بیزینس پلن چیست و چطور ما را به موفقیت میرساند؟!

در این مقاله می‌خواهیم به تعریف بیزینس پلن به عنوان یک اصل راهبردی در توسعه کسب‌وکار بپردازیم و بگوییم بیزینس پلن چیست و بتوانیم دلایل لزوم داشتن یک بیزنس پلن خوب، برای پیشرفت در سیستم خود را تشریح کنیم. پاسخ سؤالات خود را در این مقاله خواهید گرفت.

دکتر ویز در تلاش است تا با معرفی بهتر این مقوله به شما موجب پیشرفت در مسیر کاریتان شود. هر کسب‌وکاری برای شروع کار خود نیازمند تأمین منابع مالی است. سرمایه‌گذاران پول خود را برای افرادی سرمایه‌گذاری خواهند نمود که بتوانند آنها را قانع کرده و طرحشان سودآور باشد. 

در پاسخ به سؤال بیزینس پلن چیست باید گفت بیان ایده‌های کاری و توسعه‌ای خود در قالبی قابل فهم و منطبق بر یک منطق اصولی و منظم، طرح کسب و کار یا به اصطلاح بیزنس پلن نام دارد. این منطق تجاری باید وسیله تیمی حرفه‌ای تهیه شود به گونه‌ای که این تیم در تعامل با فرد یا تیم بتواند یک سند کتبی آماده کند که سرمایه‌گذار از ابتدا تا انتهای پروژه را بصورت خلاصه ملاحظه کند و از سودآور بودن سرمایه گذاری خود به اطمینان برسد. این یکی از اولین قدم ها برای جذب سرمایه گذار برای استارتاپ ها است.

بیزینس پلن چیست؟

به بیان ساده بیزینس پلن یک سند است که اصول اولیه در مورد کسب‌ و کار، محصولات و خدمات شما را مشخص می‌کند، بازاری را که هدف قرار داده‌اید، اهدافی که برای کسب و کار دارید و چگونگی دستیابی به آن اهداف را بیان می‌کند. بیزینس پلن که آن را به «طرح کسب‌ و کار» ترجمه می‌کنند به منظور کمک به شما برای رسیدن به اهداف کسب‌وکارتان طراحی می‌شود. این منطق تجاری باید وسیله تیمی حرفه‌ای تهیه شود به گونه‌ای که این تیم در تعامل با فرد یا تیم بتواند یک سند کتبی آماده کند که سرمایه‌گذار از ابتدا تا انتهای پروژه را بصورت خلاصه ملاحظه کند و از سودآور بودن سرمایه گذاری خود به اطمینان برسد.  هم چنین در تعریف دیگری از بیزینس پلن اینطور آمده است که:

بیزینس پلن نقشه و مسیر کسب و کار و مجموعه اطلاعاتی است که قله و نقطه اوج کسب و کارتان را به شما نشان می‌دهد. زمانی که برای فعالیت تجاری خود بیزینس پلن دارید می توانید از نقطه‌ای که اکنون در آن قرار دارید به سمت نقطه اوج حرکت کنید و مسیر رسیدن به قله برای شما مشخص است.

وقتی طرح کسب‌ و کار را به صورت شفاف و متقاعد کننده تنظیم کنید، در هر مرحله از کار تمرکزتان را برای رسیدن به اهداف فردی و مالی هدایت خواهد کرد. یک بیزینس پلن خوب همچنین موجب ترقی افراد و سازمان هایی نظیر بانک ها به سرمایه گذاری در کسب و کار شما می‌شود.

بر اساس مطالعات و تحقیقات انجام شده در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ توسط مراجعی مانند مجله Harvard Business Review، موسسه McKinsey & Company، کتاب Business Model Generation و کتاب The Lean Startup، بیزینس پلن به عنوان سندی پویا و انعطاف‌پذیر تعریف می‌شود که به طور مداوم به روز شده و نقش نقشه راه را برای هدایت و توسعه کسب و کار ایفا می‌کند. این سند شامل خلاصه مدیریتی، معرفی کسب و کار، استراتژی بازاریابی و فروش، برنامه عملیاتی، معرفی تیم مدیریتی و تحلیل مالی می‌شود.

نکته: این تعریف بر پویایی، جامعیت و تمرکز بر اجرای بیزینس پلن تاکید دارد.

چرا به یک بیزینس پلن نیاز دارید ؟

اگر ما به بیزینس پلن به شکل یک نقشه راه بنگریم، بهتر می‌توانیم اهمیت آن را درک کنیم. برای رفتن از یک مبدأ و رسیدن به یک مقصد مشخص، همواره مسیرها و گزینه‌های متفاوتی پیش روی شماست. که از جنبه های گوناگون نظیر زمان، هزینه و تجربه‌های متفاوت با یکدیگر فرق دارند. در واقع با توجه به شرایط ما در یک فعالیت اقتصادی و مسیرهای موجود ما به یک بیزینس پلن مناسب خواهیم رسید. 

دلایل گوناگونی برای تهیه یک بیزینس پلن وجود دارد که این موضو ع وابستگی زیادی به نو ع کسب و کار شما دارد و چگونگی استفاده از یک بیزینس پلن را متفاوت می‌کند. اما موضوع مشترک برای همه کسب وکارها این است که یک بیزینس پلن ضروری است. پس از همه، چگونه می‌توانید بدون هیچ طرحی که به شما کمک کند، اقدام به راه اندازی کسب و کار خود کنید و آن را رشد دهید؟

دلایل متفاوتی را می‌توان برای نیاز داشتن به بیزینس پلن مطرح کرد که برخی از آنها شامل موارد زیر می‌شود:  

• اگر می‌خواهید وام بانکی دریافت کنید، یک شریک برای کسب و کار خود بیاورید یا کسب‌وکار خود را به سرمایه‌گذاری تغییر دهید. به یک بیزینس پلن نیاز دارید .  
• برای درک بهتر بازار هدف خود، واجد شرایط ساختن ایده‌های تجاری خود، تحقیق در مورد رقبا و امکان‌سنجی درباره بخش‌های مختلف نیازمند یک بیزینس پلن است .  
• اینکه اکنون کجا هستید و می‌خواهید کجا باشید نیازمند یک بیزینس پلن کوچک خوب است. همچنین اقدامات خاصی که برای رسیدن به جایگاه هدف خود نیاز دارید به وسیله این طرح شناسایی می شود.
• یک بیزینس پلن اطلاعات پایه ضروری، استراتژی و فرهنگ استخدام شامل مدیران و کارمندان را که موجب رشد کسب و کار شما می‌شود، برای شما به ارمغان می‌آورد.
• بخش مالی طرح کسب و کار شما می‌تواند براساس بودجه کسب و کار شما و یک ابزار مفید برای مدیریت جریان نقدی به صورت ماهانه باشد.

اجزا و عناصر اصلی طرح کسب و کار

حالا که متوجه شدید بیزینس پلن چیست به این نکته توجه کنید که هر بیزینس پلن دارای جزئیات بسیاری است که بسته به حوزه‌های که مدنظر شماست متفاوت خواهد بود. در نوشتن بیزینس پلن باید از انگیزه‌ها و دلایل خود برای راه انداختن کسب وکار بگویید. همچنین باید بازار هدف، رقبای اصلی و تفاوت‌های شما با این رقبا را مشخص کنید.

