در دنیای پررونق و رقابتی امروزی، ساختن یک کسب و کار موفق از مسیری پرچالش و هیجانانگیز آغاز میشود. چه شما یک کارآفرین آماتور باشید که برای اولین بار در دنیای کسب و کار قدم میگذارید یا تجربه کارآفرینی قبلی داشته باشید، یک چیز قطعی است: هیجان و تلاش برای رسیدن از صفر به صد، این یکی از هیجانانگیزترین ماجراجوییهای زندگی است.
موفقیت راه اندازی کسب و کار و همچنین چرخه کسب و کار نیازمند رویکردی جامع و سازمانیافته است که از تحقیقات و بررسیهای دقیق در مورد بازار، محصول یا خدمات، مشتریان و رقبا، استفاده میکند. این چرخه که از صفر تا صد میرود، شامل مراحلی مهم میشود که در طول آنها شما به ایجاد محصول یا خدمات، توسعه استراتژی بازاریابی، ساختاردهی سازمانی، و رسیدن به موفقیت و استقلال مالی میپردازید.
با شروع این چالش، شما به یک سفر هیجانانگیز و پررنگ میروید. این سفر که ممکن است با چالشها و موانعی همراه باشد، شما را به نقاط بالاتر از تخیل هدایت میکند. از کندی آغاز میشود، با خلاقیت و کارآفرینی به شدت شروع میشود و در نهایت با رسیدن به صد، شما در حالی که به عنوان یک کارآفرین موفق برجسته میشوید، به دستاوردهای غیرقابل پیشبینی دست مییابید. در این مقاله از دکتر ویز با ما همراه باشید تا با چرخه کسب و کار آشنا شوید.
چرخه کسب و کار یا سیکل تجاری چیست؟
چرخه کسب و کار یا business cycle به توصیف دورههای متوالی که یک کسب و کار از آغاز تا پایان عملکرد خود تجربه میکند، میپردازد. این چرخه شامل مراحل و فرایندهایی است که کسب و کار برای رشد، توسعه و بقا به آنها نیاز دارد.
چرخه کسب و کار شامل کل عملیات انجام شده توسط یک شرکت بین مخارج اولیه و فروش محصولات نهایی است. از سه مرحله تامین، تولید و بازاریابی تشکیل شده است. بنابراین قبل از ایجاد درآمد متحمل هزینه می شود. چرخه عملیاتی باید تا حد امکان کوتاه باشد تا سرمایه مسدود شده خیلی زیاد نباشد. چرخه عملیاتی یک شرکت به کلیه عملیات انجام شده از تولید تا فروش اشاره دارد.
چرخه عملیاتی میانگین زمان بین تولید کالا و خدمات و فروش محصولات نهایی را نشان می دهد. مدیریت خوب شرکت به طور مستقیم با کنترل چرخه کسب و کار آن مرتبط است و می توان این کنترل خوب را در صورت های مالی مؤسسه تجاری مشاهده کرد. چرخه عملیاتی نشان می دهد که جریان عملیاتی مانند تامین مواد اولیه یا تحویل فیزیکی لزوماً با حرکت پولی آنها مطابقت ندارد، یعنی پرداخت تامین کنندگان یا پرداخت مشتریان.
طول چرخه عملیاتی به طور مستقیم بر جریان نقدی تأثیر می گذارد. اگر این پروسه کوتاه باشد، جریان نقدی با سرعت بیشتری دوباره پر می شود. از سوی دیگر، اگر این چرخه طولانی باشد، می تواند باعث کمبود نقدینگی شود. بنابراین مهم است که تخمین خوبی از میزان سرمایه در گردش برای مدیریت صحیح کسب و کار خود داشته باشید. بنابراین چرخه کسب و کار کارایی عملیاتی شرکت را برجسته می کند.
با این حال، یک شرکت باید مراقب باشد که چرخه عملیاتی خود را بیش از حد بهینه نکند، زیرا این امر می تواند منجر به اثرات منفی بر تجارت شود. شرکت نباید پرداخت سریع یا نقدی را به مشتریان خود به خطر ترساندن آنها تحمیل کند. به همین ترتیب، اگر شرکت بسیار دیر به تامین کنندگان خود رسیدگی کند، خطر از دست دادن آنها و آسیب رساندن به شهرت خود را تجربه می کند. در نهایت، اگر شرکت در چرخه کسب و کار دارای سهام محدود باشد، خطر کمبود سهام و در نتیجه از دست دادن فروش را به دنبال دارد. این آخرین مشکل را می توان با توجه به نرخ گردش موجودی حل کرد.
