشمندانه و سادهتر انجام دهند.
قانون پارتو کمک میکند تا تنش و نارضایتی در سیستم و رفتارهای سازمانی کاهش پیدا کند و حقوق تمام افراد به صورت عادلانه حفظ شود. به طور کلی نقش بسیار موثری در بهبود عملکرد و بهرهوری داشته و آن را تسهیل میکند.
کاربرد اصل پارتو در افزایش بهره وری
افزایش بهرهوری یکی از اصلیترین هدفهای مشاغل است که در این راستا به روشهای متنوعی پناه میبرند. قانون 80/20 از آن دسته قانونها است که میزان سوددهی و بهرهوری هر شغلی را تا سطح بالایی افزایش میدهد. شاید از خود بپرسید قانون پارتو چگونه این کار را انجام میدهد؟ در مطالب قبلی ذکر کردیم که یک لیست از فعالیتهای خود تهیه کنید تا کارهای پر اهمیت و کم اهمیت را شناسایی کرده و بر اساس آن پیش بروید.
در افزایش بهرهوری نیز اصل پارتو به این شکل عمل میکند که تمرکز را باید بر کارهای بزرگ با نتایج مطلوب و چشمگیر گذاشت هرچند کارهای کوچک رضایت بخش و تاثیرگذار باشند. البته در این بین ممکن است متوجه شوید تمام کارها بزرگ و تاثیر گذارند؛ اما در بین همان کارها نیز باید پررنگ ترین و مهمترین را انتخاب کنید و وقت خود را صرف آن کنید.
توجه داشته باشید؛ هنگام انتخاب پروژههای کاری، طبق اصل پارتو باید آنهایی را برگزینید که دارای ریسک بالایی هستند. در واقع با این روش اولویت بندی میکنید که زمان خود را اول صرف پروژههایی با ریسک بالا کرده و آنهایی که ریسک کمتری دارند را در مراحل بعدی انجام دهید. قانون پارتو در فروش و بازاریابی اگر هوشمندانه به کار گرفته شود میتواند بهرهوری چشمگیری داشته باشد.
کاربرد اصل پارتو در فروش
قانون پارتو در فروش کمک بسیاری به جذب مشتری و توسعه کسب و کار میکند. طبق اصل پارتو یا اصل 20/80، 20 درصد از مشتریان عامل فروش 80 در از فروش هستند. البته میتوان به این صورت آن را بیان کرد که 80 درصد از فروش یک فروشگاه یا شرکت از 20 درصد محصولات حاصل میشود. به همین منظور، اصل پارتو باعث میشود تا به شناسایی محصولات پرفروش پرداخته و روی آنها تمرکز کنید که نتیجه آن افزایش سوددهی است.
کاربرد قانون پارتو در مدیریت زمان
آیا تا به حال به مدیریت زمان فکر کردهاید؟ تاثیر آن در نحوه انجام فعالیت و نتیجه بدست آمده چگونه بوده است؟ بهترین استراتژی برای موفقیت این است که در کوتاهترین زمان بهترین نتیجه را بدست آورید. با استفاده از قانون پارتو شما به این مهم دست مییابید. بالفرض هنگامی که چندین فعالیت را باید در طول روز باید انجام دهید، از آنها لیستی تهیه کنید. هر کدام را بر اساس اولویت و اهمیتی که دارند در این فهرست قرار دهید.
سپس، آنهایی که با صرف کمترین زمان نتیجه عالی به شما میدهند را انجام و باقی فعالیتها را در انتها انجام یا از آنها چشم پوشی کنید. طبق اصل پارتو، صرفا 20 درصد از کارهای شما حائز اهمیت بوده و ارزش وقت گذاری دارند. 80 درصد آنها کم اهمیت شمرده میشوند.
کاربرد اصل پارتو در زندگی شخصی
در زندگی هر شخصی ممکن است مشکلات متنوعی به وجود آید. شاید تعجب کنید که قانون پارتو حتی در این زمینه نیز قابل استفاده است. بر اساس اصل پارتو مشکلات خود را دسته بندی کرده و با توجه به اهمیتی که دارند آنها حل کنید. در واقع 20 درصد از مهمترین مشکلات را شناسیی و 80 درصد تمرکز خود را روی حل آنها قرار دهید.
