بنظرتان اگر یک روز موبایل دستمان نباشد، چه اتفاقی می اُفتد؟! فکر می کنم آن روز همگی افسرده و غمگین خواهیم بود. چرا که موبایل ما را به دنیای بزرگ تری وصل می کند؛ دنیایی که در آن می توانیم با علایق، ویژگی ها، سبک زندگی، محصولات، خدمات و تمام معیارهای مردم جهان آشنا شویم. همین محبوبیت موبایل ها باعث شده است تا علم بازاریابی به طرف بازاریابی موبایل یا موبایل مارکتینگ سوق پیدا کند.
اگر می خواهید شما، شغل یا خدماتتان نیز جایی در موبایل های مردم جهان داشته و در لیست یکی از برندهای مطرح برای مخاطبین خود قرار بگیرید، با ما همراه باشید تا این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. همچنین برای مطالعه دقیق تر این مبحث حتما سری به مقاله «ابزار کاربردی دیجیتال مارکتینگ» بزنید.
بازاریابی موبایلی چیست؟
مطمئناً تا حالا برای شما هم پیش آمده که از طریق تلفن همراه خود با اجناس مورد علاقه یا موردنیازتان آشنا شده و آن ها را سفارش داده اید.
همچنین مکان های مورد نظر خود را از طریق موبایلتان پیدا کرده و به آن ها مراجعه کرده‌اید. البته کاربردهای گوشی های اسمارت بسیار فراتر از بازاریابی هستند، اما همین که افراد، شرکت ها و سازمان های مختلف با استفاده از خدمات مبتنی بر تلفن های همراه اقدام به فروش محصولات و خدمات خود میکنند، تحت عنوان بازاریابی موبایلی، موبایل مارکتینگ یا «Mobile Marketing» شناخته میشود.
در واقع، هر فعالیتی با مضمون تبلیغاتی که از طریق نمایشگر گوشیهای اسمارت و تبلتها قابل نمایش باشد، بازاریابی موبایلی در نظر گرفته میشود. به عبارتی، همه ی افراد می توانند از بستر گسترده ی خدمات افزوده ی تلفن های همراه خود، در جهت معرفی محصولات، خدمات، توانایی ها و تخصص خود کمک بگیرند.
چرا موبایل مارکتینگ اهمیت فراوانی در علم بازاریابی دارد؟
اگرچه تا به امروز بیشتر کارشناسان حوضه ی فناوری اطلاعات، بر بازاریابی محتوا در محیط وب تاکید داشتند، اما با توجه به فراگیری گسترده ی گوشی های اسمارت در جهان، موبایل مارکتینگ جایگاه برتری نسبت به سایر انواع بازاریابی پیدا کرده است. موبایل ها بخش اعظمی از توجه و تمرکز ما را به خود اختصاص می دهند. البته اگر از تفریح و سرگرمی های موبایلی بگذریم، این وسیله حقیقتاً بسیاری از کارهای روزمره را برای ما راحت تر می‌کند که از جمله ی آن ها می توان موارد زیر را نام برد:
- راحتی در پرداخت وجوه به کمک اپلیکیشن های همراه
- ارسال راحت و سریع فایل های حجیم به صورت کاملاً آنلاین
- ایجاد مشاغل فریلنسری و دورکاری در سطح ملی و بین المللی
- آموزش برخط (آموزش دادن و آموزش دیدن)
- خرید و فروش آسان محصولات و خدمات
وقتی موبایل ها چنان نقش برجسته ای در فعالیت های شخصی و کاری انسان ایفا می کنند، بازاریابی از طریق آن نیز خود به خود اهمیت بسزایی پیدا می کند.
چگونه از بازاریابی موبایل استفاده کنیم؟
اگر شما هم بخواهید از یک کاربر عادی موبایل فاصله گرفته و به یکی از کسانی تبدیل شوید که موبایل را وسیله ای برای امرارمعاش خود قرار داده، باید اصول خاصی را رعایت کنید. در واقع بکارگیری موبایل مارکتینگ 5 پیش‌نیاز دارد که به قرار زیر هستند:
چی نیست؟! 24 آمار و فکت بازاریابی دیجیتال”]
ابتدا هدف خود را مشخص کنید
نه تنها در موبایل مارکتینگ، بلکه قبل از آغاز هر فعالیت دیگری، باید هدف خود از انجام آن فعالیت را مشخص کنید. بنابراین با توجه به محصول یا تخصصی که دارید، ببینید که چطور موبایل می‌تواند باعث رونق بازار کاری شما شود. هدف از بکارگیری موبایل مارکتینگ می تواند مواردی چون «برندسازی شخصی»، «افزایش مشتری»، «افزایش فروش» یا هر هدف دیگری باشد.