آماده کردن طرح کسب و کار نیازمند شجاعت و تلاش زیاد است. یک کسب و کار صرفا برای رسیدن به درآمد راه اندازی نمی‌شود و برخی از صاحبان کسب و کار و کارآفرینان اهداف بزرگ‌تری از به وجود آوردن کسب و کار دارند؛ بنابراین باید طرحی که تهیه می‌کنند جامع و کامل باشد تا در برنامه‌ریزی‌ها کمک زیادی به آن‌ها بکند.

اگر فرد بداند درهر قسمت از طرح چه اطلاعاتی باید قرار بگیرد تا طرح هماهنگ و مفید باشد آن‌گاه این پلن می تواند یک منبع سودمند و موثر در تصمیم گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها باشد. یک طرح کسب و کار از قسمت ‌های زیر تشکیل شده‌است:

مشارکت‌های کلیدی

افرادی که به شما کمک می کنند که در کارتان موفق باشید و حمایتشان از شما حرفه ای است،  شرکای کلیدی هستند. این شرکا می توانند باعث رشد و ترقی شما بشوند و شما را راهنمایی کنند و به شما انگیزه بدهند. در بیزینس پلن بعضی از شرکت‌ها، تهیه کنندگان و احزاب خارجی شرکای کلیدی هستند. که برای عرضه ارزش به مشتریان و به دست آوردن فعالیت‌های کلیدی ممکن است به آن‌ها محتاج باشید.

موضوع شرکای کلیدی این است که اگر صاحب کسب و کار نتواند به ارزشی که مدنظر است دست پیدا کند برای دستیابی به آن به چه کسی می توان تکیه کرد؟ به عنوان مثال، اگر من به مشتریان مواد غذایی مختلف می‌فروشم نیاز به نانوایی دارم که بتواند نان تازه در اختیار من قرار دهد؛ بنابراین نانوایی شریک کلیدی من است تا بتوانم به ارزشی دست پیداکنم که به مشتری قول داده بودم.

بیشتر بخوانید: ارزش چیست؟

فعالیت‌های کلیدی

برای رسیدن به ارزشی که به مشتری وعده داده شده است مجموعه‌ای از کارها انجام می‌شود که به مجموعه این کارها و اقدامات، فعالیت‌های کلیدی می‌گویند. منابع کلیدی، هدایت کننده فعالیت‌های کلیدی هستند.

منابع مهم

برای انجام دادن اقدامات مورد نیازبرای کسب و کار( فعالیت‌های کلیدی) به منابعی احتیاج دارید. در واقع برای این که یک کسب و کار به درستی انجام شود به منابع کلیدی و مهم نیازمند است. این منابع شامل موارد زیر می شوند:

• فضا و محیط اداری
• وسایل و تجهیزات اداری مورد نیاز
• کارکنان
• کامپیوتر و اینترنت
• وسایل مورد نیاز برای حمل و نقل و جابه‌جایی
• سایت

هرچند برای انجام دادن یک کسب و کار این منابع لازم هستند اما در وهله اول فرد باید متکی به خود باشد. منابع مهم و شخصی هر فرد نیز شامل تمایلات و علایق شخصی، دانش و مهارت و نوع شخصیت او می‌باشد.

گزاره ارزش

ارزش آفرینی در کسب و کار، یک محصول بنیادی است. ارزشی که بین یک کسب و کار و مشتریان آن مبادله می‌شود بسیار مهم و اساسی است. هنگامی‌که شما مشکل مشتری را برطرف می‌کنید و ناراحتی او را ازبین می‌برید؛ تبادل ارزش از طرف مشتری با پول انجام می‌شود.

ارتباط با مشتری

چگونگی ارتباط متقابل یک کسب و کار با مشتریانش را، ارتباط با مشتری می‌گویند. انواع مختلف ارتباط بین مشتریان و کسب و کارها به‌صورت ارتباط حضوری، از طریق اینترنت و آنلاین، به‌شکل تلفنی و یا از طریق برگزاری نمایشگاه‌ها است.

قسمت مشتریان

در این بخش، مشتریان کسب و کار بر اساس سن، جنس، عادات و تمایلات خرج کردن مشابه در یک گروه قرار می‌گیرند. در بخش مشتریان باید به نکاتی توجه کرد که عبارتند از:

1. با این کسب و کار مشکل چه افرادی حل می‌شود؟
2. چه افرادی برای ارزش پیشنهادی من احترام و ارزش قائل هستند؟
3. این ارزش برای مردان جذاب‌تر است یا زنان؟
4. آیا این ارزش می تواند نوجوانان یا افراد ۲۰ تا ۳۰ سال را جذب کند؟
5. خصوصیات افرادی که این ارزش برای آن ها جذاب است چیست؟

کانال‌ها

کانال‌ها مسیرهایی هستند که مشتریان با کسب و کار شما آشنا می‌شوند و بخشی از فروش شما از این طریق انجام می‌شود. این کانال‌ها همان شیوه‌های بازاریابی شما هستند. بعضی از این کانال‌ها شامل بخش‌های زیر هستند:

• شبکه های اجتماعی که همان برنامه هایی هستند که عملکرد آن ها بر اساس اینترنت است.
• سخنرانی عمومی
• آدرس‌های الکترونیکی ( ایمیل و جیمیل)
• شبکه سازی
• بازاریابی مبتنی بر موتورهای جستجو( SEM)
• بهینه کردن و بهبود موتورهای جستجو( سئو)
• تبلیغ از طریق تلویزیون، بیلبورد و رادیو
• پلتفرم‌های اجتماعی

ساختار هزینه

تمام هزینه‌هایی که برای راه‌اندازی یک کسب و کار لازم است به عنوان ساختار هزینه تعریف می‌شود.

جریان‌های درآمد

شیوه‌ای است که یک کسب و کار ارزشی که پیشنهاد می‌دهد وهمچنین  راه‌حلی که مشکل مشتری را رفع می‌کند به منفعت مالی تبدیل می‌کند. نکته مهم این است که سود و منفعت مالی باید متناسب با تلاش مشتری برای به دست آوردن خدمت و یا محصول شما باشد. در ادامه مقاله در مورد ویژگی‌های بیزنس پلن خوب با ما همراه باشید.

ویژگی‌های مهم یک بیزینس پلن موفق

بیزینس پلن در جذب سرمایه و همکاران جدید به شما کمک بسیاری می‌کند البته دقت کنید که داشتن یک ایده تجاری به معنای این نیست که شما بیزینس آماده‌ای را دارید. بیزینس پلنی که شما در دنیای کسب و کار باید آماده کنید، باید ویژگی‌هایی داشته باشد تا بتواند از هر جهت کامل و مورد اطمینان واقع شود.

• کامل باشد: وقتی شما می‌خواهید خود را به عنوان یک کارآفرین معرفی کنید و در ارتباط با سرمایه‌گذاران قرار بگیرید نوشتن بیزینس پلن اطلاعات بسیار کاملی را در مورد شما به عنوان یک کارآفرین و ایده‌ای که می‌خواهید عملی کنید به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در دنیای کسب و کار سرمایه‌گذارانی هستند که به عنوان سرمایه‌داران خطرپذیر شناخته می‌شوند همچنین علاوه بر آنها همه موسسات مالی و تاجران در صورتی در کسب و کار شما مشارکت می‌کند که شما یک بیزینس پلن کامل داشته باشید. پس با توجه به توضیحاتی که داده شد، اینکه چگونه بیزینس پلن بنویسیم، در دنیای کسب و کار یک کار بسیار پر اهمیت به شمار می‌رود.
• قانع کننده باشد: بیزینس پلن شما باید به گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذاران با خواندن آن مطمئن باشند که بین تولید و نیازی که در بازار وجود دارد، شما گزینه مناسب هستید و همچنین از نیروی کار مناسبی بهره می‌برید. بیزینس پلنی که شما مکتوب می‌کنید باید، به گونه‌ای باشد که در آن نشان دهید که شما به بیزینس پلن خود کاملا متعهد خواهید بود.
• مختصر و مفید باشد: برخلاف فکر بسیاری از افراد که فکر می‌کنند یک بیزینس پلن باید یک فایل مکتوب چند چند صفحه‌ای باشد این بیزینس پلن باید یک فایل مختصر باشد که سرمایه‌گذاران بتوانند با بررسی آن در مدت زمان کم به اطلاعاتی کامل راجع به شما دست پیدا کنند.