کاربرد اصل پارتو در روابط
روابط صحیح، عامل اصلی، احساس رضایت و خوشبختی در زندگی هستند. انسان ها وقتی از نظر مالی و کاری در سطح بالایی قرار بگیرند، آن گاه با سرعت بیشتری به سمت ساختن روابطی مستحکم گام برمی دارند؛ چرا که داشتن روابط نزدیک و با کیفیت، آخرین معیار برای رسیدن به خوشبختی است.
قانون ۲۰ ۸۰ می تواند به طرز شگفت انگیزی کیفیت روابط را ارتقا دهد. اگر کسی در زندگیتان وجود دارد که اهمیت و ارزش بالایی برایتان دارد، اما وقت کافی با او نمیگذرانید، باید در برنامهریزی خود تجدید نظر کنید. آنگاه با کاهش یا حذف کارهای غیر ضروری، وقت بیشتری را به وقتگذرانی با عزیزانتان در نظر بگیرید.
قانون 20 80 چه مزایایی دارد؟
اصل پارتو به دلیل مزایای عالی که دارد، اینگونه در سطح جهانی مورد قبول و محبوب افراد است. در زیر شما را با ویژگی و مزایای جالب توجه آن آشنا میکنیم.
- هنگامی که اصل پارتو را به کار میگیرید، این توانایی به شما داده میشود تا فعالیت و مسئولیتهای کاری خود را تقسیم بندی کرده و بر اساس اولویت آنها را انجام دهید. همین امر باعث صرفه جویی در زمان و قرار گرفتن زندگی شما در یک چهارچوب معین میشود.
- از مهمترین مزیتهای قانون پارتو، افزایش سوددهی و بالا رفتن بهرهوری در حیطه شغلی است. در نظر بگیرید که قانون پارتو در فروش به شما امکان را میدهد تا با یک عملکرد هوشمندانه صرفا 20 درصد از کارشناسان فروش میتوانند 80 درصد از محصولات را به فروش برسانند. این اتفاق سوددهی خوبی به شرکت و مشاغل میدهد.
- با استفاده از قانون پارتو نه تنها مشاغل که اقتصاد جامعه نیز به سمت رشد و توسعه حرکت میکند و بر عملکرد سیستمهای سازمانی و اجتماعی تاثیر مثبت و جالب توجخای خواهد داشت.
قانون پارتو چه معایب و محدودیت هایی دارد؟
اصل پارتو علاوه بر مزایای عالی که دارد از برخی معایب و محدودیتها نیز برخوردار بوده که به عنوان ابزاری کاربردی دانستن آنها به شما کمک میکند تا بهتر با تمام جوانب این اصل پرطرفدار آشنا شوید.
- قانون پارتو صرفا از قانون 80/20 پیروی نمیکند. در برخی مواقع ممکن است 30 درصد از فروش شرکت شما توسط 60 درصد از کارشناسان فروش صورت گیرد. پس در واقع این اصل مهم همیشه صدق نمیکند و گاهی بر اساس شرایط ممکن است متغیر باشد؛
- قانون پارتو اغلب مردم را به اشتباه میاندازد. افرا گمان میکنند بر اساس این اصل باید صرفا بر 20 درصد مشتریان تمرکز کرد یا فقط بر 20 درصد از فعالیت های مهم توجه ویژه داشت، و باقی موارد را حذف کرد. اما این یک عیب بزرگ محسوب میشود؛ زیرا بر اساس این اصل 20 دردص از مهم ترین فعالیت ها در اولویت قرار گرفته و باقی در مراحل بعد انجام میشوند؛
- یکی از معایب قانون پارتو این است که بیشتر درمورد گذشته صدق میکند و نقش آن در آینده کسب و کار ممکن است با توجه به شرایط کاملا تغییر و برنامه ریزیهای انجام شده بر اساس آن بهم بخورد. به طور کامل، قانون پارتو همیشه گزینه مناسب و هوشمندانهای برای برنامه ریزی و استراتژیهای آینده نیست.