مخاطبین خود را بشناسید
در این مرحله باید بفهمید که چه کسانی از خدمات و محصولات شما استفاده می کنند (کودکان، نوجوانان، جوانان، میانسالان یا سالخوردگان). آنگاه با توجه به رنج سنی، علایق، بسترهای تبلیغاتی موردعلاقه و بینش کلی آن دسته از مخاطبین، می توانید دیگر فعالیت های خود را برنامه ریزی کنید. هرچقدر شناخت بیشتری از پرسونا و ویژگی های مخاطبینتان داشته باشید، بهتر می تواند از موبایل مارکتینگ استفاده کنید.
ببینید رقیبانتان چه کارهایی انجام میدهند
پس از تعیین هدف و شناخت مخاطبان، باید کسانی که قبلاً در زمینه ی کاری شما اقدام کرده و موفق شده اند را بررسی کنید. اگرچه این افراد در آینده رقیبان شما خواهند بود، اما در این مرحله می توانند الگوهای خوبی برای شروع کارتان باشند. پس می توانید شیوه بازاریابی موبایلی آنان را رصد کنید؛ آنگاه با بررسی نقاط قوت و ضعف ایشان، برنامه منظم تری برای خود تنظیم کنید.
استراتژی موبایل مارکتینگ خود را مشخص کنید
معمولاً در تحلیل رقبا، می توانیم بفهمیم که آن ها از کدام استراتژی های موبایل مارکتینگ بهره می گیرند و تا چه حد در آن موفق بوده اند. با توجه به استراتژی های متفاوتی که در این زمینه وجود دارد، می توان استراتژي موردنظر خود را انتخاب کرد. در ادامه 6 نوع از برترین استراتژی های موبایل مارکتینگ را نیز به شما معرفی خواهیم کرد.
وارد چرخهی اجرا و اصلاح شوید
اجرای هر فعالیتی در عصر حاضر، باید با اصلاحات پی در پی همراه باشد. چون هر روز متدهای بازاریابی جدید و کاربردی تری وارد میدان می شوند.
اگر ما نیز بخواهیم از موج تکنولوژي های تازه به نفع کسب و کارمان استفاده کنیم، باید پس از اجرای هر مرحله از موبایل مارکتینگ، بازخورد آن را دریافت کنیم. آن گاه اگر اشکالی وجود داشته باشد، در اجرای بعدی آن را برطرف خواهیم کرد. اگر اشکالی هم در کار نباشد، باز می توانیم به شیوه‌ی بهتری عمل کنیم. غافل شدن از چرخه ی اجرا و اصلاح، ممکن است هر کسب و کاری را به رکود بکشاند. پس هرگز از این مرحله غافل نشوید!
6 استراتژی برتر بازاریابی موبایلی کدامند؟
روش ها و استراتژی های بسیاری در موبایل مارکتینگ وجود دارد که هرکس بسته به گروه خاص مخاطبین خود، می تواند یک یا چند مورد از این استراتژی ها را به کار بگیرد. شش استراتژی زیر، جزو رایج ترین روش های موبایل مارکتینگ در ایران و جهان هستند:
بازاریابی موبایل مبتنی بر پیام کوتاه (SMS)
ارسال پیام کوتاه، یکی از بهترین و قدیمی ترین روش های بازاریابی موبایلی است که هنوز هم جایگاه ویژه ای در آن دارد. صاحبان کسب و کار می توانند برای اطلاع رسانی محصولات جدید، اطلاع رسانی تخفیف‌ها، تبریک مناسبتی و خوشامدگویی به مشتریان یا هر مورد دیگری از ارسال انبوه اس ام اس به مشتریان خود استفاده کنند.