• بلندپروازانه نباشد: در رابطه با موضوع اینکه چطور بیزینس پلن بنویسیم، بیزینس پلانی که شما می‌خواهید بنویسید نباید بلند پروازانه باشد، چرا که شما باید در مقابل سرمایه‌گذاران برای هر مطلبی که نوشته‌اید باید قابلیت توجیه را دارا باشید.
• همه چیز آشکار و واضح باشد: از دیگر ویژگی‌هایی که یک بیزینس پلن باید داشته باشد این است که هیچ موضوع مخفی نباشد چرا که این کار بزرگترین اشتباهی است که شما می‌توانید مرتکب آن شوید. در رابطه با اینکه چگونه سند راهبردی بنویسیم، این سند نباید با پیش‌بینی‌های غیر معقول پر شده باشد. چرا که این کار حس بی‌اعتمادی را در سرمایه‌گذاران مقابل شما برمی‌انگیزد و همچنین آنها می‌توانند به توانایی‌های شما در انجام دادن کارها شک کنند.

در آموزش اینکه چطور بیزینس پلن بنویسیم باید به این موضوع اشاره شود، مطالبی که در بیزینس پلن آورده می‌شوند نباید به هیچ وجه ناقص باشند.

12 سوال که باید در بیزینس‌ پلن جواب داده شود

یک بیزینس‌پلن خوب باید بتواند به‌صورت کاملاً مختصر جوابگوی سوالاتی باشد که چشم‌انداز روشنی از آینده یک کسب‌وکار در اختیار ما می‌گذارد. 10 سؤالی که انتظار می‌رود در یک بیزینس ‌پلن یا BP خوب به آن‌ها جواب داده شده باشد، به شرح زیر هستند:

1. کسب‌وکار شما دقیقاً چیست؟
2. کسب‌وکار شما می‌خواهد چه مشکلی را برطرف کند؟
3. چه‌چیزی ارائه می‌دهید؟
4. وجه تمایز شما چیست؟
5. بازار هدف شما کجاست؟
6. مواد اولیه خود را چگونه تهیه می‌کنید؟
7. به چه تجهیزاتی نیاز دارید؟
8. چگونه مشتری پیدا می‌کنید؟
9. در حال حاضر منبع درآمد شما چیست؟
10. قرار است به کجا برسید؟
11. چه افرادی درگیری کسب‌وکار شما هستند؟
12. چقدر زمان لازم است تا چشم‌انداز نهایی کسب‌وکارتان محقق شود؟

جواب هریک از سوالات فوق می‌تواند یک وجه از کسب‌وکار شما را شفاف‌سازی کند. بنابراین به بسط دادن و تبیین هریک از سؤالات می‌پردازیم تا ببینیم از این سؤالات انتظار چه جواب‌هایی داریم.

1- کسب‌ و کار و بیزنس شما دقیقاً چیست؟

بهتر است در جواب سؤال فوق، کسب‌وکار یا ایده کارآفرینی خود را نهایتاً در یک جمله مطرح کنید. سعی کنید با ساده‌ترین کلمات و عبارات ممکن یک عنوان نسبتاً کوتاه و قابل فهم برای ایده‌ی کاری خود در نظر بگیرید. عبارات پیچیده نه تنها کار شما را جذاب جلوه نمی‌دهد بلکه باعث گنگی و غیرقابل فهم شدن ایده‌تان می‌شود. در این مسیر می توانید از یک مشاور کارآفرینی خوب کمک بگیرید.

بنابراین اگر کار موردنظر شما ذاتاً اسم قلنبه سلنبه‌ای دارد، سعی کنید در پرانتز عبارت متناسب و قابل فهمی برایش انتخاب کنید و در کنارش بنویسید. طوری عنوان‌تان را انتخاب کنید که هرکس با هر سطح دانشی بتواند آن را درک کند. مثلاً اگر ایده‌کاری شما مربوط به تولید کودهای طبیعی زراعی است، می‌توانید در کنار عنوان علمی، اصطلاح قابل فهم آن را نیز بنویسید. برای مثال: «عنوان کسب‌وکار: تولید سولفات کلرواسید (نوعی کود طبیعی زراعی)»

2- کسب‌ و کار شما می‌خواهد چه مشکلی را برطرف کند

ایده‌ها از نیازها سرچشمه می‌گیرند. بنابراین هر ایده کسب‌وکاری قابلیت حل یک مشکل را دارد. شما باید به‌درستی و کاملاً شفاف بتوانید هدف کار خود را به کسی که بیزینس‌ پلن‌تان را مطالعه می‌کند انتقال دهید. در این مرحله نیز با گریز از نوشتن اصطلاحات علمی، سعی کنید با ادبیاتی ساده هدفتان را مشخص کنید. یادتان باشد هرچقدر ساده‌تر بنویسید، بیزینس ‌پلن یا طرح کسب ‌‌و کار بهتری را ارائه می ‌کنید.

البته اهدافی که اکثر طرح‌های کسب‌وکار دنبال می‌کنند در زمینه‌های ورود تکنولوژی به کسب‌وکارهای سنتی و نحوه انجام راحت‌تر یک فعالیت هستند. چنین طرح‌هایی به‌راحتی در یک بند می‌توانند به‌صورت کامل توضیح داده شوند.

3- چه چیزی ارائه می ‌دهید؟

ممکن است چیزی که شما در کسب‌‌وکارتان ارائه می‌دهید یک وسیله کاربردی یا یک خدمت باشد. بنابراین باید نام وسیله یا خدمت خود را بنویسید. آن‌گاه نحوه استفاده و دسترسی دیگران به آن را نیز مشخص کنید. ممکن است خود ایده شما در زمینه نحوه دسترسی افراد به یک خدمت خاص باشد؛ در این‌صورت با استفاده از مثال‌ها کارتان را قابل فهم‌تر کنید.

4- وجه تمایز شما چیست؟

اگر ایده کاری شما شبیه به کاری است که هم‌اکنون انجام می‌شود، باید وجه تمایزی برای کارتان در نظر بگیرید که اگر قصد جذب سرمایه‌گذار داشتید، آن فردی که می‌خواهد روی پروژه شما سرمایه‌گذاری کند را قانع کند. اگر کار شما هیچ وجه تمایز خاصی نداشته باشد، نه تنها بیزینس‌پلن شما ناقص خواهد بود، بلکه طرح کسب‌ و‌ کار شما به عنوان یک ایده اجرایی پذیرفته نمی‌شود. وجه تمایز می‌تواند مهم‌ترین بخش یک طرح کسب‌ و کار باشد.