چند مثال از به کارگیری اصل پارتو در کسب و کار
بعد توضیح تمام موارد بالا شاید هنوز از خود بپرسید قانون 20 80 چیست؟ چگونه عمل میکند؟ در ادامه انواعی از مثالها را برای شما شرح دادهایم تا بهتر با قانون پارتو آشنا شده و آن را درک کنید.
- تامین 80 درصد از نیاز بازار توسط 20 درصد از تامین کنندگان
- بدست آمدن 80 درصد از سود صنایع به واسطه 20 درصد از صنایع
- ایجاد 80 درصد از ترافیک شهر صرفا در 20 درصد از جادههای آن
- حاصل شدن 80 درصد از نتایج توسط 20 درصد برنامه ریزی و تفکر هوشمندانه
- تولید 80 درصد محصولات یک شرکت توسط 20 درصد از کارگران آن
- 20 درصد از روسا 80 درصد ترفیع رتبهها را تایید میکنند
- صورت گرفتن 80 درصد جرایم توسط 20 درصد از مجرمین
- استفاده 80 درصد مردم از 20 درصد ویژگیهای رایانه خود
- 80 درصد فروش توسط 20 درصد از کارشناسان فروش
- 80 درصد فروش یک فروشگاه از 20 درصد محصولات آن
- ایجاد 80 درصد استرس توسط 20 درصد از عوامل استرس زا
- قرارگیری 80 درصد از ثروت در اختیار 20 درصد از افراد
- 80 درصد شکایات توسط 20 درصد از مشتریان
- پوشش 80 درصد از اخبار جهان توسط 20 درصد از رویدادهای جهانی
- تاثیرگذاری 80 درصد از فعالیتهای هفتگی بر 20 درصد از آینده
- پوشیدن 20 درصد از لباسهای کمد در 80 درصد مواقع
- 20 درصد از کشاورزان به تولید 80 درصد از محصولات مورد نیاز مردم میپردازند
- 20 درصد از تفکرات در ذهن، 80 درصد از ایدهها را میسازند
- 20 درصد از قوانین جهان 80 درصد مواقع نقض میشوند
- 20 درصد از افرادی که ازدواج میکنند منجر به 80 درصد طلاق جامعه میشوند
تاریخچه اصل یا قانون پارتو
ریشههای قانون پارتو به اوایل قرن 19 میلادی باز میگردد، زمانی که ویلفردو پارتو، مهندس و اقتصاددان ایتالیایی، در حال مطالعه توزیع ثروت در ایتالیا بود. او متوجه شد که 20 درصد از جمعیت ایتالیا 80 درصد ثروت این کشور را در اختیار دارند. این مشاهدات او را به این نتیجه رساند که عدم تعادل در توزیع ثروت یک پدیده رایج است.
بعدها، ژوزف جوران، متخصص کیفیت آمریکایی، از کارهای پارتو الهام گرفت و آن را به عنوان ابزاری برای بهبود کیفیت در زمینه تولید به کار برد. جوران دریافت که 80 درصد مشکلات کیفی از 20 درصد نقصها ناشی میشود. با گذشت زمان، اصل پارتو فراتر از زمینههای خاص خود گسترش یافته و به یک اصل کلی تبدیل شده است که در بسیاری از جنبههای زندگی کاربرد دارد.
جمع بندی
برای موفقیت در هر برنامه و کسب و کاری نیاز است تا ابزار، برنامه ریزی و استراتژیهای امتحان شدهای به کار گرفته شوند تا شما را چندین پله به سمت جلو سوق داده و باعث افزایش بهرهوری شما شود. قانون پارتو به شما کمک میکند تا تمرکز خود را بر 20 درصدی کنید که به شما نتیجه رضایت بخش و مطلوبی میدهد.
اصل 20/80 صرفا برای کسب و کار نیست و حتی در حیطه درسی یا روزمرگی زندگی نیز کاربردهای بسزایی دارد. قانون پارتو میتواند به شما انگیزه بدهد تا ادامه فعالیتهای خود را با تمرکز و دقت بیشتری انجام دهید. مجموعه دکتر ویز در این مقاله به بررسی کامل قانون پارتو پرداخت تا بتواند در راستای بهبود عملکردتان در کار و زندگی قدمی مثبت بردارد.
سوالات متداول