بنابراین شما نیز اگر صاحب یک کسب و کار آنلاین یا فیزیکی هستید، در هر صورت می توایند شماره همراه مشتریان خود را بهصورت آنلاین و آفلاین دریافت کنید. مثلاً اگر کار شما آنلاین است، با استفاده از فرم نظرسنجی، فرم ثبت نام در سایت یا هنگام وارد کردن اطلاعات پرداخت، گزینه ای برای وارد کردن شماره افراد در نظر بگیرید.
همچنین در کسب و کارهای فیزیکی نیز با در نظر گرفتن قرعه کشی های هفتگی و ماهانه، شماره افراد را (با اختیار خودشان) برای ورود به قرعه کشی دریافت کنید.
البته راه های دیگری نیز برای دریافت شماره همراه مشتریان وجود دارد که شما بسته به زمینه ی شغلی خود، می توانید از روش های کارآمدتری استفاده کنید.
بازاریابی موبایل مبتنی بر بازی (In-game mobile marketing)
احتمالاً تا حالا با تبلیغات و پیام های پاپ آپ که در هنگام بازی روی گوشی تان ظاهر می شوند، برخورد کرده اید. بازاریابی مبتنی بر بازی، همین پیغام های تبلیغاتی هستند که به صورت بنر یا تصاویر تبلیغاتی تمام صفحه روی گوشیمان ظاهر می شوند. بازاریابی بازی یکی از جدیدترین استراتژي های موبایل مارکتینگ است که شما می توانید بسته به نوع کسب و کار خود از آن بهره بگیرید.
بازاریابی موبایل مبتنی بر کدهای QR
در ایام بیماری کرونا، بازاریابی با کدهای QR طرفداران بیشتری نسبت به قبل پیدا کردند. در این روش کلیه اطلاعات مربوط به محصولات با استفاده از اسکن کردن کدهای QR ی که روی آن ها قرار دارد، برای مشتریان ممکن می شود (اسکن با دوربین تلفن همراه). با این حساب، دیگر نیازی به وارد کردن نام سایت یا صفحه محصول موردنظر در موتورهای جستجو نیست.
افراد تنها با یک اسکن می توانند کلیه اطلاعات موردنظر خود را درباره یک محصول خاص بدست بیاورند. اگر شما نیز فروشنده ی یک محصول خاص یا لاکچری هستید، می‌توانید از این کدها بر روی محصولات خود استفاده کنید.
بازاریابی موبایل مبتنی بر اطلاع رسانی (Notification marketing)
بازاریابی نوتیفیکیشن نیز یکی دیگر از استراتژی های جدید موبایل مارکتینگ است که می تواند با پیام های متنی کوتاه، کاربران را از وضعیت کسب و کار شما با خبر کند. این پیام ها یا نوتیفیکیشن ها توسط یک سرور مرکزی ارسال می شوند و نیاز به تنظیمات خاصی ندارند. افراد با نصب برنامه های مورد نظر خود (مانند اپ های اجتماعی) نوتیفیکشن ها را دریافت می کنند و می توانند شیوه دریافت و نمایش آن ها را نیز مدیریت کنند (می توانند کلا آن ها را غیرفعال کرده یا محدود کنند).
برای اطلاعات بیشتر حتما مقاله “نوتیفیکیشن چیست” را مطالعه کنید
بازاریابی موبایل مبتنی بر اپلیکیشن (App-based marketing)
برای استفاده از بازاریابی مبتنی بر اپلیکشین ها، هم می توانید خودتان یک اپلیکیشن اختصاصی برای فعالیت کاریتان طراحی کنید و هم از دیگر سرویس های موجود در این زمینه، مانند گوگل ادموب (Google AdMob) بهره بگیرید. اگر خودتان اپ اختصاصی ندارید، می توانید با پرداخت هزینه ای کم (بین 5/0 تا 3 دلار در 1000 بازدید) از خدمات سرویس موبایل مارکتینگ گوگل، یا همان گوگل ادموب استفاده کنید.
بازاریابی موبایل مبتنی بر شبکه‌های اجتمای (Social Media Marketing)
بازاریابی و تبلیغ در بزرگ ترین پلتفرم های اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و …. از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است و بازده نسبتاً بالاتری نیز نسبت به سایر روش های موبایل مارکتینگ دارد. شما می توانید با ایجاد صفحات اختصاصی خود در این رسانه ها یا تبلیغ در صفحات برتر، کسب و کار خود را به جامعه بزرگی از مخاطبین ارائه دهید. همچنین برای مطالعه دقیق‌تر این مبحث حتما سری به مقاله «استراتژی محتوا چیست؟» بزنید.