Cycle Business چه مراحلی دارد؟
چرخه اقتصادی یا سیکل تجاری معمولاً از مراحل زیر تشکیل شده است:
دوره شکوفایی یا انبساط
دوره شکوفایی یا انبساط، یکی از مراحل مهم در چرخههای کسب و کار است که پس از مرحله رشد و توسعه رخ میدهد. در این مرحله، کسب و کار به یک سطح بالاتر از رشد معمولی و توسعه میرسد و میزان فروش، سودآوری و تأثیرگذاری آن به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
دوره شکوفایی معمولاً نتیجه ترکیبی از عواملی میباشد که در مراحل قبلی مانند تحقیق و توسعه، بازاریابی و رشد و توسعه به خوبی اجرا شدهاند. در این مرحله، کسب و کار ممکن است به بازارهای جدید وسعت دهد و محصولات یا خدمات جدیدی را تولید کنید.
دوره اوج
دوره اوج یا نقطه اوج در چرخه تجارت معمولاً زمانی است که کسب و کار در حالتی از بلوغ و بیشترین موفقیت قرار دارد. این مرحله بهطور عمومی پس از دوره شکوفایی و در حالت رشد پایدار کسب و کار رخ میدهد.
زمان دقیق دوره اوج بستگی به نوع کسب و کار، صنعت، محصول یا خدمات و عوامل مختلف دارد. برخی کسب و کارها ممکن است در مدت زمان کوتاهی به دوره اوج برسند، در حالی که برخی دیگر ممکن است سالها طول بکشد تا به اوج برسند.
دوره رکورد یا انقباض
دوره رکورد یا انقباض، یکی از مراحل چرخه کسب و کار است که پس از دوره اوج و در پی مرحله کاهش یا انحطاط رخ میدهد. در این مرحله، کسب و کار روبرو با کاهش درآمد، سودآوری و سهم بازار است و ممکن است با چالشهای قابل توجهی مواجه شود.
زمان دقیق دوره رکورد یا انقباض بستگی به شرایط و عوامل مختلف دارد و ممکن است در هر کسب و کار و صنعت متفاوت باشد. این مرحله معمولاً ناشی از عواملی مانند تغییرات در بازار، تغییرات در تقاضا و رفتار مشتریان، تغییرات در صنعت و رقابت قوی تر رقبا است.
در دوره رکورد، کسب و کار باید به تغییرات در محصولات و خدمات، استراتژیهای بازاریابی، کاهش هزینهها و بهبود عملکرد عمومی توجه کند تا بتواند از این مرحله عبور کرده و به دوره جدیدی از رشد و توسعه برسد.
دوره اوج رکورد کسب و کار
دوره “اوج رکورد” در چرخه کسب و کار به مرحلهای اشاره میکند که کسب و کار به بیشترین سطح موفقیت، رشد و عملکرد ممکن در تاریخ خود میرسد. در این دوره، کسب و کار بیشترین سطح فروش، سودآوری، سهم بازار و شناخت عمومی را تجربه میکند.
در دوره اوج رکورد، کسب و کار توانسته است بهعنوان یک رقیب قوی در صنعت خود ظاهر شود و عملکرد برتری را نشان دهد. در این مرحله، معمولاً شرکت بهعنوان یک نمونه برتر صنعت در نظر گرفته میشود و میتواند به عنوان الگوی موفقیت و عملکرد برتر برای سایر شرکتها عمل کند.
دوره اوج رکورد ممکن است بهعنوان نقطه بالایی در تاریخ شرکت مشخص شود که بعدها ممکن است شرایط بازار، تغییرات در تقاضا، رقابت قویتر و دیگر عوامل منجر به کاهش درآمد، سهم بازار و سودآوری شوند.
دوره پایان رکود در کسب و کار
دوره پایان رکود در کسب و کار به مرحلهای اشاره دارد که پس از یک دوره رکود و روند نزولی در عملکرد و عملکرد کسب و کار، بهبود و رونق در صنعت و بازار رخ میدهد. این دوره ممکن است بازگشت به رشد و توسعه، افزایش فروش و درآمد، بهبود سودآوری و بازگشت به عملکرد قبل از رکود همراه باشد.