5- بازار هدف شما کجاست؟

مشخص بودن بازار هدف یک کسب‌وکار، قابلیت اجرای آن کار را کاملاً واقعی جلوه می‌دهد. بنابراین سعی کنید یک بازار هدف معین برای ارائه محصولات و خدمات خود در نظر بگیرید . البته این بازار باید در دنیای واقعی پذیرای محصولات شما باشد و فقط یک عنوان کاغذی نباشد.

شما می‌توانید بعد از مشخص کردن بازار هدف، به‌صورت آزمایشی کار خود را وارد آن بازار کنید یا فقط حرفش را در آن بازار بزنید و عکس‌العمل آن بازار را بررسی کنید. البته مشورت با یک یا چند فرد کاردان می‌تواند بازار هدف را بسیار بهتر برای شما مشخص کند.

6- مواد اولیه خود را چگونه تهیه می‌کنید؟

اگر ایده کاری شما مربوط به یک کسب‌وکار تولیدی است که نیاز به تهیه مواد اولیه دارد، باید منبع تهیه مواد اولیه خود را ذکر کنید. باید بتوانید این مواد اولیه را با کمترین واسطه و در حد امکان به‌صورت مستقیم خریداری کنید.

هرچقدر واسط‌های خرید شما بیشتر باشد، هزینه خرید مواد اولیه شما نیز بالاتر خواهد بود. بنابراین ذکر منبع اولیه تهیه مواد می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد پروژه کاری‌تان داشته باشد. به همین دلیل هم باید در بیزینس ‌پلن کسب ‌و کار هم گنجانده شود.

7- به چه تجهیزاتی نیاز دارید؟

اگر ایده کسب‌وکار شما برای اجرا نیازمند تجهیزات خاصی است، باید آن تجهیزات را در بیزینس ‌پلن خود عنوان کنید. نوشتن تجهیزات لازم باعث می‌شود تا هزینه‌های تهیه آن‌ها بهتر برآورد شود. بنابراین هم خود شما و هم سرمایه‌گذاران پروژ‌ه‌تان به این عناوین نیاز دارند.

8- چگونه مشتری پیدا می‌کنید؟

پیدا کردن مشتری بستگی به بازار کار مشخص شده شما دارد . اگر بازار هدفتان کاملاً آماده پذیرش محصول شما باشد، مشتریانتان در همان بازار خواهند بود. گاهی بازار هدف شما یک جامعه گسترده را شامل می‌شود. این مورد در ایده‌های کسب‌وکار اینترنتی بیشتر دیده می‌شود. بنابراین استفاده از ابزارهای جدید تکنولوژی بهترین کمک‌کننده شما برای معرفی و عرضه محصول یا خدمتتان به بازار هدف و مشتریان آن خواهد بود. در بازارهای ملموس و غیرمجازی می‌توان مستقیماً مشترهای عمده یا خورده را مورد آزمایش قرار داد.

9- در حال حاضر منبع درآمد شما چیست؟

منبع درآمد فعلی شما از آن لحاظ اهمیت دارد که بتوان میزان توان مالی شما برای حمایت از طرح کسب‌ و کارتان را سنجید. اگر شما خود از توان مالی بالایی برخوردار باشید، نمی‌توانید سرمایه‌گذاران را مجاب کنید چون آن‌ها در جواب به شما خواهد گفت که خودتان سرمایه‌گذاری را انجام دهید.

اما معمولاً طرح‌های کسب‌وکاری که نیاز به جذب سرمایه‌گذار دارند، متعلق به افرادی هستند که خود توان مالی کافی برای حمایت از پروژه‌شان را ندارند؛ در این‌صورت می‌توانید با بیان منبع و مقدار درآمد فعلی خود، سرمایه‌گذاران را ترغیب به حمایت از کارتان کنید. البته گاهی این منبع درآمد شخصی شما نیست که اهمیت دارد بلکه وضعیت فعلی کسب‌وکاری است که کارهای ابتدایی آن را انجام داده‌اید و می‌خواهید آن را گسترش دهید است که اهمیت دارد.  

10- قرار است به کجا برسید؟

اگر تمام برنامه‌های شما به خوبی پیش برود، در نهایت کسب‌ و کار شما به چه شکلی درخواهد آمد؟ ارائه چشم‌انداز هدف و توصیف آینده کسب وکار، پاسخ خوبی برای این سؤال خواهد بود. چه بهتر که ایده کاری شما پتانسیل تبدیل شدن به یک کسب‌‌ و کار تاپ را داشته باشد. بنابراین این مرحله یکی از مراحل ایده‌آل تهیه بیزینس ‌پلن هم برای خودتان و هم برای سرمایه‌گذاران خواهد بود. مکتوب کردن چرایی انجام یک کار و ایجاد یک چشم‌انداز قوی می‌تواند شما و تیم‌تان را از نظر روحی کاملاً پشتیبانی کند.

11- چه افرادی درگیر کسب ‌و کار شما هستند؟

منظور از افراد درگیر، تیم کاری شماست. افرادی که در اجرای کسب‌وکارتان با شما همکاری دارند، گزینه مهمی در اجرای درست آن کار است. بنابراین اگر افراد کاردان و متبحری در تیم شما باشد، امکان به نتیجه رسیدن کار چند برابر افزایش پیدا می‌کند. ممکن است افرادی به‌صورت مستقیم و افرادی به‌صورت غیرمستقیم درگیر کار شما باشند. وظیفه شما این است که تمام این افراد را شناسایی کنید و در طرح BP خود بنویسید.

12- چقدر زمان لازم است تا چشم‌ انداز نهایی کسب‌ و کارتان محقق شود؟

هرکاری برای تثبیت و به ثمر نشستن به مدت‌زمان نسبتاً مشخصی نیاز دارد. شما چه مدت‌زمانی را در نظر گرفته‌اید تا کسب‌وکارتان به مرحله شکوفایی برسد؟ این مدت‌زمان برای کسب ‌و کارهای مختلف از شش ماه تا چند سال متفاوت است. سعی کنید در بیزینس ‌پلن خود یک زمان معقول برای به ثمر نشستن کارتان در نظر بگیرید.

جواب‌های شما قبل از هرچیزی سندی برای یک برنامه‌ریزی درست در مسیر تحقق یک کسب‌ و کار اصولی هستند. بنابراین اگر جواب‌هایتان بتواند خود شما را قانع کند، به یقین می‌تواند سایر افراد و حتی سرمایه‌گذاران را نیز متقاعد کند. گاهی  قانع کردن افراد متخصص برای همکاری سخت‌تر و پیچیده‌تر از قانع کردن سرمایه‌گذاران است.

البته وجود آن افراد متخصص می‌تواند مُهر تأییدی برای سرمایه‌گذاران نیز باشد. اگر فرد متخصص پروژه، خود شما هستید، این مورد را با جدیت و تأکید بیشتری در بیزینس ‌پلن ‌تان مطرح کنید. تخصص امتیاز بزرگی است که اگر صاحب اصلی یک ایده داشته باشد، می‌تواند آن را در مسیر پروژه به ‌کار گرفته و نتایج سریعتری دریافت کند. زیرا اعتقاد به یک پروژه در سایر افراد دیرتر نسبت به صاحب اصلی پروژه اتفاق می‌افتد.

چه افراد و سازمان‌هایی به طرح تجاری نیاز دارند؟

افرادی که تصمیم ندارند وارد کار تجارت شوند، لزومی ندارد این طرح را تهیه کنند. این طرح مناسب افرادی است که در کار خود مصمم هستند وبه دنبال راه اندازی یک کسب وکار پرچالش هستند که منابع مالی آن مشخص است و زمان زیادی را باید برای آن صرف کنند.