اولین بازاریابی موبایلی چه بود؟
نقش موبایل در بازاریابی به سال 2003 برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که اولین (Short Message Service)sms راه‌اندازی شد. Pontiac و Nike اولین برندهایی بودند که در سال 2005 کمپین sms را راه انداختند.
در سال 2011، موبایل مارکتینگ یک صنعت جهانی 14 میلیارد دلاری بود.
بیشتر بخوانید: چگونه درامد با گوشی داشته باشیم؟
نقش موبایل در بازاریابی چیست؟
هدف از بازاریابی موبایلی دسترسی به مخاطبان هدف در گوشیهای هوشمند و تبلت از طریق وب‌سایت‌ها، ایمیل، sms، mms و اپلیکیشن‌هاست.
بنابراین اولین قدم برای این کار، ایجاد وب‌سایتی است که با تلفن همراه سازگار باشد. حال این سوال پیش می‌آید که چطور یک وب‌سایت را برای نمایش در تلفن همراه آماده کنیم و شاید این تصور وجود داشته باشد که تمام وب‌سایت‌ها به‌راحتی قابل نمایش در هر دستگاهی هستند، اما باید گفت که این‌طور نیست.
وب‌سایت متناسب با تلفن همراه چه ویژگی‌هایی دارد؟
- در ابعاد کوچک قابل نمایش باشد.
- نوشته در این ابعاد خوانا باشد.
- دکمه‌ها قابلیت کلیک داشته باشند.
- لینک‌های مربوط به صفحات بعدی واضح باشند.
- اطلاعاتی مثل آدرس و تلفن برای کاربر خوانا باشد.
- امکان استفاده از نقشه و تماس از طریق لمس وجود داشته باشد.
علاوه بر موارد ذکر شده، باید امکانی را فراهم کنید که موتور جستجو، وب‌سایت شما را سازگار با تلفن همراه تشخیص داده و در نتایج جستجوهای موبایلی نمایش دهد. می‌توانید از Google’s Mobile Friendly Test استفاده کنید.
اهمیت این موضوع از آنجا مشخص میشود که تلفن‌های همراه، وب‌سایت‌های سازگار را تشخیص داده و در اولویت بالاتری قرار میدهند. نقش موبایل در بازاریابی، آن‌قدر پررنگ است که نادیده‌گرفتن آن می‌تواند باعث عقب ماندن از سایر رقبا شود.
اپلیکیشن‌ها
احتمالا در رسانه‌های دیداری و شنیداری به تبلیغ‌هایی برخورده باشید که شما را به استفاده از اپلیکیشن‌هایشان هدایت میکنند. به‌عنوان‌مثال، «برای گرفتن 20 درصد تخفیف، از طریق اپلیکیشن ثبت‌نام کنید». البته در کنار تبلیغات و پیام‌هایی که در این اپلیکیشن‌ها برای مخاطبان خود قرار می‌دهید، سعی کنید قابلیت‌های کاربردی را نیز به آن‌ها هدیه کنید تا ارتباط مفیدی با آن‌ها داشته باشید.
چرا باید بازاریابی موبایلی را در اولویت قرار دهیم؟
قبل از اینکه بخواهید نقش موبایل در بازاریابی را نادیده بگیرید، بدانید که هرساله بیش از 8 تریلیون پیام از طریق sms، واتس‌اپ و پیام‌رسان‌های دیگر ارسال میشود و بستر مناسبی را برای بازاریابی موبایلی فراهم می‌کند. تلفن‌های هوشمند همراه، روزبه‌روز قابلیت‌های متنوعی برای سرعت بخشیدن به زندگی افراد، ارائه میدهند و تقریبا تمام کارهایی که در گذشته فقط از طریق کامپیوتر و ابزارهای دیگر صورت می‌گرفت، با تلفن همراه قابل انجام است و تمام این‌ها نقش موبایل در بازاریابی را تقویت میکنند.