در دوره پایان رکود، معمولاً عوامل اقتصادی و بازاریابی، تقاضا و شرایط صنعت تغییر میکنند و کسب و کارها از این تغییرات استفاده میکنند تا رشد و توسعه خود را احیا کنند. بهبود در اقتصاد کلان، رونق در بازار، بهبود نگرش مشتریان و افزایش سطح اعتماد عمومی ممکن است عواملی باشند که در این دوره تأثیرگذار باشند.
دوره بازیابی
دوره بازیابی، مرحلهای است که پس از دوره انحطاط یا کاهش در عملکرد و عملکرد کسب و کار، اتفاق میافتد. در این مرحله، کسب و کار تلاش میکند بهبودی را در عملکرد و نتایج خود تجربه کند و به سمت رشد و استقرار دوباره بروید.
دوره بازیابی معمولاً نتیجه اقدامات و استراتژیهایی است که کسب و کار در پاسخ به چالشها و مشکلاتی که در دوره کاهش روبروست، انجام میدهد. این استراتژیها ممکن است شامل تغییر در محصول یا خدمات، بهبود عملکرد عمومی، تغییر در بازاریابی و روشهای فروش، کاهش هزینهها و بهینهسازی فرآیندها و ساختار سازمانی باشد.
چرا چرخه کسب و کار رخ میدهد؟
چرخههای کسب و کار پدیدهای طبیعی و بخشی از فعالیتهای اقتصادی هستند که به دلیل تأثیرگذاری عوامل مختلف در بازار و اقتصاد رخ میدهد. این چرخه ناشی از تعامل متقابل عوامل اقتصادی، اجتماعی، فناوری، سیاسی و فرهنگی است که تأثیری بر کسب و کارها و بازارها دارند. برخی از علل و دلایل ایجاد این چرخه عبارتند از:
- نوآوری و رقابت
- تغییرات در تقاضا
معرفی مدل های مختلف چرخه تجاری
چرخه تجاری، یک مدل اقتصادی است که نشاندهنده تغییرات تکراری و متناوب در فعالیتهای اقتصادی یک کشور است. این تغییرات شامل رکود، رشد، رونق و کاهش فعالیتها میشود. در زیر، مدلهای مختلف این چرخه را معرفی میکنیم:
- مدل کلاسیک جوزف شمپیتر (Joseph Schumpeter)
- مدل کلیو و گودمن (Kalecki and Goodwin Model)
- مدل کوندراتیف (Kondratiev Waves)
چرخه کسب و کار با چرخه بازار چه تفاوت هایی دارد؟
اگرچه چرخه کسب و چرخه بازار اغلب به جای یکدیگر استفاده می شود، چرخه تجاری از نظر فنی با چرخه بازار متفاوت است. چرخه بازار به طور خاص به مراحل مختلف رشد و کاهش بازار سهام اشاره دارد، در حالی که چرخه تجاری اقتصاد را به عنوان یک کل منعکس می کند. کاهش زمان چرخه عملیات مزایای زیادی دارد. در واقع، هرچه چرخه عملیاتی کوتاهتر باشد، مدت زمانی که شرکت منابع خود را برای توسعه فعالیتهای خود بسیج میکند، محدودتر میشود.
بنابراین شرکت در چرخه کسب و کار به سرمایه در گردش کمتری نیاز دارد و در نتیجه سودآوری خود را افزایش می دهد. علاوه بر این، می تواند با سهم کمتر به همان اندازه درآمد کسب کند یا با همان سهام فعالیت های بیشتری را در بازار توسعه دهد. به همین دلیل شرکت توانایی پرداخت بدهی خود را افزایش می دهد، زیرا نیاز آن به سرمایه خارجی کمتر است یا سرمایه بیشتری برای سایر فعالیت ها دارد. در نهایت، توان پرداخت بدهی خوب شرکت میتواند به آن اجازه دهد ارزانتر وام بگیرد یا منابع مالی اضافی دریافت کند.