کار آفرینان که می خواستند سرمایه گذاران را جذب کنند تا کسب وکاری جدید راه‌اندازی کنند قدیمی‌ترین طرح‌های تجاری را نوشتند بسیاری از شرکت‌هایی که در حال حاضر موفق هستند، طرح اولیه کسب وکار خود را از روی کاغذ آغاز کردند. اشتباه است که تصور کنیم فقط کسب و کارهای جدید به پلن تجاری نیاز دارند؛ زیرا همه کسب و کارها چه در مرحله جذب سرمایه و چه برای سرمایه گذاری کردن روی سایر شرکت‌ها به این طرح احتیاج دارند.

چه کسی باید طرح بیزینس‌ پلن را طراحی کند؟

بسیاری از صاحبان پروژه‌های کاری، طراحی بیزینس‌پلن خود را به افراد دیگر می‌سپارند. این کار نمی‌تواند کار درستی باشد. وقتی جرقه ایجاد یک کسب‌وکار در ذهن شما زده شده باشد، چطور شخص دیگری می‌تواند طرح متقاعدسازی آن را بنویسد.

با اطمینان می‌توان گفت که بهترین شخص برای نوشتن طرح کسب‌ و کار شما، خود شما هستید. شما می‌توانید در مسیر طراحی بیزینس ‌پلن خود از دیگران کمک بگیرید اما آن را به‌صورت کلی به اشخاص دیگر واگذار نکنید.

طرح کسب و کار به چه کسانی ارائه می‌شود؟

برخی فکر می کنند افرادی که قصد راه اندازی کسب و کار را دارند باید این طرح را تهیه کنند تا بتوانند سرمایه گذاران بیرونی را متقاعد کنند تا منابع  مالی  این  کسب و کار را تامین کنند؛ ولی در حقیقت این طرح‌های کسب و کار برای صاحبان کسب و کار و صاحبان شرکت‌ها تهیه می‌شوند.

بیزینس‌ پلن باید چند صفحه باشد؟

شاید برایتان جالب باشد بدانید که هرچقدر ایده کاری شما قابل اجراتر باشد، می‌توان آن را خلاصه‌تر مطرح کرد. گاهی یک ایده خوب در یک صفحه نیز قابل ارائه است. بعضی از پروژه‌های کاری منابع و تجهیزات بیشتری نیاز دارند، بنابراین برای ارائه بهتر به چند صفحه نیاز دارند.

هرچقدر بیزینس ‌پلن شما کوتاه‌تر باشد، بهتر می‌توانید آن را مرور کنید. اگر طرح کسب‌‌ و کار شما 100 یا 200 صفحه باشد، هم مطالعه آن برای دیگران دشوار خواهد بود و هم مرور و آپدیت کردن آن برای خودتان سخت‌ خواهد شد.

طولانی بودن طرح‌های کسب وکار دلیل بر بهتر بودن آن‌ها نیست. بنابراین از نوشتن طرح‌های کسب‌ و کار طولانی پرهیز کنید. اگر این کار در ابتدا برایتان سخت است، بهتر است طرح اولیه خود را هرچقدر هم که طولانی شد بنویسید. سپس آن را مرور کرده و موارد اضافی‌اش را حذف کنید و سایر مطالب را نیز خلاصه‌تر و کوتاه‌تر کنید. این کار را آنقدر ادامه دهید تا به یک بیزینس ‌پلن کوتاه، مختصر و مفید برسید.

هدف اصلی بیزینس‌ پلن‌ ها باید چگونه باشد؟

هدفی که یک کسب‌ و کار دنبال می‌کند، باید یک هدف مشخص و یکتا باشد. طرحی که چندین هدف برای کسب‌ و کار ارائه دهد، هم باعث سردرگمی می‌شود و هم طرح شما را با نقص روبرو می‌کند. تصور می‌شود طرح‌هایی که چند هدف را دنبال می‌کنند به نسبت طرح‌هایی که تنها یک هدف خاص و مشخص را دنبال می‌کنند، پتانسیل اجرا و موفقیت کمتری دارند. بنابراین بهتر است تنها روی یک هدف واحد تمرکز کنید تا انرژی شما برای تحقق چند هدف تقسیم نشود.

انواع اشکال بیزنس پلن

بیزینس پلن‌ها دارای انواع مختلفی هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مینی‌پلن (طرحی کوچک برای کسب وکارهای کوچک): این بیزینس ‌پلن شامل مقدار سرمایه موردنیاز، برنامه بازاریابی، گردش مالی، تراز مالی و روش درآمدزایی است که حداکثر در 10 صفحه می‌توان تنظیم کرد.
• ورکینگ‌پلن (طرح کار یا برنامه کار): ورکینگ‌پلن‌ها می‌توانند حاوی اطلاعات بیشتری نسبت به مینی‌پلن‌ها باشند. بنابراین نسخه کاملتری از بیزینس‌پلن هستند که می‌توانید طرحتان را با آن استارت بزنید.
• پرزنتیشن‌پلن (برنامه ارائه کسب‌وکار): پرزنتیشن‌پلن‌ها معمولاً از صفحات کاغذی و مجازی خارج شده و به شکل طرح‌هایی شفاهی درمی‌آیند که مناسب ارا‌ئه در جمع متخصصان یا سرمایه‌گذاران است.
• آنلاین‌پلن (برنامه کسب‌وکار برخط یا آنلاین): اگر طرح کسب‌ و‌ کار خود را با استفاده از مجموعه نرم‌افزارهای آفیس (Office) به شکل آنلاین دربیاورید، یک بیزینس‌پلن آنلاین یا آنلاین‌پلن خواهید داشت. مزایای استفاده از این نوع طرح‌ها شامل امکان به اشتراک‌گذاری اینترنتی آن و ویرایش و توسعه آسان آن است. امروزه افراد و شرکت‌ها تمایل دارند تا طرح‌های کسب‌وکار خود را به‌صورت آنلاین دربیاورند. بنابراین استفاده از آنلاین‌پلن‌ها روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

چه زمانی می‌توانیم بیزینس‌ پلن خود را ویرایش کنیم؟

شما زمانی می‌توانید بیزینس ‌پلن خود را دستکاری یا ویرایش کنید که قصد بهتر کردن آن را داشته باشید. شما می‌توانید هر ایده جدید برای کسب‌کارتان را یادداشت کنید. آن‌گاه در دوره‌های زمانی مشخص (مثلاً یکبار در هفته یا یکبار درماه) بیزینس ‌پلنن خود را به‌روزرسانی کنید.

در جریان بروزرسانی طرح کسب‌ و کارتان، در نهایت به یک طرح جامع و بی‌ عیب و نقص می‌رسید که در صورت ارائه می‌تواند هرکسی را قانع کند. قدرت بروزسانی را دست کم نگیرید و برای آن وقت بگذارید. نگذارید ایده‌های کسب‌وکارتان در حد برنامه‌های قدیمی و غیرخلاقانه باقی بمانند.