موبایل مارکتینگ در ایران
در همین مدت زمانی که این مطلب نوشته شده، تقریبا چهار پیام تبلیغاتی مختلف دریافت کردم که مسلما آزاردهنده است. این شیوه‌ی تبلیغ، نه تنها ما را ترغیب به استفاده از محصول یا خدمات نمی‌کند، بلکه نتیجه‌ی عکس خواهد داشت. در حال حاضر بیشتر نکات زیر نادیده گرفته می‌شوند اما رعایت آن‌ها در این نوع بازاریابی الزامی است.
- شماره موبایل افراد باید با اجازه‌ی خودشان گرفته شده باشد.
- ارسال رگباری و خسته‌کننده‌ی پیامک‌های تبلیغاتی باید جای خود را به پیامک‌های کوتاه و مفید بدهند.
- اگر کسی مایل به دریافت این پیامک‌ها نیست، باید این امکان برایش فراهم شود تا آن‌ها را لغو کند.
نقش موبایل در بازاریابی، موثر و غیرقابل‌انکار است اما درصورتی‌که به‌درستی استفاده نشود، تبدیل به عاملی آسیب‌زننده خواهد شد.
سخن پایانی
علاوه بر استراتژی های بازاریابی با موبایل که در این مطلب ارائه دادیم، انواع دیگر بازاریابی از طریق موبایل نیز وجود دارد که از جمله‌ی آن ها می‌توان به تبلیغات کلیکی و بازاریابی از طریق موقعیت مکانی اشاره کرد. حالا دیگر تقریباً بهصورت کامل می دانید که بازاریابی موبایلی چیست و چه استراتژی هایی دارد.
پس می توانید از آن برای توسعه کسب و کار خود استفاده کنید. البته استراتژی های موبایل مارکتینگ روز به روز در حال افزایش هستند. پیش بینی ها حاکی از آن است که در آینده ای نزدیک، سیستم های رایانش ابری، سرویس هایی مانند خانه هوشمند، بیمارستان هوشمند، فروشگاه هوشمند و ….. را از طریق موبایل به صورت گسترده برای تمام جوامع ایجاد کنند.
پس اگر از همین حالا بازاریابی موبایلی خود را با روش های رایج آغاز کنیم، در آینده نیز خواهیم توانست از تکنولوژی های تازه‌تر بهترین بهره را ببریم.
تا بحال به نقش موبایل در بازاریابی فکر کرده‌اید؟ افراد زیادی از جمله خود من، بلافاصله بعد از بیدار شدن موبایلشان را چک میکنند و نمی‌توانند حتی یک روز بدون آن را تحمل کنند. برای درک بهتر وابستگی به این ابزار قدرتمند، لحظه‌ای تصور کنید تلفن‌همراهتان را گم کرده‌اید!
برخی از سوالات رایچ:
1.بازاریابی موبایلی چیست؟
هر فعالیتی با مضمون تبلیغاتی که از طریق نمایشگر گوشی های اسمارت و تبلت ها قابل نمایش باشد، بازاریابی موبایلی در نظر گرفته می شود
2.چرا موبایل مارکتینگ اهمیت فراوانی در علم بازاریابی دارد؟
اگر از تفریح و سرگرمی های موبایلی بگذریم، این وسیله حقیقتاً انجام بسیاری از کارهای روزمره را برای ما راحت تر می کند که از جمله ی آن ها می توان موارد زیر را نام برد:
- راحتی در پرداخت وجوه به کمک اپلیکیشن های همراه
- ارسال راحت و سریع فایل های حجیم به صورت کاملاً آنلاین
- ایجاد مشاغل فریلنسری و دورکاری در سطح ملی و بین المللی
- آموزش برخط (آموزش دادن و آموزش دیدن)
- خرید و فروش آسان محصولات و خدمات
وقتی موبایل ها چنان نقش برجستهای در فعالیت های شخصی و کاری انسان ایفا میکنند، بازاریابی از طریق آن نیز خود به خود اهمیت بسزایی پیدا می کند.
3. چگونه از بازاریابی موبایل استفاده کنیم؟
- ابتدا هدف خود را مشخص کنید
- مخاطبین خود را بشناسید
- ببینید رقیبانتان چه کارهایی انجام میدهند
- استراتژی موبایل مارکتینگ خود را مشخص کنید
- وارد چرخهی اجرا و اصلاح شوید