اندازه گیری چرخه های تجاری را چه کسانی انجام می دهند؟
معمولا این کار به عهده افراد دارای صلاحیت ارگان ها و نهادهای دولتی است. به عنوان مثال در امریکا اندازه گیری چرخه های تجاری توسط دفتر تحقیقات ملی تحقیقات اقتصادی NBER که یک سازمان غیرانتفاعی خصوصی است تعریف می شود و اندازه گیری را به عهده دارد.
چرخه کسب و کار چگونه توسط عرضه و تقاضا هدایت میشوند؟
عرضه و تقاضا یک مدل اقتصادی در چرخه کسب و کار است که زمینه را برای اقتصاد مصرف کننده فراهم می کند. عرضه و هزینه معین یک کالا به تقاضا و میزان پرداختی که مصرف کنندگان برای کالا می پردازند، بستگی دارد. وقتی تقاضا برای یک کالا زیاد باشد، قیمت آن افزایش مییابد و زمانی که تقاضا کم باشد، در پاسخ به آن قیمت کاهش می یابد.
تاثیر دولت ها بر چرخه کسب و کار چیست؟
دولتها در چرخه کسب و کار ظرفیت ایجاد تغییرات گسترده در سیاستهای پولی و مالی، از جمله افزایش یا کاهش نرخهای بهره را دارند که تأثیر زیادی بر تجارت دارد. آنها می توانند ارز را تقویت کنند، که به طور موقت سود شرکت ها و قیمت سهام را افزایش می دهد، اما در نهایت ارزش ها را کاهش می دهد و نرخ های بهره را افزایش می دهد.
کاربرد مشاوره کسب و کار در کنترل و مدیریت چرخه کسب و کار
مشاوره کسب و کار میتواند نقش مهمی در کنترل و مدیریت چرخه کسب و کار ایفا کند. این نوع مشاوره معمولاً توسط متخصصان و مشاوران تجاری ارائه میشود که دارای تجربه و دانش در زمینه مدیریت فرآیند کسب و کار و بهبود عملکرد سازمانها هستند. در زیر تعدادی از کاربرد مشاورههای کسب و کار در کنترل و مدیریت این چرخه را بررسی میکنیم:
- تحلیل و پیشبینی چرخههای تجاری: مشاوران کسب و کار میتوانند با استفاده از ابزارها و تکنیکهای تحلیلی، چرخههای تجاری را تحلیل کنند و بهبودهای موردنیاز را شناسایی کنند. آنها میتوانند با ارائه پیشبینیهای دقیق درباره روند اقتصادی و نقاط قوت و ضعف، به کسب و کارها کمک کنند تا استراتژیهای مناسب برای مقابله با چرخههای مختلف را تدوین کنند.
- برنامهریزی و مدیریت مالی: مشاوران کسب و کار میتوانند در برنامهریزی و مدیریت مالی کمک کنند. آنها میتوانند روشها و راهکارهایی برای بهبود مدیریت درآمدها و هزینهها، مدیریت جریان نقدی، بهینهسازی ساختار سرمایه و سایر جنبههای مالی کسب و کار ارائه دهند. این کار به کسب و کارها کمک میکند تا در طول چرخه با مشکلات مالی مواجه نشوند و استقرار مالی خوبی داشته باشند.
سخن آخر
در این مطلب از دکتر ویز به معرفی کامل چرخه کسب و کار پرداختیم. این چرخه یک واقعیت اقتصادی است که در زندگی هر سازمان و کسب و کاری وجود دارد. تغییرات رکود، رونق، رشد و کاهش در اقتصاد بر همه کسب و کارها تأثیر میگذارد. درک و مدیریت مناسب این چرخهها میتواند به سازمانها کمک کند تا با تغییرات اقتصادی مواجه شوند و در مسیر رشد و پیشرفت خود پیشرو باشند. برای داشتن یک کسب و کار موفق، حتما از کوچینگ کسب و کار و مشاوره مالی و اقتصادی مجموعه دکتر ویز کمک بگیرید.
سوالات متداول
1- چرخه کسب و کار یا business cycle چیست؟
به دورههای متوالی که یک کسب و کار از آغاز تا پایان عملکرد خود تجربه میکند، چرخه کسب و کار میگویند.
2- کاربرد مشاوره کسب و کار در کنترل و مدیریت این چرخه چیست؟
برنامهریزی، مدیریت مالی و تحلیل و پیشبینی چرخههای تجاری