استفاده از مایندمپ برای طراحی بیزینس ‌پلن‌ ها

مایندمپ یا Mind Map، یک سیستم آنلاین مختص طراحی چشم‌اندازی‌های آموزشی است که می‌توان از آن برای طراحی بیزینس ‌پلن هم استفاده کرد. مایندمپ یک نقشه ذهنی منظم به شما ارائه می‌کند که به‌راحتی قابل دستکاری و ویرایش است. شما می‌توانید به راحتی به کمک مایندمپ، بیزینس ‌پلن‌های خود را در هر سطحی که بخواهید به‌صورت آنلاین تنظیم کنید.

استفاده از این برنامه بسیار راحت است. بنابراین برنامه‌های کاغذی خود را به کمک مایندمپ به یک طرح آنلاین و منظم تبدیل کنید. آن‌گاه آن را با افراد موردنظرتان به اشتراک بگذارید.

آیا بیزینس‌ پلن باید طرح استهلاک نیز داشته باشد؟

یک بیزینس ‌پلن خوب می‌تواند حتی شامل یک طرح توجیهی برای استهلاک پروژه‌های تولیدی یا طرح خروج از پروژه‌های آنلاین باشد. این طرح از آن لحاظ اهمیت دارد که بتوان نتیجه گرفت اگر به هر دلیلی امکان پیشبرد پروژه در مراحل بعدی امکان‌پذیر نبود، چطور می‌توان از آن خارج شد؟! در واقع حداقل و حداکثر هزینه برای خروج از یک کسب‌وکار چه مقداری خواهد بود؟!
مشخص کردن حد ضرر یک کسب‌وکار می‌تواند بخشی از بیزینس‌ پلن آن باشد. اما اکثر افراد دوست ندارند در زمان ایده‌پردازی‌هایشان در مورد شکست‌ها بنویسند؛ بنابراین این گزینه را نادیده می‌گیرند.

بیزینس پلن خروج چیست؟

یکی از سخت‌ترین و تلخ‌ترین قسمت‌های یک بیزینس پلن در کسب‌وکارهای اینترنتی نحوه تعطیل کردن کسب‌وکار است. به هر طریق هر تجارتی روزهای فراز و فرودی دارد و ممکن است در زمانی مجبور به تعطیلی آن شویم. اما آنچه که در چنین شرایطی مهم است نحوه صحیح خروج از کسب و کار است تا مانع از ضرر و آسیب بیشتر به ما شود.

این موضوع نیز در بیزینس پلن کسب و کار اینترنتی بسیار حائز اهمیت است و باید حتماً در آن بگنجانیم. در یک بیزینس پلن خوب حتی نحوه‌های خروج صحیح و راهکارهای مناسب جمع‌آوری کسب‌وکار نیز باید گنجانده شود تا در صورت بروز مشکل درتجارت آنلاین ما از آسیب بیشتر جلوگیری شود. در زیر به برخی ازین موارد اشاره کرده‌ایم: 

• سعی خواهیم کرد که سایت و متعلقات مربوط به آن را به قیمت روز خود به فروش رسانیم. این متعلقات شامل لوازم و تجهیزات فیزیکی و همچنین بانک اطلاعاتی جمع‌آوری شده خواهد بود.
• تمام خدمات مرتبط با کسب‌وکارمان را ظرف دو ماه تعطیل می‌کنیم. مشتریان دائمی و دیگر کسانی که به کسب‌وکارمان گره خورده بودند ر ا از فروش یا تعطیلی سایت آگاه کرده و آنها را به همکاران معتبر خودم معرفی می‌کنیم.
• در طول زمان و از ابتدای راه‌اندازی سایت، مقداری از درآمد حاصل از کار را پس انداز کرده تا در همچنین روزهایی و یا شرایط نامساعد دیگر پشتیبان داشته باشیم.
• پس از تعطیلی کار، حتماً آن را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهیم تا مشکلات و ویژگی‌های کار را پیدا کنیم. این تجربیات را هم در اختیار دیگران می‌گذاریم، هم در صورت نیاز بار دیگر خودمان به کار می‌گیریم.

طرح‌ های کسب‌ و کار آنلاین

ایده‌ راه‌اندازی کسب‌وکارهای آنلاین یا ساخت فروشگاه اینترنتی هر روز در حال گسترش است. بنابراین شما می‌توانید بخشی از کار خود را به اجرای آنلاین آن اختصاص دهید. مثلاً اگر قصد راه‌اندازی یک کارگاه تولیدی را دارید، بیزینس ‌پلن خود را به دو بخش تبدیل کنید:

• بیزینس ‌پلن کلی کسب ‌و کار
• بیزینس ‌پلن اجرای آنلاین کسب ‌و کار

شما می‌توانید با استفاده از قابلیت‌های دیجیتال ‌مارکتینگ، حتی قبل از شروع کسب‌وکارتان به فعالیت بپردازید و بازار هدف خود را بسازید. برای این کار از گزینه همکاری در فروش کسب‌وکارهای مشابه ایده خود شروع کنید.

با پیدا کردن بازار مناسب هدف و مشتری‌های وفادار، راه‌اندازی کسب‌وکار مستقل خود را آغاز کنید. با این کار در نهایت هوشمندی از صفحات مجازی و تکنولوژی در حال گسترش شبکه‌های اجتماعی به نفع خودتان استفاده کرده‌اید. یادتان باشد می‌توانید ابزارهای آنلاین را دست کم نگیرید و از آن‌ها نهایت استفاده را ببرید. 

وقتی نام «بیزینس» یا «Business» را می‌شنویم، در ذهن اکثریت ما، یک کسب و کار موفق با تعداد زیادی کارمند و واحدهای تولیدی و خدماتی تداعی می‌شود. البته یک کسب و کار فیزیکی موفق، حقیقتاً به همین شیوه است، اما گاهاً معنی بیزینس می‌تواند بزرگتر یا حتی کوچک‌تر و متفاوت‌تر از این تصویر باشد.

گاهی یک کسب‌وکار خدمات‌محور اینترنتی، بدون استفاده از هیچ تجهیزات خاصی هم می‌تواند به معنی بیزینسی موفق باشد. تا به اینجا برخی از ابعاد بیزینس را بررسی کرده و به مفهوم بیزینس پلن هم پرداختیم، اما در ادامه به پیش‌نیازهای راه‌اندازی بیزینس و اصول راه‌اندازی آن خواهیم پرداخت تا این مبحث را کامل کنیم. لطفاً در ادامه نیز با ما همراه باشید تا با هم معنای بیزینس را بهتر درک نماییم.

لزوم تهیه بیزنس پلن برای کسب و کار های آنلاین

هدف مشاوره کسب و کار دکتر ویز ارائه راهکارهای مناسب و کارآمد در تهیه بیزینس پلن برای کسب‌وکارهای اینترنتی است. چرا که عموماً با توجه به شیوه و متد کار این قبیل تجارت‌ها توجه کمتری به تهیه بیزینس پلن در آن می‌شود و این موضوع می‌تواند حلقه گمشده در کسب‌وکارهای اینترنتی باشد.

در نگاه اول تهیه یک بیزینس پلن برای بیزینس های اینترنتی شاید امری بیهوده تلقی گردد. اما همان‌طور که گفته شد داشتن بیزینس پلن خوب همانند یک نقشه راه است و می‌تواند شما را به اهداف برنامه‌ریزی شده سریع‌تر برساند. پس نمی‌تواند در تجارت‌های آنلاین از تهیه بیزینس پلن صرف نظر کرد. در نظر داشته باشید که داشتن بیزینس پلن علاوه بر مسیر و راهنمای رسیدن به اهداف کسب و کار اینترنتی شما، دید مناسبی نسبت به وضعیت واقعی شما و رقبایتان می‌دهد. 

مرحل تهیه بیزینس پلن برای کسب و کار های آنلاین

1- ایده های کسب و کار

در فعالیت‌های آنلاین مهم‌ترین رکن، ایده‌های شکل‌دهنده به کسب‌وکار شماست. در واقع داشتن موضوعی که موجب شده تا شما به اینترنت به عنوان بستر فروش، بازاریابی و یا ارائه خدمات خود روی آورده‌اید در بیزینس پلن شما نخستین گام است. شناسایی این ایده در رسیدن به بیزنس پلن موفق بسیار مهم است. 

2- شناخت مخاطب

مخاطب هدف در کسب و کارهای اینترنتی، اصلی مهم در رسیدن به بیزینس پلن مناسب است. هر محصول و یا خدمتی که به صورت آنلاین عرضه می‌گردد مخاطب خود را دارد و اگر شما بدون شناخت آن به فعالیت اقدام کنید در پیدا کردن کاربران حقیقی خود شکست خواهید خورد . در نتیجه بیزینس پلن شما باید در جهت خدمت‌رسانی به مخاطبین واقعی سایت یا فضای مجازییتان باشد. 

3- تحلیل بازار

باید در هنگام تهیه بیزینس پلن بازارهای مشترک داخلی و جهانی کسب و کار اینترنتی خود را شناسایی و بررسی کنید. باید اطلاعات موجود به دست آمده از مشاهدات و تحقیقات دیگران را تحلیل و آن را در کنار اطلاعاتی قرار دهید که حاصل مشاهدات و روش‌های جست‌وجوی خودتان هستند. در واقع تجربیات جهانی در زمینه تجارت آنلاین شما بسیار راهگشاست. 

4- اندازه کسب و کار

باید زمینه تولید و معرفی محصول خود را در اینترنت مشخص کنید. در واقع قسمتی از بازار که می‌خواهید پوشش دهید در تهیه بیزینس پلنتان بسیار مؤثر است. در قدم‌های اول بهتر از از بازارهای کوچک شروع کنید تا بتوانید به مرور زمان مطابق با برنامه بیزینسی خود آن را گسترش دهید و به اهداف تعیین شده در بیزینس پلن خود برسید.  شغل بیزینس چیست؟

بیشتر بخوانید: ایده معرفی محصول

5- اهداف کسب و کار

یکی از مهم‌ترین مراحل در تهیه بیزینس پلن‌های کسب و کارهای اینترنتی نوشتن و مشخص کردن اهداف تجارت آنلاین شما است. این مسئله جز سه رکن اصلی بهبود کسب‌وکار اینترنتی شما بوده و سعی کنید در تعیین آن وقت بیشتری بگذارید. 

6- نیاز های اولیه

یکی از مسائل مهم در کسب‌وکارهای اینترنتی، نیازهای اولیه برای تجارت است. در واقع بیزینس پلن شما بر طبق این نیازها جلو رفته و در درجه اول به دنبال رفع آنها است. چرا که اگر به آنها در مسیر کاری خود توجه نکنیم می‌تواند در رسیدن به اهداف بعدی مشکل ساز شود.  

7- مدل عملکرد

در واقع این بخش بسته به نوع کسب و کار اینترنتی شما بوده و به بیزینس پلن شما جهت می‌دهد. در راستای بهبود کسب‌وکار خود باید به مدلی برسید تا براساس آن سایت خود را رو به جلو ببرید. به طور مثال:

• در ابتدا به مدت سه ماه، روزی ۳ ساعت وقت بر روی سایت می‌گذاریم. هر هفته ۳ محصول و هر ماه ۲ مطلب به سایت می‌افزاییم.
• مطالب توسط خود من تهیه و ترجمه می‌شود.
• بعد از گذشت ۳ ماه، تا یک سال پس از راه اندازی فروشگاه، هر ماه ۴-۵ محصول و ۱-۲ مطلب به سایت باید اضافه کنیم.
• بعد از گذشت ۳ ماه، تا یک سال، نیاز داریم وقت بیشتری برای کسب و کارمان بگذاریم: پاسخ به تماس‌ها، تهیه پیش فاکتور، پیگیری مشتریان و … در این صورت نیاز است هر روز به طور تمام وقت به این کسب و کار بپردازیم.
• در طول مدت یک سال پس از راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی، در نمایشگاه‌های تخصصی حاضر شویم و با تولیدکنندگان و واردکنندگان اجناس وارد مذاکره کنیم. حداقلش این است که با آن‌ها آشنا شده و لیستی از آنها در اختیار خواهیم داریم. همچنین کسب‌وکار خودمان را به آنها معرفی می‌کنیم تا در آینده راحت‌تر روی همکاری‌مان بتوانیم مذاکره کنیم و برای آنها نا آشنا نباشیم.
• در صورت امکان، یک سال پس از ساخت فروشگاه اینترنتی، یک مسافرت بازاریابی بکنیم.

هدف اول و اصلی ما جمع‌آوری اطلاعات فروشندگان شهرهای مختلف در چند استان و نیز معرفی سایت به آنها است. هدف دوم پیدا کردن مشتری در همین سفر است. در ۲ سال آینده با یکی یا دو نفر از فروشندگان بزرگ و خوش نام، به صورت نزدیک شروع به کار کنیم و بخشی از فعالیت‌های فروش را از طریق آنها انجام دهیم. ضمناً سعی می‌کنیم از تجارب و اعتبار آنها نیز استفاده کنیم و بازار را بهتر و بیشتر بشناسیم و با تولیدکنندگان و عمده فروشان بیشتر آشنا شویم.

انواع  business plan مناسب کسب و کارهای مختلف

طرح‌های تجاری به فعالیت‌های تجاری کمک می‌کنند تا هدف‌های خود را بشناسند و در مسیر رسیدن به این اهداف ثابت قدم باشند. این طرح‌ها هدف‌های مختلفی را دنبال می‌کنند؛ بنابراین شکل‌های مختلفی دارند. برخی از طرح‌‌های کسب و کار شامل موارد زیر هستند:

بیزینس پلن سنتی

طرح کسب و کار سنتی در مقایسه با طرح نوین جزئیات بیشتری را پوشش می‌دهد؛ در نتیجه طولانی تر است. این پلن از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که شامل:

• خلاصه مدیریتی
• توضیح کسب و کار، مسیر و نقشه کسب و کار
• تجزیه و تحلیل رقیبان کسب و کار
• برسی و سنجش بازار هدف
• توضیح و تفسیرزندگی‌نامه و وظایف کارکنان
• تحلیل و بررسی میزان سود سالانه و میزان سرمایه اولیه مورد نیاز
• تفاهم نامه‌های همکاری، اسناد ثبت علامت تجاری و …

بیزینس پلن مدرن

اگر می‌خواهید طرح تجاری شما در اسرع وقت آماده شود و کسب و کاری دارید که به سادگی قابل توضیح است، طرح مدرن برای شما مناسب است. این طرح شامل قسمت‌های زیر است:

1. ارزش کسب وکار شما برای بازار مقصد را در عبارتی کوتاه بیان می‌کند.
2. شرکای تجاری که در کنار شما فعال خواهند بود را به شما معرفی می‌کند و نقشه و مسیر راه را برای رسیدن به مزیت رقابتی نشان می‌دهد و منابع مختلف در ابداع ارزش را برای شما مشخص می‌کند.
3. مخاطب کسب و کار، راه‌های ارتباط با مشتریان، چگونگی داشتن ارتباط موثر و پایدار با مشتری را تعریف می‌کند.
4. فهرست جریان‌هایی را نشان می‌دهد که کسب و کار را به سود می‌رساند.

بیزینس پلن ناب

این بیزینس پلن نسبت به پلن یک صفحه ای حاوی اطلاعات مالی بیشتری است. اما در مقایسه با طرح سنتی کوتاه‌تر است. این پلن وسیله ای برای پیشرفت کسب و کار است. در پلن ناب مواردی که برای گرفتن وام و جذب سرمایه اهمیت دارد، وجود ندارد.

این طرح به پیش بینی‌ها، ترسیم مسیر کسب وکار و هزینه‌ها توجه زیادی دارد.در این پلن به پیشینه شرکت و کارکنان آن اشاره‌ای نمی‌شود؛ زیرا افراد داخل شرکت این موارد را می‌دانند.

بیزینس پلن استارتاپی

این پلن ۹ بخش توصیف مشتری، ارزشی که کسب و کار برای بازار دارد، مسیرهای ارتباط با مشتریان، چگونگی ارتباط با مشتریان، روندهایی که برای کسب و کار درآمدزا است، منابع، فعالیت ها، شرکای مهم و تخمین هزینه هایی که کسب و کار دارد را شامل می‌شود.

بیزینس پلن بازاریابی

در بیزینس پلن بازاریابی یکی از موارد بسیار مهم است. شما باید درنظر بگیرید که هر فعالیت اینترنتی جهت ابقای خود باید تمهیدات مناسبی برای بازاریابی و جذب مخاطب داشه باشد. به طور مثال: 

• اساس بازاریابی اینترنت ی بر پایه «بازاریابی محتوا» و «سئو» و در زمینه اینترنت بنا شده است
• ایجاد محتوای کاربردی و انتشار آن در وبلاگ فروشگاه و جذب مخاطبان دائمی
• رعایت اصول سئو و بهینه سازی سایت و جذب مشتریان از طریق موتورهای جستجوگر
• انجام یک سفر بازاریابی با هدف معرفی کسب‌ و کار و جمع‌آوری اطلاعات فروشندگان، بازاریابی تلفنی و ارسال فکس و پیامک به شماره‌های جمع‌آوری شده
• ایجاد بخشی در سایت جهت دریافت شماره تماس بازدیدکنندگان، ارسال پیامک‌های فروش ویژه و ارسال پیامک‌های خاص به فروشندگان و همکاران (تبریک اعیاد، اعلام نمایشگاه‌ها و … ).
• چاپ کاتالوگ، بروشور و کیسه‌های تبلیغاتی با آرم و آدرس سایت

چرا بعضی از کسب‌ و کار ها بدون بیزینس‌ پلن هم موفق شده‌اند؟

طراحی بیزینس‌پلن هیچ تضمینی برای موفقیت در انواع کسب‌ و کار نیست. در قسمت فوق اشاره کردیم که یک بیزینس‌پلن حتی می‌تواند شامل طرح خروج یا منحل کردن یک کسب‌‌وکار نیز باشد. بنابراین طرح کسب‌ و کار یا Business Plan تنها جنبه شفاف‌سازی دارد. این طرح مانند یک نقشه راه می‌ماند که می‌تواند راهنمای ما باشد.

مطمئناً کسب‌وکارهایی وجود دارند که حتی بدون بیزینس‌پلن هم موفق شده‌اند؛ اما این دلیل نمی‌شود که ما از ایجاد نقشه راه خود دست بکشیم. به ثمر نشستن ایده‌های کسب‌وکار به عوامل زیادی بستگی دارند. نحوه مدیریت، قدرت مالی، سرمایه‌گذاران منصف، تیم حرفه‌ای و کاربلد، بازاریابی مناسب، محصولات باکیفیت، ریسک‌پذیری، زمان و …. همگی در نزدیک شدن به چشم‌انداز نهایی پروژه‌های کاری نقش دارند.

امروزه روانشناسان حتی روحیات تیم و باورهای تیم را دخیل در تحقیق و توسعه کسب ‌و کارها می‌دانند. بنابراین بیزینس‌پلن تنها بخش کوچکی از کاری است که باید قبل از شروع به ایجاد کسب‌ و کارمان انجام دهیم. بهانه تراشی برای فرار از ایجاد نکردن طرح کاری، تنها شفاف‌سازی‌های لازم را از ما دور می‌کند. یادتان باشد یک ایده کاری در ابتدا بسیار ضعیف و شکننده است. طرح کسب‌ و‌ کار یا BP پروژه‌مان می‌تواند این شکنندگی را برطرف کند.

آیا برای نوشتن طرح کسب و کار به بیزینس کوچینگ نیاز داریم؟

زمانی که برای فعالیت خود طرح داشته باشید بهتر می توانید از کوچینگتان سود و درآمد به دست آورید. شما به خوبی پیش بینی می کنید. یک پلن به شما کمک می کند که برای پروژه‌ها واهدافی که باعث ترقی فعالیت تجاری شما می‌شود زمان و انرژی صرف کنید.

بیشتر بخوانید: بیزینس کوچینگ چیست؟ 

یک بیزینس پلن شما را قادر می‌سازد که افکار و ایده‌های مدنظر خود را بسنجید و به راحتی مشکلات کسب و کارتان را تشخیص دهید. طرح تجاری نه تنها وضعیت کنونی شما را ترسیم می‌کند بلکه تشخیص مسیر رو به روی شما را نیز آسان می‌کند.

نتیجه گیری

در این مقاله سعی کردیم به صورت مفصل درباره بیزینس پلن چیست صحبت کنیم. پاسخ بیزینس پلن یعنی چه را کاملا شرح دادیم. آنچه که در این مقاله به آن پرداخته شد در واقع راهکاری است در جهت بهبود کیفیت کسب و کارهای اینترنتی با بیزینس پلن. این موضوع وابستگی فراوانی به شناخت و برنامه ریزی ما برای تجارت اینترنتی که در حال انجام آن هستیم دارد.

گفتیم که بیزینس پلن در واقع نقشه راه ما برای پیشرفت و رسیدن به اهداف تعیین شده است. در کسب و کارهای آنلاین نیز این موضوع بسیار حائز اهمین بوده و در بستر خود نیاز به برنامه‌ریزی و توجه بیشتر به جزییات آن داریم.

تعیین گام‌های مؤثر در نوشتن یک بیزینس پلن مناسب می تواند ما را به این نتیجه برساند که برای بیزینس پلن خود و رسیدن به اهداف چه نیازهایی داریم تا به جزییات و مسائل مهم کسب و کار اینترنتی خود توجه بیشتری داشته باشیم و در ضمن آن با شجاعت و درنظر گرفتن جامعه مخاطب خود و شناخت بیشتر رقبا به تدوین یک بیزینس پلن خود اقدام کنیم.

می‌توانیم از هوشمندی و داشتن برنامه‌ریزی برای کسب و کار آنلاین خود به عنوان مهم‌ترین عوامل رسیدن به بیزینس پلن خوب و در امتداد آن تحقق اهداف بیزینس و پیشرفت در مسیر کاری خود یاد کنیم. مشاوران دکتر ویز در خدمت شما بوده تا با تهیه بیزینس پلن های متناسب با کسب و کارهای اینترنتی شما در جهت بهبود کیفیت عملکرد مجموعه تان یاری بخش باشد.  

سوالات متداول